Toshkent davlat yuridik universiteti

Soliq  to’lovchilar.  Yer  qa’ridan  foydali  qazilmalarni  kavlab 
olayotgan, mineral xom ashyodan va (yoki) texnogen mineral hosilalardan 
foydali komponentlarni ajratib olayotgan yer qa’ridan foydalanuvchilar;  
foydali  qazilmalardan  foydali  komponentlarni  ajratib  olgan  holda 
ularni qayta ishlashni amalga oshirayotgan yer qa’ridan foydalanuvchilar.  
Soliq  solish  obyekti.  Kavlab  olingan  (ajratib  olingan)  tayyor 
mahsulotning  hajmi  yer  qa’ridan  foydalanganlik  uchun  soliq  solish 
obyektidir.  Tayyor  mahsulotlar  ro’yxati  O’zbekiston  Respublikasi 
Prezidentining qarori bilan belgilanadi. Yer qa’ridan foydalanganlik uchun 
soliq  stavkasi  belgilangan  va  realizatsiya  qilish  yoki  topshirish,  shu 
jumladan  bepul  berish,  shuningdek  mahsulot  ishlab  chiqarish  maqsadida 
o’z  iste’moli  va  boshqa  ehtiyojlari  uchun  mo’ljallangan  foydali  qazilma 
(foydali  komponent)  tayyor  mahsulot  deb  e’tirof  etiladi.  Soliq  solish 
obyekti tayyor mahsulotning har bir turi bo’yicha alohida aniqlanadi.  
Uglevodorodlar  uchun  soliq  solish  obyekti  quyidagilardir:  sanoat 
yo’sinida  dastlabki  qayta  ishlovdan  o’tkazilgan  kavlab  olingan 
uglevodorodlar,  shu  jumladan  qo’shilib  chiqadigan  foydali  qazilmalar  va 
foydali  komponentlar;  uglevodorodlarni  qayta  ishlash  jarayonida  ajratib 
olingan,  lekin  oldingi  kavlab  olinganda  va  qayta  ishlanganda  qayta 
ishlanadigan  foydali  qazilmalar  tarkibida  tayyor  mahsulot  sifatida  soliq 
solinmagan  foydali  komponentlar.  Qatlamdagi  bosimni  saqlab  turish  va 
(yoki)  uglevodorodlarni  tugal  texnologik  jarayon  doirasida  ajratib  olish 
uchun  mahsuldor  qatlamga  qayta  haydab  kiritiladigan  tabiiy  gaz  hajmi 
soliq  solish  obyekti  bo’lmaydi.  Ajratib  olingan  qimmatbaho  metallar  va 
qimmatbaho  toshlar,  shu  jumladan  texnogen  mineral  hosilalardan  ajratib 
olingan qimmatbaho metallar va qimmatbaho toshlar qimmatbaho metallar 
va qimmatbaho toshlar uchun soliq solish obyektidir.  
                                                                                                                                                                                                 
 

---

133 
 
Quyidagilar  qattiq  foydali  qazilmalar  bo’yicha  soliq  solish 
obyektidir:  kavlab  olingan  (shu  jumladan  qo’shilib  chiqadigan)  foydali 
qazilmalar;  foydali  qazilmalardan,  mineral  xom  ashyodan,  texnogen 
mineral  hosilalardan  ajratib  olingan  foydali  komponentlar.  Soliq 
to’lovchilarga  berilgan  yer  uchastkalari  doirasida  kavlab  olingan  hamda 
o’zining  xo’jalik  va  ro’zg’or  ehtiyojlari  uchun  foydalanilgan  keng 
tarqalgan foydali qazilmalar soliq solish obyekti bo’lmaydi.  
Keng  tarqalgan  foydali  qazilmalar  ro’yxati  qonun  hujjatlari  bilan 
belgilanadi.