O’qituvchi Talaba 1-bosqich. O’quv mashg’ulotiga kirish

 
 
 
O’quv mashg’ulotining texnologik xaritasiga ilovalar namunasi 
 
 

---

 
116 
MS POWERPOINT DASTURIDA TAQDIMOTGA JADVAL QO’SHISH   
  
Jadval yaratish  
1. Jadval yaratilishi kerak bo’lgan slaydni belgilang;  
2. Quyidagi amallardan birini tanlang;  
3. Asosiy jadvalni kiritish;  
Uskunalar  panelidan   Dobavitь  tablitsu (Jadval  kiritish)  tugmasini  
bosing. 
Qatorlar va ustunlar sonini sichqon bilan belgilang va uni cherting.   
 
Murakkab jadvallarni yaratish.  
Uskunalar  panelidan    Tablitsы  i  granitsы  (Jadvallar  va  chegaralar)  
tugmasini bosing. 
 
1. So’ngra   Narisovatь tablitsu (Jadval chizish) tugmasini bosing.   
 
2. Sichqonning ko’rsatkichi qalam shakliga o’tadi:  .  
3. Jadval  chizish  uchun  sichqonning  chap  tugmasini  bosgan  holda  qalamni  
istalgan  tomonga  harakatlantiring. SHu  yo’l  bilan  har  xil  turdagi jadvallarni  
chizishingiz mumkin.   
4. Jadvalning  ortiqcha joylarini  o’chirish  uchun     Lastik (o’chirg’ich)dan  
foydalaning.   

---

 
117 
 
TOPSHIRIQLAR  
 
 
 
1. MS POWERPOINT  dasturiga  kiring. (Pusk/Programmы/MS PowerPoint –  
Boshla/dasturlar/MS PowerPoint).  
2. Natijada quyidagi oyna hosil bo’ladi:  
 
  
   
   
3. Mazkur  oynaning  o’ng  qismida  joylashgan  
masalalar  bo’limidan  Dizayn  
slayda –  SHablonы  oformleniya  farmoyishini  
tanlang  va  biron-bir  dizaynni  
tanlang. Masalan, Okean.   
4. Zagolovok  slayda  (Slayd  sarlavhasi)  satriga  
taqdimot  nomini  va  
Podzagolovok  slayda (Slayd  ostsarlavhasi)  satriga  
unga  qo’shimcha  yozuvni  
kiriting. 
 5. Sarlavha  satriga  kiritilgan matnning  o’lchamini 48 
pt  va  rangini  qizil  
belgilang.  
6. Sarlavha tagidagi yozuvning hajmini 44 pt va rangini 
yashil o’rnating. 
 
  
   
7.  
Ctrl+M  
qo’shtugmani bosing  yoki Vstavka  (Joylash) 
menyusidan Sozdatь  
slayd (Slayd yaratish) farmoyishini tanlang.  
8.  Natijada  yangi  slayd  hosil  bo’ladi.  Uning  
tuzilishini  belgilash  uchun  

---

 
118 
o’ng tomondagi Razmetka slayda (Slaydning tuzilishi) bo’limida uning tuzilmasi  
tanlanadi. U erda  Zagolovok, tekst i  ob’ekt  (Sarlavha, matn  va ob’ekt) shakli  
tanlanadi.   
9.  Sarlavha  satriga “Sarlavha,  matn  va  qo’shimcha  ob’ektlardan  iborat  
slaydga misol” yozuvini kiriting va rangini qizil belgilang.  
10. Matn  satriga  quyidagi  matnni  kiriting: “Bu erga  ko’pincha  yuqorida  
kiritilgan mavzuga ta’rif kiritiladi. Agar zarurat bo’lsa, bir nechta satr ham  
kiritish mumkin.”  
11. Yon  tomondagi,  bo’limdagi,  markazidagi  ob’ektlardan  birortasini  
tanlang,  masalan,  Dobavitь  kartinku  (Rasm  kiritish).  Bundan  keyin  rasmlar  
kollektsiyasidan kerak bo’lgan rasmni tanlab o’rnating.  
12. Yuqoridagilarni  bajarganingizdan  so’ng  slayd  quyidagi  ko’rinishda  
bo’lishi kerak: 
 
 
13. Taqdimot faylini “Taqdimot” nomi bilan saqlang. 
Buning uchun Ctrl+S  
qo’shtugmani yoki Fayl menyusidan Soxranitь (Saqlash) 
buyrug’ini tanlang.   
14. Hosil  bo’lgan  muloqot  oynasida  Imya  fayla  (Fayl  
nomi)  satriga  fayl  
nomini kiriting va “Soxranitь” (Saqlash) tugmasini 
bosing. 
 
 
 
1. MS PowerPoint dasturiga kiring.  
2. Sarlavha  satriga “MS POWERPOINT  dasturi”  
yozuvini  va  qo’shimcha  
sarlavha  satriga “Taqdimotga  jadval  va  
diagramma  o’rnatish”  yozuvlarini  
kiriting.  
3. Dastur  oynasi  o’ng  qismida  joylashgan  
masalalar  bo’limidan  Dizayn  
slayda – SHablonы oformleniya buyrug’ini tanlang va biror bir dizaynni tanlang.  
Masalan, “Pastelь”. 
 
 
 
4. Ctrl+M   qo’shtugmani  bosing  yoki  Vstavka 
(Joylash)  menyusidan Sozdatь  
slayd (Slayd yaratish) buyrug’ini tanlang.  
5. Natijada  yangi  slayd  hosil  bo’ladi.  Razmetka  
slayda  (Slayd  tuzilishi)  
bo’limidan Zagolovok i tablitsa (Sarlavha va 
jadval) tuzilmasini tanlang.   
6. Slayd sarlavhasiga Jadvalga misol yozuvini 
kiriting. Yozuv o’lchamini 60  
pt, rangini esa ko’k qilib belgilang.   
7. Vstavka  tablitsы (Jadval  joylash)  qismiga  sichqonni  olib  boring  va  

---

 
119 
qo’shchertki bilan uni tanlang. 
 
 
 
8. Vstavka  tablitsы  (Jadval  joylash)  muloqot  oynasida  yaratilayotgan  
jadval  nechta  satr  va  ustundan  iboratligini  ko’rsating  va OK  tugmasini  
bosing.  
Masalan, 3 ta ustun va 5 ta satr.  
9. Jadvalga quyida ko’rsatilgandek ma’lumot kiriting:  
 
  
  
10. Uchinchi slaydni yarating. Buning uchun Ctrl+M  
qo’shtugmasini bosing yoki  
Vstavka (Joylash) menyusidan Sozdatь slayd (Slayd 
yaratish) buyrug’ini tanlang.  
11. Yangi  slaydning  tuzilmasini  belgilash  uchun  
Razmetka  slayda (Slayd  
yaratish)  bo’limida  Zagolovok,  sxema  ili  
organizatsionnaya  diagramma (Sarlavha,  
sxema yoki diagramma) tuzilmasini tanlang.  
12. Zagolovok  slayda (Slayd  sarlavhasi)  sarlavha  satriga  Tashkiliy  
diagramma yozuvini kiriting. Uning o’lchami 54 pt va rangini yashil belgilang.   
13. Diagramma kiritish qismiga sichqonning ko’rsatkichini olib boring va u  
erga 2 marta tez-tez bosing.  
14. Biblioteka  diagramm (Diagrammalar  kutubxonasi)  muloqot  oynasida  
yaratilayotgan diagramma tuzilishini tanlang.   
 
15.  Tashkiliy  diagrammaga  ma’lumot  kiriting  va  u  quyidagi  ko’rinishga  
ega bo’ladi: 
 
 
16. Taqdimot faylini Taqdimot2 nomi  bilan  saqlang. 
Buning  uchun  Ctrl+S  
qo’shtugmani yoki Fayl menyusidan Soxranitь (Saqlash) buyrug’ini tanlang.   
17. Hosil  bo’lgan  muloqot  oynasida  Imya  fayla  satriga  fayl  nomini  
kiriting va Soxranitь (Saqlash) tugmasini bosing. 
 
1. MS PowerPoint dasturiga kiring.  
2. Sarlavha satriga MS POWERPOINT dasturi yozuvini va qo’shimcha sarlavha  

---

 
120 
satriga Taqdimotga fotosuratlar o’rnatish yozuvlarini kiriting.  
3. Dastur  oynasining  o’ng  qismida joylashgan masalalar  bo’limidan Dizayn  
slayda –  SHablonы  oformleniya (Slayd  dizayni –  SHakllantirish  qoliplari)  
buyrug’ini tanlang va biron-bir dizaynni tanlang. Masalan, Profilь (Oldidan).  
 
 
 
4. Ctrl+M  qo’shtugmani  bosing  yoki “Vstavka”  menyusidan “Sozdatь  slayd”  
buyrug’ini tanlang.   
5. Yangi  slaydning  tuzilmasini  belgilash  uchun  Razmetka  slayda  bo’limida  
Zagolovok i tekst (Sarlavha va matn) tuzilmasini tanlang.   
6. Sarlavha  satriga  Imkoniyat  yoki  boshqa  ro’yxatni  belgilash  yozuvini  
kiriting. O’lchamini 34 pt, rangini qizil qilib belgilang.   
7. Tekst slayda qismiga biror bir ketma-ketlikni kiriting.   
8.   
 

---

 
121 
 
9.  Ctrl+M  qo’shtugmani  bosing  yoki  bosh  menyuning  Vstavka (Joylash)  
bo’limidan Sozdatь slayd (Slayd yaratish) buyrug’ini tanlang.   
10. Yangi slaydning tuzilmasini belgilash uchun Razmetka slayda bo’limida  
Zagolovok i chetыre ob’ekta (Sarlavha va to’rtta ob’ekt) tuzilmasini tanlang.   
11. Zagolovok  slayda  satriga Fotosuratlar  yozuvini  kiriting  va  o’lchamini  
42 pt, rangini esa to’q ko’k belgilang. 
 
12. Har  bir  ob’ekt  markazida  Dobavitь  risunok (Rasm  qo’shish)  tugmasini 
bosing va ixtiyoriy rasmni tanlang. Xuddi shunaqa amalni yana 3 marta bajaring.  
 
 
 
13. 4  ta  rasm  o’rnatganingizdan  keyin  slayd  taxminan  quyidagi  ko’rinishga  
ega bo’ladi: 
 
14. Taqdimot faylini “Taqdimot3” nomi bilan saqlang. Buning uchun Ctrl+S  
qo’shtugmani  yoki  Bosh menyuning Fayl  bo’limidan Soxranitь (Saqlash)  buyrug’ini  
tanlang.   
15. Hosil  bo’lgan  muloqot  oynasida  Imya  fayla  satriga  fayl  nomini  
kiriting va Soxranitь (Saqlash) tugmasini bosing. 

---

 
122 
 
 
1. MS PowerPoint dasturiga kiring.  
2. Sarlavha  satriga  Taqdimotga  boshqa Office  dasturlaridan  ob’ekt  
o’rnatish  yozuvini  va  qo’shimcha  sarlavha  satriga  MS Word  va MS Excel  
dasturlaridan jadval va diagramma qo’shish yozuvlarini kiriting.  
3. Dastur  oynasining  o’ng  qismida joylashgan masalalar  bo’limidan Dizayn  
slayda – SHablonы oformleniya buyrug’ini tanlang va biror bir dizaynni tanlang.  
Masalan, Kray.  
  
Topshiriq №4. “Power Point dasturida  
taqdimotga boshqa dasturlardan jadval va  
diagramma qo’shish” 
 
 
 
  
4. Ctrl+M  qo’shtugmani  bosing  yoki  Bosh  menyuning  Vstavka (Joylash)  
bo’limidan Sozdatь slayd (Slayd yaratish) buyrug’ini tanlang.   
5. Yangi  slaydning  tuzilmasini  belgilash  uchun  Razmetka  slayda  bo’limida  
Tolьko zagolovok (Faqat slayd) tuzilmasini tanlang.   
6. Yangi  slaydning  sarlavha  satriga MS Word jadvalini  o’rnatish  yozuvini  
kiriting va o’lchamini 46 pt qilib belgilang, qalin qilib, yo’g’on harflarda yozing.  

---

 
123 
 
 
 
  
7. MS Word  dasturiga  kirib  ixtiyoriy  jadvali  mavjud  hujjatni  ochib,  u  
erdagi  jadvalni  tanlab,  bosh  menyuning Pravka  (Tahrir)  bo’limidan  Kopirovatь  
(nusxa olish) buyrug’ini tanlang.   
 
 
 
8. MS POWERPOINT  dasturiga  o’tib,  bosh  menyudagi  Pravka (Tahrir)  
bo’limidan Vstavitь (Joylash) buyrug’ini tanlang. 
 
 
9. Slaydga  o’rnatilgan  jadval  o’lchamini  va  uning  ichidagi  ma’lumot  
o’lchamini zaruriy holatga keltiring.  
 
 
 
 10. Ctrl+M  qo’shtugmani  bosing  yoki  bosh  menyudan  Vstavka (Joylash)  
bo’limidan Sozdatь slayd (Slayd yaratish) buyrug’ini tanlang.   
11. Yangi slaydning tuzilmasini belgilash uchun Razmetka slayda bo’limida  
Tolьko zagolovok (Faqat sarlavha) tuzilmasini tanlang.  
12. Yangi  slaydning  sarlavha  satriga “MS Excel  jadvalini  o’rnatish”  
yozuvini  kiriting  va  o’lchamini 46  pt,  yo’g’on  harflarni  kiritish  uchun  uskunalar  

---

 
124 
panelidan “J” tugmasini bosing.  
13. MS Excel dasturiga kirib, ixtiyoriy hujjatni oching. U erdan istalgan  
jadvalni  tanlab,  bosh menyuning Pravka (Tahrir) menyusidan Kopirovatь (Nusxa  
olish) buyrug’ini tanlang.   
 
 
 
14. MS POWERPOINT  dasturiga  o’tib,  menyuning  Pravka  bo’limidan  
Vstavitь (Joylash) buyrug’ini tanlang. 
 
 
15. Slaydga  o’rnatilgan  jadval  o’lchamini  va  uning  ichidagi  ma’lumot  
o’lchamini zaruriy holatga keltiring. 
 
 
 
 
16. Ctrl+M  qo’shtugmani  bosing  yoki  bosh  menyuning  Vstavka  bo’limidan  
Sozdatь slayd (Slayd yaratish) buyrug’ini tanlang.   
17. Yangi  slaydni  tuzilmasini  belgilash  uchun  Razmetka  slayda  bo’limida  
Tolьko zagolovok (faqat sarlavha) tuzilmasini tanlang.  
18. Yangi  slaydning  sarlavha  satriga  MS Excel  diagrammasini  o’rnatish  
yozuvini kiriting va o’lchamini 46 pt deb belgilang, qalin qilib, yo’g’on harflarni  
kiritish uchun uskunalar panelidan “J” tugmasini bosing.   
19. MS Excel  dasturiga  kirib,  ixtiyoriy  hujjatni  oching. U erdan  istalgan  
diagrammani  tanlab,  bosh  menyuning  Pravka  bo’limidan  Kopirovatь  buyrug’ini 
 
20. MS POWERPOINT dasturiga o’tib, uning menyusidagi Pravka bo’limidan  
Vstavitь (Joylash) buyrug’ini tanlang.  
 
 

---

 
125 
 
22. Taqdimot faylini Taqdimot4 nomi  bilan  saqlang. Buning  uchun  Ctrl+S  
qo’shtugmani  yoki  bosh  menyuning Fayl  bo’limidan Soxranitь (Saqlash)  buyrug’ini  
tanlang.   
23. Hosil  bo’lgan  muloqot  oynasida  Imya  fayla (Fayl  nomi)  satriga  fayl  
nomini kiriting va Soxranitь (Saqlash) tugmasini bosing.  
 
  1. MS PowerPoint dasturiga kiring.  
2. Sarlavha  satriga  Taqdimotga  tovush  o’rnatish  yozuvini  va  qo’shimcha  
sarlavha  satriga  MS Windows  tarkibidagi  standart  dasturida  ovoz  yozish  
yozuvlarini kiriting.  
3. Dastur  oynasining  o’ng  qismida joylashgan masalalar  bo’limidan Dizayn  
slayda – SHablonы oformleniya buyrug’ini tanlang va biron-bir dizaynni tanlang.  
Masalan, “Klen”.  
 Topshiriq №5. “Power Point dasturida    taqdimotga ovoz va tovush qo’shish” 
 
 

---

 
126 
 
8.  Windows  dasturi  tarkibidagi  Zvukozapisь (Ovoz  yozish)  dasturiga  kirib,  
kompьyuterga mikrofon ulangan bo’lsa, ovoz yozing. 
  
 Masalan, “Assalomu  alaykum!”  jumlasini  yozing.  Ovoz  yozish  uchun   
 
tugmasini bosing. To’xtatish uchun 
  tugmasini bosing.  
 
9.  Yozilgan ovozni tekshirib, saqlang.  
10. Bosh menyuning Vstavka (Joylash) bo’limidan Filьmы i  zvuk (Filьm  va  
ovozlar) va Zvuk iz fayla (fayldagi ovoz) buyruqlarini tanlang.   
11. Vstavka zvuka (Ovoz joylash) muloqot oynasida yuqorida yozilgan ovozni  
tanlab, OK tugmasini bosing.  
 
 
 
12. MS POWERPOINT dasturi so’rovnomasiga Da (Ha) javobini bering.  
13. Natijada joriy taqdimot slaydida maxsus belgi hosil bo’ladi.