5-мавзу: ИҚтисодиётни ривожлантириш ва либераллаштиришнинг ўзига хос хусусиятлари ва устувор йўналишлари

кўмаклашиш махсус жамғармаси ташкил этилди ва ушбу жамғарма 
томонидан тегишли кредит линиялари очилди. Натижада: 2,5 трилн. сўм 
инвестиция ўзлаштирилди; 25 мингдан ортиқ янги иш ўринлари яратилди; 45,8 
млрд. сўмлик кредит линиялари очилди. 
- иккинчидан, тадбиркорлик субъектларига инвестиция киритиш ва янги 
иш ўринларини яратиш мажбурияти билан давлат мулкини “ноль” харид 
қийматида бериш амалиёти сезиларли кенгайтирилди. 2017 йилда 
тадбиркорларга 509 та объект “ноль” харид қийматида инвестициялар 

---

киритиш мажбурияти билан хусусий мулк сифатида берилди, аниқроғи 
тадбиркорларга ишлаб чиқаришни ташкиллаштириш мақсадида 639, 5 
млрд.сўм инвестиция киритилди; Бу эса, минглаб янги иш ўринларини ташкил 
этиш имкониятини бермоқда. 2019 йил давомида ушбу йўналиш бўйича 0,9 
мингта янги иш ўринлари яратилди. 
- учинчидан, фаолият юритмаётган, бўшаб ётган ва самарали 
фойдаланилмаётган йирик объектлар ва ер участкаларида йил давомида 45 та 
янги кичик саноат зоналари ташкил этилиб, уларнинг умумий сони 75 тага 
етказилди. Уларда юқори талабга эга бўлган саноат маҳсулотларини ишлаб 
чиқаришга қаратилган умумий қиймати 510 млрд.сўм бўлган 1021 та йирик 
инвестиция лойиҳалари амалга оширилди. 
4. Ҳудудларда ижтимоий-иқтисодий сиёсат ўзгартирилди, бунда иш 
ўринларини ташкил этиш ва одамлар учун муносиб турмуш шароитларини 
яратиш устувор мақсад этиб белгиланди. 
“Инсон манфаатларини таъминлаш яна бир муҳим масала – 
аҳолимизнинг ярмидан кўпи яшайдиган қишлоқ жойларда ҳаёт даражаси ва 
сифатини ошириш билан бевосита боғлиқдир. Шу сабабли биз бундан буён 
ҳам қишлоқ хўжалиги соҳасидаги ислоҳотларни чуқурлаштиришга, ер ва сув 
ресурсларидан самарали фойдаланишга, илғор технологияларни жорий 
этишга асосий эътиборни қаратамиз“ (Ш.М. Мирзиёев Ўзбекистон 
Республикаси Президенти). 
2017 йилда Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар ва Тошкент 
шаҳри, шунингдек, алоҳида туман ва шаҳарларни ривожлантириш бўйича 
қирқдан ортиқ дастурлар қабул қилинди. Дастурлар ижросини таъминлаш, шу 
жумладан, ҳудудлар иқтисодий ўсишини тезлаштириш ва доимий иш 
ўринларини яратиш мақсадида 2017‒2018 йилларда саноат, қишлоқ хўжалиги 
ва хизматлар соҳасида ҳар бир туман учун истиқболли янги 2 077 та йирик 
лойиҳалар тасдиқланди.
Қорақалпоғистон Республикаси ва Хоразм вилояти ҳудудларидаги 
туманларда саноат соҳасида 1 619 та янги корхоналар ташкил этилди, бу ўтган 
йилга нисбатан 1,2 марта кўпдир. Янгидан ташкил этиладиган корхоналарга 
солиқ тўлови бўйича 5 йилдан 10 йилгача имтиёзлар, шу жумладан, мулк, ер 
ва ободонлаштириш солиқлари ҳамда Республика йўл жамғармаси 
йиғимларидан озод этиш каби имтиёзлар қўлланилиб келинмоқда. 47 та узоқ 
ва чекка туманларда янги ташкил этилган ва микрокредит олган якка 
тартибдаги тадбиркорлар 6 ой муддатга қатъий белгиланган солиқ тўловидан 
озод этилди.
Ҳудудларда 
муҳандислик-коммуникация 
инфратузилмасини 
ривожлантиришга ёндашув тубдан ўзгартирилиб, аҳолининг эҳтиёжлари 
кўпроқ инобатга олинадиган бўлди. Хусусан, сўнгги йилларда биринчи марта 
2 700 км автомобиль йўллари ва 5,1 минг км паст кучланишли электр 
тармоқларини қуриш ва капитал таъмирлашга давлат маблағлари 
йўналтирилди. Маҳаллий давлат ҳокимияти органлари раҳбарлари 
бошчилигида 
Ўзбекистон 
Республикаси 
Бош 
вазири 
ва 
унинг 

---

ўринбосарларига бириктирилган Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар, 
туманлар ва шаҳарлар ҳудудларини комплекс ижтимоий-иқтисодий 
ривожланиш секторларига бўлинишини назарда тутувчи иш ташкил этишнинг 
янги тизими жорий этилди. 
“Тармоқ ва ҳудудлар бўйича мақсадли дастурлар, устувор инвестиция 
лойиҳалари ва бошқа долзарб вазифалар бажарилишини танқидий таҳлил 
қилиш юзасидан амалдаги мавжуд тизим самарадорлигини оширишимиз 
лозим“ (Ш.М. Мирзиёев Ўзбекистон Республикаси Президенти). 
Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев жойларда 
ижтимоий-иқтисодий ислоҳотларнинг бориши, халқимизнинг ҳаёт даражаси 
ва сифатини янада оширишга қаратилган бунёдкорлик ва ободонлаштириш 
ишлари билан яқиндан танишиш, ҳудудларни ижтимоий-иқтисодий 
ривожлантириш бўйича аниқ мақсадга йўналтирилган дастурларни қабул 
қилиш мақсадида 2019 йилнинг ўтган даври мобайнида республиканинг барча 
минтақаларига, айримларига эса такрор ташриф буюрдилар. Ҳар бир ташриф 
натижаси бўйича ҳар бир ҳудудни ижтимоий-иқтисодий ривожлантиришга 
қаратилган комплекс чора-тадбирлар тасдиқланди.
“Бундан буён ҳар бир туман ва шаҳарга, керак бўлса, чекка-чекка 
қишлоқ ва овулларгача кириб борамиз. У ерда истиқомат қилаётган 
одамларнинг дардини эшитамиз, муаммоларини ҳал қилишга қаратилган 
дастурлар ишлаб чиқамиз ва ижросини қатъий назоратга оламиз”. (Ш.М. 
Мирзиёев Ўзбекистон Республикаси Президенти). 
Ҳудудларда ижтимоий-иқтисодий сиёсат ўзгартирилди, бунда иш 
ўринлари ташкил этиш ва одамлар учун муносиб турмуш шароитларини 
яратиш устивор мақсад этиб белгиланди: 
- Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар ва Тошкент шаҳрини 
ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш бўйича 11 та, шунингдек алоҳида туман 
ва шаҳарлардарни ривожлантириш бўйича 36 т дастурлар қабул қилинди; 
- Нисбатан орқада қолган ва ортиқча иш кучи мавжуд ҳудудларни жадал 
ривожлантиришга алоҳида эътибор қаратилди; 
- 2017 йилнинг 1 июлидан бошлаб Тошкент шаҳри ва пойтахт 
туманларида ўтказилаётган тажриба дорасида янги замонавий тизим татбиқ 
этилиб, унга кўра, туман маҳаллий бюджетларининг қўшимча даромадларини 
тегишли маҳаллий бюджетлар тасарруфида қолдириш имкони яратилди; 
- 
Ҳудудларда 
муҳандислик-коммуникаци 
инфратузилмасини 
ривожлантиришга ёндашув тубдан ўзгартирилди; 
- Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар, туманлар ва шаҳарларнинг 
ҳудудларини комплекс ижтимоий-иқтисодий ривожланиш секторларига 
бўлинишини назарда тутувчи иш ташкил этишнинг янги тизими жорий 
этилди. 
Жамоатчилик олдида ҳисобот бериш, аҳоли турмуш даражаси ва 
сифатини ошириш вазифаларини сўзсиз амалга ошириш мақсадида жойларда 
ишларни ташкил этишнинг “маҳалла – туман (шаҳар) – вилоят –