Abu ali ibn sino nomidagi buxoro davlat tibbiyot instituti ichki kasalliklar propedevtikasi kafedrasi "tasdiqlayman"

3. Yatrogeniya turlari. 
 Barcha yatrogeniyalarni quyidagi rubrikalarga taqsimlash mumkin. 
1. Dori-darmonlar natijasidagi yatrogeniyalar; 

---

2. Diagnostik - asbob-uskunali yatrogeniyalar; 
3. Xirurgik yatrogeniyalar; 
4. Narkoz – og‘riqsizlantirish yatrogeniyalari; 
5.  Buzuq  texnik  asboblardan  foydalanish  oqibatida  vujudga  keladigan 
yatrogeniyalar; 
 6. Transfuzion - infuzion yatrogeniyalar;              
7. Septik yatrogeniyalar; 
8. Nurlar oqibatida vujudga keluvchi yatrogeniyalar; 
9. Reanimatsion yatrogeniyalar;  
10.Profilaktik yatrogeniyalar; 
11 .Informasion - ma'lumot yatrogeniyalar;  
12.Boshqalar 
Amaliyotda  eng  kop  uchraydigan  yatrogeniya  turi  bu  informasion  -  ma'lumot 
yatrogeniyalardir. Bu asosan noto‘g‘ri muloqotdan yuzaga keladigan yatrogeniyaning bir 
turidir. Medikamentoz, ya'ni dori darmonlar ta‘sirini yaxshi bilmasdan qo‘llash va ularni 
bemor organizmi qanday qabul qilishini o‘rganmay ishlatish natijasida vujudga keladigan 
yatrogeniyalarni  orasida  eng  ko‘p  uchraydigani  teri  va  shilliq  pardalar  shikastlanishidir. 
Bunday dori - darmon toksikodermiyalari o‘zining ko‘rinishi, kechishi bo‘yicha ko‘pincha 
ma'lum  teri  kasalliklari  singari  kechadi.Yuqorida  ko‘rsatib  o‘tilgan  patologik  xolatlar 
ichida  xamma  soxa  shifokorlarini  diqqatini  jalb  etuvchisi  toksik  epidermal  nekrolizdir 
(Layel sindromi). Chunki bu xolat juda tez shakllanib og‘ir kechadi va yomon oqibat bilan 
tugaydi. 
Nazorat savollari: 
1. 
Yatrogeniya tushunchasiga ta‘rif bering. 
2. 
Yatrogeniya muammosining dolzarbligi nimada? 
3. 
Yatrogeniya turlari va ularni kelib chiqish sabanlari. 
4. 
Yatrogeniyani tibbiyot xar xil ixtisosliklarida uchrashi variantlari. 
5. 
Yatrogeniyani xozirgi zamon tibbiyotida uchrash sabablari. 
6. 
 Yatrogeniyani kasalliklar tanatogenezidagi o‘rni. 
7. 
Yatrogeniyani oldini olish chora tadbirlari.