5. Tasvirlarni kvadratlar daraxti uslubida saqlash. Odatda tasvirning
ko’p bo’laklari ishlov beruvchiga zarur foydali axboratga ega emas. Bunday
bo’laklarni saqlash va tahlil etib TSIBTEtizimlari samaradorligiga salbiy ta’sir
ko’rsatadi. Uzaro ierarxix munosabatlarni aks etuvchi va faqat zarur bo’laklarni
izlash, qayta ishlash va tahlil etishni ta’minlovchi ma’lumot tarkibiy tuzilishi
kvadratlar daraxti deb ataladi.
Piramidani shoxlari alohida kvadrvtlariga mos keluvchi daraxt deyish
mumkin. Agar biror shoxchadagi tasvir bir nechaga bo’linib ketsa, shoxcha yana
shoxlaydi. Daraxt ildizi sifatida boshlang’ich tasvir keladi (ya’ni eng katta . 8.3 –
chizma.) bunday daraxtni to’rtinchi darajali (4 shoxli) tetrar daraxt deyiladi.
Tetrar daraxtlarning foydali xosilalaridan biri binar daraxtlardir 8.4 –
chizmada binar daraxt ko’rinishi berilgan, unda bir qatlamdan ikkinchisiga qatlam
indeksi juft yo toq eknligini aniqlash yo’li bilan osongina amalga oshiriladi.
Binar daraxtlarning ko’rinib turgan ustunligi – bu aniqlikning ko’proq
saqlanishidir. Agar tetrar daraxt bir qatlamdan 2 – chisiga o’tganda matritsa
o’lchami 4 – martaga o’zgarsa binar daraxtda ikki martaga o’zgaradi va u tezroq
aniqroq tasvir olish imkonini beradi. Binar daraxtining yana bir yaxshi tomoni
o’rtacha qiymat va undan chetlashishlar kattaligidan foydalanish va zarur bitlar
sonini kamaytirish imkonini beradi.
Kvadrantlar daraxtini ko’pqiymatli tasvirlar uchun ham qo’shqiymatli
tasvirlar uchun ham tuzish mumkin.
2
n
× 2
n
ta 0 va 1 qiymatli elementlardan tashkil topgan qo’shqiymatli tasvir
avval kvadrantlarga, so’ngra olingan kvadrantlar yana (to har bir bo’lak bir xil
qiymatlar, yo nollar, yo birlar bo’lgan holga kelmaguncha) kichikroq kvadrantlarga
bo’linadi, ular yana ... va hokazo, bunda oxirgi bo’lishni talab etmaydigan
kvadrantlar faqat bitta elementga ega bo’lishi ham mumkin (8.5 – chizma). 8.5 –
chizma qo’shqiymatli tasvir daraxti keltirgan, u yerda qiymati faqat birlardan
iborat kvadrantlar qora bilan, noldan iboratlari oq bilan, ikki qiymat aralash
bo’lganlari aylana bilan belgilangan.
Ya’ni tasvir 4 ta kvadrantiga: 1÷{A,B,C,(1,2,3,4)}; 2÷D; 3÷E; 4÷(F,G,H,I)
bo’lingan, ular o’z navbatida 1 – inchi A, V, S va (1,2,3,4) ga, 4 – inchi esa F, G,
H, I ga; (1,2,3,4) o’z navbatida 1,2,3,4 ga ajratilgan.
Ko’rinib turibdiki, kvadrantlar daraxti: 1) tasvirning ixtiyoriy bo’lgan
operativ xotiraga bir marta yozadi; 2)keraksiz bo’laklarni tashlab, zarur bo’laklarda
ob’ekt yoki uning qismlariga ishlov berilishini ta’minlaydi; 3) faqat zarur
bo’laklarga ishlov berish yo’li bilan ishlash vaqtini qisqartirish; 4) tasvirning zarur
bo’lagini topishga ketadigan vaqtni qisqartirish; 5) tasvirning sintaksiz tarkibiy
tuzilishi haqida ma’lumot olish imkonini beradi.
Kvadrantlar daraxtini saqlash uchun tasvirninig tarkibiy tuzilish jadvali,
daraxtning shoxlash nuqtalari ro’xati zarur. Bu jadvalning har bir satri ahamiyatli
kvadrant qiymatlarining tartib sonlaridan 8 ta 16-bitli so’zlar, joylashish
koordinatlari (2 ta so’z) va o’lchamlaridan (2 ta so’z) iborat (jami 12 ta so’z
bo’ladimi). 256 x 256 nuqtali tasvir uchun tuzilgan jadval 24 ta satrga ega bo’ladi.
4.Tasvirlarni saqlashning tarkibiy tuzilishi.
Ma’lumki, tasvirning tarkibiy
tuzilishini ta’riflashni shartli ravishda tasvirdagi ob’ektlar, ularning o’zaro
munosabat va shakllari ta’rifi yordamida bajarish mumkin. Tasvirdagi qaysi
elementlarni ob’ekt sifatida olish har bir holda semantik mulohazalar asosida
aniqlanadi. Ob’ektning shaklini esa ko’rilayotgan hol uchun bo’linmas hisoblangan
sodda chiziqli qismlar, ular va pastroq darajali asosiy elementlar birldashmasidan
tashkil topgan asosiy elementlar to’plamlari, bu elementlarning o’zaro
munosabatlari (masalan bir-biriga nisbatan joylashishi) dan tuzish mumkin.
Asosiy elementlar turini tanlash ishlayotgan masalaning talab va maqsadlari
orqali amalga oshiriladi. Tarkibiy tuzilish ta’rifi ob’ektlarini ma’lum qonuniyat
bo’yicha tartiblash, solishtirib aniqlash, sinflar ajratish yoki tutgan o’rnini aniqlash
va hokozolar uchun tuziladi. Har bir alohida holda uning o’ziga xosliklari va
ustunliklari bor, lekin axborot hajmini yuqori darajada qisish imkoni barcha
hollarga umumiy. Undan tashqari asosiy elementlardan chiziqli aniqlovchi sifatida
foydalanish mumkin.
SHaklning eng oddiy va keng tarqalgan tarifida asosiy element sifatida
quydagi sodda qismlar: nuqtalar, qirralar, teks yoqlarning koordinatlari va ular
birlashmalarining ierarxik to’plamida foydalanadi.
Tarkibiy tuzilishi bo’yicha saqlash uchun avvalo tasvirdagi ob’ektlar:
nuqtalar, chiziqlar, soxalarning chegaralarini ajratish kerak. Tasvir qanchalik ko’p
bir jinslilik xususiyatga ega bo’lsa, tarkibiy tuzilishga ko’ra saqlash matritsa
uslubidan shuncha tejamliroq bo’ladi bu usulning kamchiligi – ob’ektlarning
o’zaro joylashishini aniqlash va ularni baholashni murakkabligidir. Bu kamchilikni
yo’qotish uchun maxsus choralar qullash talab etilidi.
Tasvirlarni saqlashni kontur usuli
Tasvirdagi ob’ekt shaklini kotur buyicha saqlash quydagi : 1)ob’ekt
chegarasi kordinatalari tuplami (maxsus kodlashtirish qulash ham mumkin); 2) r –
kurinish; 3) skeleting parametrlari; 4) chegaraning topologik tarkibiy tuzilishlar
ko’rinishidagi chiziqli sigmentlar bilan approksimatsiyalashlar yordamida amalga
oshirish mumkin.
1) koordenatalar tuplami yordamida ixcham kontur ko’rinishiga keltirishning
muxim usullaridan bir frimen kodi bilan zanjirli kodlashni qullashdir. Bu
tekislikdagi egri chiziqni minimal xotirada saqlash uni burish, uzunlik
balandlik, urab turgan(yoki ichidagi) yuzani xisoblash, o’qlarga nisbatan
simetriyasini aniqlash, ikki egri chiziq orasidagi uxshashlik meyorini
aniqlovchi korrelyatsiya funktsiyasini kiritish imkonnini beradi.
2) Egri chiziqlar (koturlar)ning r-ko’rinishini ko’rishda tasvirning berilgan
so0asida teng masofalarda koordenat o’qlaridan biriga parallel qisimlar
yasaladi. Xar bir qisimning egri chiziq bilan kesishish nuqtalar koordenatalari
aniqlanadi. Agar usha o’q abstsissa desak, r-ko’rinish quydagicha aniqlqnadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |