A. P. R im k ev ic h

1261.  Q uyidagi  te rm o y a d ro  reaksiyasida q a n c h a  energiya 
ajraladi:
3H + ] H ^ H e + >   ?
1262.  O ldingi  m asala n in g   n atijasid an   foy dalan ib ,  0,4   g 
deyteriy va 
0 , 6
 g tritiy  sin tez q ilin g a n d a  q a n c h a  energiya a jra ­
lishini  to p in g .  ] H  bilan  ] H  n in g  ja m i  m assasini  5  m .  a.  b. 
gach a yaxlitlang.
1263*.  Q ishloq xo ‘jaligida  ishlatiladigan y-  nurlanish quril-
m alarid a  '^ C s   seziyning  (3-  rad io ak tiv   iz o to p id a n   fo y d a la n i­
ladi.  (3-  yem irilish reaksiyasini  yozing.  A gar eng katta y-  kvant-
173

---

la r  energiyasi  0 ,6 6   M eV   b o ‘lsa,  y -  n u rla n ish n in g   m aksim al 
c h a sto ta sin i toping.  A gar (3-  za rra la rn in g  energiyasi  1,18  M eV 
b o i s a ,   p-  za rra la rn in g   relyativistik  tezligini  hisoblang.
1264.  Quyidagi  | H + j H
- > 2
 H e + у  term oyadro reaksiyasida 
hosil boMadigan y-  n u rlan ish  c h a sto ta sin i  va toMqin  uzunligini 
to p in g ,  a -   z a rra   19,7  M eV   en erg iy a  oladi  d eb   hisoblang.
1265.  y-  k v an tn in g   quyidagi  reaksiyani  am alg a  oshirish 
u c h u n   za ru r  boMgan  k ichik  energ iy asin i  toping:
] H   + y —>]H+o/i.
1266.  D e y tro n   y-  n u rla n ish   fo to n in i  (X  =  4 ,7 •  10
™13
  m ) 
y u tib   p ro to n   b ila n   n e y tro n g a   p a rc h a la n a d i.  H o sil  boMgan 
z a rra la rn in g  ja m i  k in etik   energiyasini  hisoblang.
1267.  U ra n  
292
 U  izo to p i  boM inganda  200  M eV  energiya 
ajralad i,  b u n d a   bu  en e rg iy an in g   84%   ini  boMinish  p arch alari 
oladi.  Bu p a rc h a la r  '^ B a   b ariy va  ^ K i   k rip to n   y ad ro larid an  
ib o rat  va  u la m in g   im p u lslari  m o d u l  jih a tid a n   b ir  xil  d eb 
hisoblab,  p a rc h a la m in g   energiyasini  toping.
1268.  T ez  n e y tro n la m i  sek in lash tirish   u c h u n   ogMr  suv 
yoki  u g lero d d a n   foyd alan ish   m u m k in .  N e y tro n n in g   tezligi 
issiqlik  tezlig ig ach a  pasaygunga  q a d a r  n ey tro n   bu  sek in lat- 
k ich larn in g  qaysi  b irid a  k o ‘p ro q   m a rta   to ‘q n ash a d i?
1269. 
29
j U   n in g   b itta   y adrosi  ikki  boMakka  boM inganda 
220  M eV   energiya  ajraladi.  Y a d ro   re a k to rid a   sh u   iz o to p d a n  
1  g  «yoqilsa»,  q a n c h a   e n e rg iy a   a jra lib   c h iq a d i?   S h u n c h a  
m iq d o rd a   energiya  olish  u c h u n   q a n c h a   to s h k o ‘m ir  yoqish 
kerak?
1270.  B ir su tk ad a  220 g  2Ц U   izo to p i s a rf q ilad ig an   a to m
elek tro stan siy asin in g   FI К   25%   boMsa,  u n in g   e le k tr  q u w a ti 
q an d a y ?
1271.  '^ C   u g le ro d   p ro to n la r   b ila n   n u rla n tirils a ,  '^C  
uglerod  izo to p i  hosil  boMadi.  B u n d a  q a n d a y  z a rra   ajraladi?
12 72 .  Ikki  p ro to n n in g   b irik ish   te rm o y a d ro   reaksiyasi 
natijasida deytron va neytrino hosil boMadi.  B unda yan a qanday 
za rra  p ay d o   boMadi?
174

---

1273.  Q u y o sh d a  ro ‘y  b eray o tg an   te rm o y a d ro   reaksiyasi 
siklida  t o ‘rtta   p ro to n   geliy  y adrosiga,  ikkitasi  p o zitro n g a  va 
ikkitasi  n ey trin o g a aylanadi. A n a shu  reaksiyani yozing.
1274.  B o r 
*5
 В  izo to p i  a - z a r r a l a r   b ilan   b o m b a rd im o n
qilin g an d a  '^ N   a z o t izotopi  hosil boMadi.  B unda q an d a y  zarra
o tilib   ch iq a d i?   'y N   a z o t  izo to p i  rad io ak tiv   boMib,  p o zitro n  
y em irilishini  (n e y trin o   n u rlan ish  bilan )  beradi.  S hu  reaksiyani 
yozing.