O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi urganch davlat universiteti

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

28 

1.5. Yosh darvozabonlar tomonidan amalga oshiriladigan  

taktik harakatlari. 

O‘yin  davomida  darvozabon  ko‘pgina  taktik  vazifalarni  hal  qilishi  kerak  

bo‘ladi. Bir xil taktik vazifalarni oldindan kelishilgan holda bajarilab, bir xillari esa 

o‘yin davomida vujudga keladi. Bu xolda darvozabon bunday harakatlarga ijobiy 

yondashishi kerak. 

Darvozabon  uch  xil  yo‘li  bilan  o‘yinga  kirg‘izadi.  Erdan  o‘yinga  zarb  bilan 

o‘yinga kirg‘azish, darvozabonning qo‘liga to‘p tushishi bilan qo‘lidan zarba bilan 

o‘yinga kirg‘azish va qo‘lida o‘yinchiga oshirib berish. 

Ko‘p xollarda darvozabon to‘pni zarb bilan maydon o‘rtasiga oshirib berishga 

harakat qiladi. Lekin  ko‘p hollarda aniq bermaydi. Bu  bilan hujumchilar va yarim 

himoyachilarni  qiyin  ahvolga  solib  qo‘yadi.  Shuning  uchun  hozirgi  kunda 

darvozabonlarning hujum boshlashlarida to‘pni duch kelgan joyga emas, balki aniq 

oshirib  berishlari  kerak.  Shuning  uchun  darvozabon  maydon  o‘yinchilarining 

asosiy  harakatlarini  bilishi  kerak.  Oshirib  bergan  sherigini  texnik  holatini,  to‘pni 

oshirish  mahali  to‘pni  shunday  tashlab  berish  keraki,  sherigi  bu  to‘pni  qabul 

qilishda  qiynalmasdan  olishi,  to‘pni  o‘ziga  to‘g‘irlashga    vaqt  ketmasdan  olishi 

kerak. Eng yaxshi xolat bu o‘yinchilarning darvoza tomonga o‘girilib turgan xolda 

yoki  yarim  burilgan  xolda  turgan  mahalda    tashlash  kerak.  Bunda  o‘yinchilar 

sheriklarini ko‘rishadi va harakat qilishga qulay xolatda bo‘ladilar. Darvozabonlar 

o‘yinchilarga  to‘pni  oshirish  yoki  tepib  berishi  mahali  shuni  e’tiborga  olishi 

kerakki,  darvozabonlar  to‘pni  qanot  yarimhimoyachilarga  yoki  hujumchilarga 

tepib  berishlari  kerak.  Agar  markazdagi  hujumchilar  bo‘sh  bo‘lsa  yoki  qulay 

imkoniyatda  bo‘lsa tashlab berishi kerak. 

P.N.Kazakov, 

R.I.Nurimov, 

N.Rogolskiy, 

E.G.Degel 

boshqa 

mutaxassislarning yozishlaricha, darvozabonlarning o‘yin taktikasi darvozabondan 

ustalik bilan darvozani himoya qilishnigina emas, balki jarima maydoni ichida faol 

harakat  qilishni,  shuningdek  hamma  himoyachilarni  boshqarib  turishni  ham  talab 

qiladi.  U  jamoaning  hamma  mudofa  harakatlarini  muvafiqlashtirib  turadi. 

Darvozabon turadigan joyning o‘zi unga hujumchilar qanday tizilib kelayotgani va 

---

 

29 

ular  nima  maqsadda  ekanini  ko‘rib  turish  imkonini  beradi.  Bu  narsa  ba’zida 

maydonning ayrim joylaridagi o‘yinchilarning nazoratidan chetda qoladi. Shuning 

uchun  mudofadagi  sheriklariga  vaqtida    «aytib  turish»  himoya  harakatlarini 

mustaxkamligiga muhim ta’sir ko‘rsatishi mumkin. Buning  ustiga, darvozabon o‘z 

jamoasining  ko‘pgina  hujumlarini  boshlab  beradi  (to‘pni  qo‘lga  kiritganda  yoki 

darvozadan  to‘pni  tepib  berganda)  futbolchi,  shuning  uchun  ham  hujum  qatorida 

taShabbusni saqlab turishi ko‘p jihatdan uning mahoratiga bog‘liq. 

Jamoaning  himoya  va  hujumdagi  umumiy  o‘yini  darvozabonning  individual 

taktik  tayyorgarligiga  anchagina  bog‘liq.  Darvozabonning  texnik  mahorati  va 

jismoniy  tayyorgarligidan  o‘yinda  to‘laroq  foydalanishga  uning  taktik  bilimi 

yanada  ko‘proq  ta’sir  qiladi.  Ana    shuning  uchun  ham  darvozabonlarning  taktik 

tayyorgarlik masalasiga nihoyatda jiddiy e’tibor berish kerak. .(12,24.25.26)