Abu rayhon beruniy nomidagi toshkent davlat texnika universiteti

 
                  
m
b T
ё
*

               
 
   (1.14)    
 
Yoriq  kollektorlarning  bu  xususiyatlari  mikroskop  orqali  maxsus 
tayyorlangan shliflarda o’rganiladi. Kollektorlarning o’tkazuvchanligi va yoriq 
g`ovaklilik  bog`lanishi  Bussineks  tenglamasi  orqali  aniqlanadi.  Bu 
tenglamadan  yoriqlar  tizimidagi  bitta  yoriqdan  oqib  o’tgan  suyuqlik 
quyidagicha ifodalanadi: 
q
b
P
х

2
12



*
 
 
 
   (1.15) 
Bu yerda: q - bitta yoriqdan o’tayotgan suyuqliq miqdori; 
                

 - suyuqlikning dinamik qovushqoqligi; 

---

               


P
x
 - bosim gradienti. 
Agar  (1.15)  tenglamani  suyuqlik  oqib  o’tayotgan  hamma  yoriqlar 
tizimiga va uning yuzasiga nisbatan yozadigan bo’lsak, u holda  
 





F m
b
P
x
* ё *
*
2
12
  bo’ladi. 
    (1.16)   
 
 
 
Darsi  tenglamasi  bo’yicha  tog`  jinsidan  oqib  o’tayotgan  suyuqlik 
quyidagicha aniqlanadi: 
 
     
 
 
 
 
Q
K
F
P
х

ё * *
*

 
    
 
    (1.17) 
 
Har  ikki  tenglama  (1.16,  1.17)  birgalikda  o’tkazuvchanlikka  nisbatan 
yechilsa, yoriq kollektorlarning o’tkazuvchanligi aniqlanadi: 
 
K
b
m
ё
*
* ё

85000
2
   
    (1.18)