O’zbekiston aloqa, axborotlashtirish va telekommunikatsiya texnologiyalari davlat qo’mitasi

2.1-variant. Ko„p o„lchamli massivlar bo„yicha vazifalar 
1. n  –  o‗lchamli 
}
,...,
,
{
2
1
n
a
a
a
A
  vektorni  va  uning  elementlari  quyidagicha 
.
,
1
,
n
i
a
i
 B matrisaning  elementlarini  quyidagicha  shakllantiring:   
(
)
2
,
,
.
i
j i a
ij
i
a g a r
j
i
b
a
a g a r i
j
 
2.  n  x  m  o‗lchamli 
}
{
ij
a
A
  matrisani  elementlarini  quyidagi  qoida  bo‗yicha 
aniqlang: 

---

 26 
,
1
)
1
(
)
1
(
exp
c
m
j
n
i
n
d
i
b
a
ij
 
Bu yerda b, c, d – qiymatlar b=1.5; c=3.0; d=0.5 ga teng. 
3.  n  sonini  kiritgan  holda  Paskal  uchburchagidan  tashkil  topgan  kvadrat 
matrisani  quring: 
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
C
C
C
C
C
C
C
C
C
C
C
C
C
C
C
C
2
1
1
2
1
1
0
1
2
1
2
2
1
0
1
1
1
1
2
0
1
1
1
1
1
0
0
...
...
...
...










, 
Bu yerda 
1
0
i
i
i
C
C
, qolgan elementlari  esa : 
1
1
1
r
m
r
m
r
m
C
C
C
 formula  bilan 
aniqlanadi. 
 
 ЗN  x  3М    o‗lchamli  A  matrisani  elementlaridan  N  x  M  o‗lchamli  B matrisani 
hosil  qiling.  B  matrisaning  har  bir  b
i j
  elementi  M  matrisaning  uchinchi  tartibli 
elementlarining  kesishidan  hosil  bo‗lgan.   Ya‘ni (3i-2), (3i- 1), (3i)  satr va  (3j-2), 
(3j-  1), (3j) ustunlarni  kesishidan hosil  bo‗ladi.  
4.  Berilgan  A  matrisani  o‗lchamidan  kelib  chiqqan  holda  unga  teng  kuchli 
bo‗lgan  B  matrisani  hosil  qiling.  Agar  A  matrisani  elementi  0  dan  katta  bo‗lsa 
uning  o‗rniga 1, aks holda 0 yozing. 
5. Berilgan  kvadrat  matrisa  uchun  teskari  matrisani  toping.  Natijani 
to‗g‗riligini  matrisani  teskari matrisaga  ko‗paytirib birlik  matrisani  chiqaring. 
6. NxM  o‗lchamli  A  matrisaning  elementlari  m-o‗lchamli  evklid  fazosining 
koordinatalari.  Bu nuqtalar to‗plamini  diametrini  toping. 
7. To‗rtburchakli 
matrisa 
elementlaridan 
muduli 
bo‗yicha 
barcha 
elementlarining  o‗rta arifmetigidan  kichik  bo‗lganlarni  aniqlang. 
8. Berilgan  A  va  B  matrisalar  uchun  quyidagi  shartlar  asosida  C  matrisani 
hosil qiling: 
agar 
,
ij
ij
b
a
bo‗lsa 
;
ij
ij
ij
b
a
с
 
agar 
,
ij
ij
b
a
bo‗lsa 
.
ij
ij
ij
b
a
с
 
9. 
:
ij
a
A
 matrisani  har xil  normalarini  hisoblang 

---

 27 
m-norma: 
,
max
j
ij
i
m
a
A
 
l- norma: 
,
max
i
ij
j
l
a
A
 
k- norma: 
.
2
j
ij
k
a
A
 
10. Berilgan  matrisadan  ikkita  vektor  hosil  qiling:  birinchi  vektor  matrisa 
satrlarni  yig‗indisidan,  ikkinchisi  esa  shu  vektorni  matrisaga  ko‗paytirishdan  hosil 
qiling. 
11.Matrisa  elementlarini  katta elementlari  bo‗yicha saralang. 
12. Matrisa  berilgan.  Matrisani  satridagi  toq  elementlarini  o‗sish  tartibida  va 
juft  elementlarini  kamayish  tartibida  chiqaring.  Juft  va  toq  elementlari  joyi  bir-biri 
bilan  almashmasligi  zarur. 
13. B kvadrat matrisa  uchun quyidagilarni  toping: 
.
;
;
2
3
2
1
B
B
B
B
B
B
B
B
 
14. Matrisa  satrlarini  ularning  elementlarini  yig‗indisi  bo‗yicha  o‗sish 
tartibida  saralang. 
15. Berilgan  matrisadan  uning  eng  kichik  va  eng  katta  elmentlari  qatnashgan 
satr va ustunlarni  o‗chirib tashlang. 
16. Kvadrat  matrisani  satrlarini  summasini  toping  va  ulardan  yangi  vektor 
hosil qiling.  Berilgan  matrisani  vektorga va vektorni  matrisaga  ko‗paytiring.