|
KIBERHUQUQ
MAVZU: KIBERXAVFSIZLIK TUSHUNCHASI,
UNING TASHKIL ETUVCHILARINING
XARAKTERISTIKALARI. AXBOROTLI
JAMIYATDA XAVFSIZLIK. HAVFSIZLIK
TUSHUNCHASI
REJA:
1. Axborot xavfsizligi tushunchasi va axborotni himoyalash muammolari.
2. Axborotli jamiyatda xavfsizlik.
3. Xavfsizlik tushunchasi
4. Kiberxavfsizlik nima?
5. Dunyodagi eng yaxshi kiberxavfsizlik maktablari
6. Xulosa
•
Xavfsizlikning asosiy yo’nalishlari
•
Axborot xavfsizligi. Axborot xavfsizligining dolzarblashib borishi, axborotning strategik resursga
aylanib borishi bilan izohlash mumkin. Zamonaviy davlat infratuzilmasini telekommunikatsiya va
axborot tarmoqlari hamda turli xildagi axborot tizimlari tashkil etib, axborot texnologiyalari va
texnik vositalar jamiyatning turli jabhalarida keng qo’llanilmoqda (iqtisod, fan, ta’lim, xarbiy
ish, turli texnologiyalarni boshqarish va x.k.)
•
Iqtisodiy xavfsizlik. Milliy iqtisodda axborotlarni yaratish, tarqatish, qayta ishlash va
foydalanish jarayoni hamda vositalarini qamrab olgan Yangi tarmoq vujudga keldi. «Milliy axborot
resursi» tushunchasi Yangi iqtisodiy kategoriya bo’lib xizmat qilmoqda. Davlatning axborot
resurslariga keltirilayotgan zarar axborot xavfsizligiga xam ta’sir ko’rsatmoqda. Mamlakatimizda
axborotlashgan jamiyatni shakllantirish va uning asosida jahon yagona axborot maydoniga kirib borish
natijasida milliy iqtisodimizga turli xildagi zararlar keltirish xavfi paydo bo’lmoqda.
•
Mudofaa xavfsizligi. Mudofaa sohasida xavfsizlikning asosiy ob’ektlaridan bo’lib, mamlakatning
mudofaa potentsialining axborot tarkibi va axborot resurslari hisoblanmoqda. Xozirgi kunda barcha
zamonaviy qurollar va harbiy texnikalar juda ham kompyuterlashtirilib yuborildi. SHuning uchun xam
ularga axborot qurollarini qo’llash ehtimoli katta.
•
Ijtimoiy xavfsizlik. Zamonaviy axborot – kommunikatsiyalar texnologiyalarining milliy iqtisod barcha
tarmoqlarida keng qo’llanishi inson psixologiyasi va jamoa ongiga «yashirin» ta’sir ko’rsatish
vositalarining samaradorligini yuksaltirib yubordi.
•
Ekologik xavfsizlik. Ekologik xavfsizlik – global masshtabdagi muammodir. «Ekologik toza», energiya
va resurs tejaydigan, chiqindisiz texnologiyalarga o’tish faqat milliy iqtisodni axborotlashtirish
hisobiga qayta qurish asosidagina yo’lga qo’yish mumkin.
KORPORATIV AXBOROT TIZIMIDA
XAVFSIZLIKNING BUZILISH MANBALARI
•
Bugungi dunyoning ko'plab tahdidlar bor, chunki, uning turli
ko'rinishlariga ham mohiyatiga xavfsizligini ko'rib mantiqiy.
•
"XAVFSIZLIK" TUSHUNCHALAR TAVSIFI
•
qonunchilikni - bu tushunchani tushunish uchun, u dastlab eng ishonchli
manbalardan biriga murojaat qilish zarur. Rossiya qonunchiligiga muvofiq,
bir xavfsizlik kabi, siz jamiyat, davlat va tashqi va ichki tahdidlardan
shaxsning asosiy manfaatlarini himoya qilish holatini aniqlash mumkin.
muhim manfaatlari ostida bir davlat va jamiyat sifatida ishonchli ilg'or
va mavjudligini ta'minlash uchun zarur bo'lgan talablar yig'indisi
tushunish kerak.
•
Biz xavfsizligini xavf omillar e'tibor qilish kerak. jamiyat, davlat va
shaxsning hayotiy manfaatlarini xavf ostiga mumkin, turli omillar va
sharoitlar majmuini: quyidagicha tahdid tushunchasi davolash kerak. davlat
va shaxsiy, ham manfaatlarini himoya qilish maqsadida maxsus vositalari
yaratildi. Bu davlat manfaatlari va shaxs, huquq va o'zaro javobgarlik
aktyorlar va jamiyat muvozanatini saqlash ichiga oladi.
•
Kiberxavfsizlik kiber - Internet va kompyuterlardan foydalanish va xavfsizlik bilan bog'liq. Shunday qilib, siz akademik
ta'rifga murojaat qilmasdan kiberxavfsizlik sizning Internet faoliyati va ma'lumotlaringizni kiber o'g'rilaridan himoya
qilishini tushuntirishingiz mumkin.
•
Kasbiy jihatdan kompyuter xavfsizligi kompyuterlar, mobil qurilmalar, serverlar, elektron tizimlar, tarmoqlar va
ma'lumotlarni xavfli hujumlardan himoya qilishni o'z ichiga oladi. Odamlar kiberxavfsizlik deb atalishini ko'rasiz yoki
eshitasiz axborot texnologiyalari xavfsizligi or elektron axborot xavfsizligi. Ikkalasi ham bir xil narsani anglatadi.
•
Siz kiberxavfsizlikni qo'llashingiz mumkin bo'lgan kontekstlarning kengligi tufayli kiber-xavfsizlik quyidagi toifalarga
ega:
•
Tarmoq xavfsizligi, bu sizning kompyuterlaringizni tajovuzkorlardan va zararli dasturlardan himoya qilishni o'z ichiga
oladi;
•
Dastur xavfsizligi, dasturiy ta'minot va qurilmalarni kiber-tahdidlardan himoya qilishga qaratilgan;
•
Ma'lumot xavfsizligi, bu ma'lumotlarni saqlash yoki uzatish paytida butunlik va maxfiylikni himoya qilishni o'z ichiga
oladi;
•
Operatsiyalar yoki ma'lumotlarning yo'qolishiga olib keladigan kiber-xavfsiz avariyalarga tashkiliy munosabat bilan
bog'liq tabiiy ofatlarni tiklash va biznesning uzluksizligi
•
Ma'lumotlar aktivlariga ishlov berish va ularni himoya qilishni ta'minlaydigan operatsion xavfsizlik; va
•
Odamlar o'zlarining qurilmalarini zararli hujumlardan qanday himoya qilishiga bag'ishlangan oxirgi foydalanuvchi
ma'lumotlari.
DUNYODAGI ENG YAXSHI KIBERXAVFSIZLIK MAKTABLARI
Do'stlaringiz bilan baham: | 
