Laboratoriya mashg‘ulotlari

Membranali  tizimlar  inson  organizmidagi  passiv  absorbsiya  bilan  bog‗liq 

transportirovka  harakteristikalariga  o‗xshash  tizimni  shakllantirish  uchun  foydalaniladi. 

Bunday  tizimlar  in  vivo  sharoitida  ta‘sir  etuvchi  ko‗plab  o‗zgaruvchanlarni  tajribasini 

o‗tkazish  imkonini  beradi  va  yangi  dori  moddalarni  hazm  qiluvchi  membranalardan  o‗tish 

xususiyatini baholash uchun foydalaniladi.  

Dori  vositalarini  membranalar  orqali  o‗tishini  o‗rganishda  membranalar  quyidagi 

xossalarga ega bo‗lishi kerak bo‗ladi: 

a) dori vositasining qolib ketishligi minimal bo‗lishiga erishish uchun membrana yupqa 

bo‗lishi kerak; 

b) dori vositasining membrana orqali o‗tishida uning membranada erishiga asoslangan 

bo‗lishi kerak (membrana teshiklaridan dori vositasining o‗tib ketishi mumkin bo‗lsa ) , uni 

bu maqsadda ishlatish mumkin emas) ;  

v)  membrana  eksperiment  paytida  sezgirligini  yo‗qotmasligi  uchun  mexanik  yuklarga 

turg‗un bo‗lishi kerak;  

g)  membrana  o‗tish  tezligi  va  in  vivo  absorbsiyasi  korrelyasiyasini  isbotlashga  imkon 

berishi kerak.  

Membrana  modellari  ikki  guruhga  bo‗linadi:  birinchi  guruhga  biokimyoviy  va 

biofizikoviy  tadqiqotlarga  va  membrana  funksiyasini  bajaruvchi  va  molekulyar  tartibdagi  

bioeksperiment  modelidagi  membranalar;  ikkinchi  guruhga  transportirovkani  tadqiqotlari 

uchun xizmat qiladigan tezkor transportirovka qiluvchi membranalar kiradi. Bu erda gap, bir 

tomondan  membranada  yuz  beruvchi  sorbsiya  va  boshqa  tomondan  esa  dori  vositasining 

desorbsiyasi haqida ketayapti. 

Sun‘iy lipoid membranalarni uch xil usulda olish mumkin. 

Birinchi  usul lipoid  va  mos  holdagi  tashuvchi  saqlovchi suyultirilgan eritmani quritish 

yo‗li bilan amalga oshiriladi.