O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti

Sanoat 4.0 ni qurish tamoyililari  
Germaniyalik  mutaxassislar Sanoat  4.0  ni  qurish uchun bir 
nechta asosiy  prinsiplarni ishlab 
chiqdilar,  shundan  so‘ng 
kompaniyalar  to‘rtinchi  sanoat  inqilobining  ssenariylarini  o‘z 
korxonalarida amalga oshirishlari mumkin. 
Birinchi  tamoyil  bir-biriga  mosligi  bo‘lib  –  bu  Buyumlar 
Interneti  orqali  mashinalar,  vositalar,  qurilmalar,  sensorlar  va 
odamlarning  o‘zaro  aloqada  bo‘lishlari  va  bir-biri  bilan  aloqa  qi-
lish qobiliyatini anglatadi. 
Ikkinchi  tamoyil – bunday  o‘zaro  ta’sir  natijasida  paydo 
bo‘lgan oshkoralik . Virtual olamda haqiqiy obyektlar, funksiyalar 
tizimlarining  raqamli  nusxasi  yaratiladi,  bu  uning  jismoniy  kloni 
bilan  sodir  bo‘lgan  barcha  narsani  aniq  takrorlaydi. Natijada  as-
bob-uskunalar,  "aqlli"  mahsulotlar,  umuman  ishlab  chiqarish  va 
hokazolar  bilan  bog‘liq  barcha  jarayonlar  to‘g‘risida  to‘liq 
ma’lumot  to‘planadi. Bu  barcha  ma’lumotlarni  sensorlar  va 
sensorlardan  to‘plash  qobiliyatini  talab  qiladi  va  ular  yaratilgan 
kontekstni hisobga oladi. 
Uchinchi  tamoyil – texnik  yordam . Uning  mohiyati  shun-
daki,  kompyuter  tizimlari  odamlarga  yuqorida  aytib  o‘tilgan  bar-
cha ma’lumotlarni to‘plash, tahlil qilish va vizualizatsiya qilish or-
qali  qaror  qabul  qilishga  yordam  beradi. Ushbu  qo‘llab-quvvat-
lash,  shuningdek,  xavfli  yoki  muntazam  operatsiyalar  paytida 
odamlarni  mashinalar  bilan  to‘liq  almashtirishdan  iborat  bo‘lishi 
mumkin. 
To‘rtinchi  tamoyil – boshqaruv  qarorlarini  markazlashtir-
maslik,  ularning  ba’zilarini kiberfizik tizimlarga  topshirish. G‘oya 
shundan  iboratki,  avtomatlashtirish  imkon  qadar  to‘liq  bo‘lishi 
kerak:  qayerda  mashina  inson  aralashuvisiz  samarali  ishlashi 
mumkin  bo‘lsa,  ertami-kechmi odam uni  mashina bilan almash-
tirishi kerak. Shu  bilan  birga,  xodimlarga  favqulodda  va 

---

49 
nostandart  vaziyatlarda  ulanadigan  nazorat  qiluvchi  vazifasi 
yuklatilgan.