O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti

 
 

---

172 
O‘z omborxonasi bo‘lgan model 
Bu  modelda  Internet-do‘kon    egasida   mahsulotlari  soti-
lidigan  ombori  bo‘ladi. Afzalligi  shundaki, internet-do‘konning 
egasi xaridorlarga mollarni imkon qadar tezroq yetkazib beradi va 
yetkazib  beruvchida  tovarlarning  mavjudligi  bilan  bog‘liq  hech 
qanday  cheklovlar  bo‘lmaydi - internet-do‘kon  egasi o‘z ombo-
rida nima saqlanishini aniq biladi . 
Aralash model 
Yuqorida   sanab o‘tilgan  modellarining  gibrid  modeli 
hisoblanadi. 
 
2.6.3. Internet - auksion 
 
Auksion  (lotincha  "auctio"  dan  -  o‘sish)  – ochiq  tanlov 
savdolarida tovarlar  va xizmatlarni sotish  jarayonida  ularning 
yakuniy narxlari belgilanadi. 
Virtual  yoki  tarmoq  auktsionlarining  xususiyati  shundaki, 
ular  Internetda  kim  oshdi  savdosi  tashkilotchisining  saytida 
o‘rnatilgan maxsus dasturlardan foydalangan holda o‘tkaziladi. 
Internet auktsion (Onlayn kimoshdi  savdosi) – bu Internetda 
auktsion  hisoblanadi. Oddiy  kim  oshdi  savdosidan  farqli  o‘laroq,  
bunday  kim  oshdi  savdosida  masofadan  turib  web-sayt  yoki  kim 
oshdi  kompyuter  dasturi  orqali  takliflarni  joylashtirish  orqali 
qatnashish 
mumkin. Onlayn 
sotilgan 
tovarlarning 
narxi -
 ishtirokchilarining talab asosida ochiq savdolar davomida belgila-
nadi. 
Kim oshdi savdosining mohiyati shundan iboratki, narsa kim 
oshdi  savdosi  egasiga  tegishli  emas,  u  xaridor  va  sotuvchi 
o‘rtasida vositachi hisoblanadi. 
E’lon  taxtalardan,  savdo  maydonchalardan  va  internet-
do‘konlardan   farqli o‘laroq, kim oshdi savdosida narxni  xaridor 
emas,  balki  sotuvchi  tomonidan  belgilanadi. Sotuvchi  Internet-
auksion  qoydalarini  belgilaydi. 
Onlayn  -  kim  oshdi  savdosida  hamma  narsa  sotilishi    mum-
kin: yer, oziq-ovqat va gullar, avtomobillar, qimmatli qog‘ozlar. 

---

173 
Onlayn- kim oshdi savdolari uzoq vaqt davomida (odatda 3-
10  kun)  o‘tkaziladi. Sotuvchi  oldindan  Internet-kim  oshdi  savdo-
sini  to‘gash  vaqtini  belgilaydi. Kim  oshdi  savdosi  tugagandan 
so‘ng,  xaridor  tovarlar  uchun  pulni,  sotuvchi  esa  tovarlarni  xari-
dorga topshirishga majburdir.