Shahrisabz shahri tarixiy markazini saqlash va kompleks rivojlantirishning ilmiy loyihaviy tahlili

      III bob bo'yicha xulosa ....................................................................................85 

      Umumiy xulosa................................................................................................86 

     Adabiyotlar ro'yxati.........................................................................................87 

     Ilovalar...............................................................................................................92 

---

3 

 

KIRISH

 

      Dissertatsiya  mavzusining  asoslanishi  va  uning  dolzarbligi.  Mustaqillikga 

erishganimizdan keyin xalqimizning o'z yurti, tili, madaniyati, qadriyatlari tarihini 

bilishga,  o'zligini  anglashga  qiziqishi  ortib  bormoqda.  Bu-tabiiy  hol.  Odamzod 

borki,  avlod-ajdodi  kimligini,  nasl-nasabini,  o'zi  tug'ilib  voyaga  etgan  qishloq, 

shahar,  xullas,  Vatanining  tarihini  bilishni  istaydi.  Eramizgacha  va  undan  keyin 

qurilgan  murakkab  inshootlar  shu  kungacha  ko'rku-fayzini,  mahobatini 

yo'qotmagan. 

      Tarixiy    shaharlarni    rivojlantirish    muammosini    samarali    hal    qilishda 

yodgorliklardan    zamonaviy    maqsadlarda    foydalanish    masalasi    eng    dolzarb 

muammolardan    biri    bo'lib    hisoblanadi.    Tarixiy    shahar    markazlarini    zamon 

talablariga muvofiq takomillashtirish va qayta tiklash,  me'moriy yodgorliklar bilan  

yangi    qurilishlarning    o'zaro    bog'lanishi    muammosiga    etarlicha    keng 

yondashuvni    talab    qiladi.    Bu    muammo    odatdagidek,    shahar    strukturasiga 

komplekslar,    majmualar    va    alohida    me'moriy    yodgorliklarni    kiritishga 

asoslanadi. 

      O'rta Osiyo xalq ijodida shaharsozlik me'morchiligini o'rganish, shakllantirish, 

ruvojlantirish,  tarixiy  obidalarni    saqlash  va  kelajak  avlodga  meros  qoldirish 

muhim ahamiyatga ega. 

      Qadim-qadim  zamonlardan  boshlab  dunyo  madaniyati  taraqqiyotida,  muhum 

o'rin  tutib  kelayotgan  O‘rta  Osiyo  me‘morchiligiga  qiziqish  bugungi  kunda  ham 

nihoyat  o‘sib  bormoqda.  Ayni  paytda  yurtimizdagi  tarixiy  maskanlar  o'zining 

qadimiyligi va mahobati bilan sayyohlarnin e‘tiborini o‘ziga jalb etib kelmoqda.   

      Shunday ekan, bugungi kunda mahalliy va hududiy madaniyatlar taraqqiyotiga 

e‘tibor  bermasdan  turib,  zamonaviy  me‘morchilik,  shaharsozlik  sohasini 

rivojlantirib  bo‘lmasligi  hammamizga  ma'lum.  Chunki  avvalo  har  bir  milliy 

madaniyatni    rivojlantirmasdan  turib,  umummilliy    taraqqiyotga  erishish  mumkin 

emasligi  ravshandir.  O‘tmish  madaniyatimiz,      tariximiz    va  san‘atimiz  ildizlarini 

chuqur    tadqiq    etmasdan    taraqqiyotga    erishish  mumkin    emas.      Darhaqiqat, 

bugungi  kunda  milliy  madaniyat  va  san'atimizning  barcha  sohalarini  qayta 

---

4 

 

jonlantirish  va  takomillashtirish,  ilg'or  umuminsoniy  qadriyatlarni  astoydil 

o'zlashtirib  borish  bilan  birga,  o'zligimizni  eng  samarali  milliy  an'analarimizni 

saqlab  qolish  va  rivojlantirish  masalalari  respublikamizda  qabul  qilingan  milliy 

g'oya dasturiga ham kiritilgan. 

      Ushbu    yo'lda    Oliy    Majlis    tomonidan    30.08.2001    yilda    ―Madaniy 

yodgorliklarni  saqlash  va  ulardan  foydalanish‖  bo'yicha  O'zbekiston  Respublikasi 

qonuni    qabul    qilinib    va    shu    bilan    birga    04.04.2002    yilda    ―O'zbekiston 

Respublikasi    shaharsozlik    Kodeksi‖    ishlab    chiqildi.    Bular    yodgorliklarni 

saqlash,    ta'mirlash    va    ulardan    foydalanish    bo'yicha    qonun-qoidalarni    o'z  

ichiga olgan.