Abu ali ibn sino nomidagi buxoro davlat tibbiyot instituti ichki kasalliklar propedevtikasi kafedrasi "tasdiqlayman"

 5.Yuqumli kasalliklar bilan og 'rigan bemor bilan muloqot.  
Bemor  o'zining  yuqumli  kasal  bilan  og'riganidan  xabar  topgan  zahoti  ruhan 
tushkunlikka  uchraydi.  Chunki  bulardan  ba'zilari  uzoq  muddat  davolanadi  (masalan,  sil, 
zahm  kabilar).  Boz  ustiga  ba'zan  qat'iy,  davomli  parhezning  talab  etilishi  bemorni 
tushkunlikka tushirib qo'yadi (jumladan, virusli gepatit kabilar). 
           Sil kasalligi bilan og'rigan bemorlar ruhiyati intoksikalsiya va uzoq davomli 
tuberkulostatik  dorilarni  ichishi  ta'sirida  o'zgarib  boradi.  Ular  o'ta  asabiy,  xudbin 

---

(egosentrik)  bo'lib  qoladilar.  Atrofdagilarning  bunday  kasallardan  «qochish»lari  ularni 
ruhiy  tushkunlikka  solib  qo'yadi.  Sil  bilan  og'rigan  bemorlar  oylab  stasionarda, 
yaqinlaridan  uzoqda  yashaydilar.  Shuning  uchun  tibbiyot  xodimlari  e'tibor  bilan  doimiy 
psixoterapevtik muolajalarni o'tkazib turishlari, ulardan oshkora qochmasliklari kerak. 
Teri-tanosil  kasalliklarida  bemor  o'zidagi  teri  o'zgarishlarini  yashirishga  harakat 
qilib,  jismidagi  doimiy  noqulaylikni  his  etib  yashaydi.  Zahm  tashxisini  eshitgan  bemor 
depressiyaga  uchraydi  va  joniga  qasd  qilish  (ya'ni-  suitsid)  fikri  tug'iladi.  Bunday 
damlarda  shifokor  bosiqlik  bilan  kasallikni  davolash  mumkinligini  tnshuntirishi 
kerak.Amaliyotda  zahm,  so'zak  (gonoreya)  yoki  trixomonoz  bilan  og'rigan  kasallar 
davolanishdan  bosh  tortgan  hollar  uchrab  turadi.  Albatta,  bunday  paytda  ushbu  kasallik 
bilan og'rigan bemorlar zudlik bilan majburiy davolanishga jo'natiladi. Bu vazifa huquqni 
muhofaza qilish organlari yordamida amalga oshiriladi. 
          Demak,  shifokor  yuqorida  qayd  qilingan  kasalliklarga  mubtalo  bo'lgan 
bemorlarni davolash jarayonida ularning ruhiyatidagi o'zgarishlarni va  bu kasalliklarning  
xususiyatlarini e'tiborga olgan holda har bir bemor bilan alohida muloqot o'rnatishi durust 
bo'ladi. 
Dizenteriya, virusli gepatit, meningit kasalliklarida shifokor o'ziga xos deontologik 
yondoshmog'i  kerak.  Bemorga,  bunday  paytda  zudlik  bilan  kasalxonada  davolanishi 
kerakligi,  aks  holda  turli  asoratlar  muqarrarligini,  izolyatsiya  qilinmasa,  oilaning  boshqa 
a'zolariga  yuqish  xavfi  borligi  tushuntirilishi  kerak.  Ko'pincha  aholi  o'rtasida  ―o'zim 
tuzalib ketaman‖, degan noto'g'ri fikr yuradi. 
Xulosa  qilib  aytish  kerak,  yuqumli  kasalliklar  deontologiyasi  bemorlarning  nozik 
ruhiyatlari xususiyati bilan bog'liq.