Loyiha toshkent davlat yuridik universiteti

O’n sakkiz yoshga to’lmasdan jinoyat sodir etgan shaxslarga nisbatan 
jazoni  yengilrog’i  bilan  almashtirishda  ozodlikdan  mahrum  etish,  ozodlikni 
cheklash yoki axloq tuzatish ishlari jazosiga hukm qilinib, jazo turlari uchun 
belgilangan  tartib-qoida  talablarini  bajargan,  mehnatga  va  o’qishga  halol 
munosabatda  bo’lgan  mahkumlarga  nisbatan  qo’llaniladi.  Bunda  quyidagi 
muddatlar o’tgan bo’lishi lozim: 
-  ijtimoiy  xavfi  katta  bo’lmagan  yoki  uncha  og’ir  bo’lmagan  jinoyati 
uchun sud tayinlagan jazoning kamida to’rtdan bir qismini; 
- og’ir jinoyati uchun tayinlagan jazoning kamida uchdan bir qismini; 
-  o’ta  og’ir  jinoyati  uchun,  shuningdek  qasddan  sodir  etgan  jinoyati 
uchun  ozodlikdan  mahrum  qilingan  bo’lsa,  tayinlangan  jazo  muddatining 
kamida  yarmini  haqiqatda  o’tab  bo’lganidan  keyin  qo’llaniladi.  (Jinoyat 
kodeksi 89-modda)  
Ko’rinib  turganidek,  voyaga  yetmagan  shaxslar  uchun  jazoni 
muddatidan ilgari ozod qilishning asosi sifatida o’qishga bo’lgan munosabati 
alohida nazarda tutilgan. 
Sud  shaxsni  muddatidan  ilgari  shartli  ravishda  jazodan  ozod  qilishda 
shaxsning jazodan ozod etilganidan keyingi yashash sharoiti, oilaviy ahvoli, 
yaqin  qarindoshlarining  yordami  va  munosabati,  ishga  joylashish 
imkoniyatlarini ham hisobga olishi kerak. 
Jazoni  o’tashdan  muddatidan  ilgari  shartli  ozod  qilingan  shaxs  ijro 
etilmagan qo’shimcha jazodan ham butunlay ozod qilinishi mumkin.