Ozbek tili

Chog‘ishtiruv bog‘lovchilari: go‘yo, go‘yoki. 

Otabek  ko‘zini  to‘ldirib  binoga  qaradi,  go‘yo  bu  qarashda  u  dunyo  malagi  bilan 

vidolashar edi (A.Qodiriy). 

  

Bog‘lovchilarni tahlil qilish tartibi 

 

1. Qo‘llanishiga ko‘ra turi (yakka, takror). 

2. Ma’no va vazifasiga ko‘ra turi (teng, ergashtiruvchi). 

3.  Bog‘lash  xususiyatiga  ko‘ra  turi  (gap  bo‘laklarini,  qo‘shma  gap  tarkibidagi 

sodda gaplarni). 

4. Sinonimi. 

Namuna:  Agar  topshiriqlarni  o‘z  vaqtida  bajarsang,  seni  ta’tilda  Buxoroga  olib 

boraman. 

Agar – bog‘lovchi. 

1. Yakka bog‘lovchi. 

2. Ergashtiruvchi bog‘lovchi, shart bog‘lovchisi. 

3. Qo‘shma gap tarkibidagi sodda gaplarni bog‘lagan. 

4. Agarda. 

---

35 

 

KO‘MAKCHILAR 

Ot  yoki  otlashgan  so‘zdan  keyin  kelib,  ularni  boshqa  so‘zlarga  tobelanish  asosida 

birikishini  ta’minlaydigan  so‘zlar  ko‘makchi  deyiladi.  Ko‘makchilar  tuslanmaydi  va 

yasalmaydi.  Gapda  o‘zi  bog‘langan  so‘z  bilan  birgalikda  bir  so‘roqqa  javob  bo‘ladi  va  bir 

xil gap bo‘lagi vazifasida keladi. Ko‘makchilar  ma’no xususiyati va kelib chiqishiga ko‘ra 

ikki xil bo‘ladi: 

1. Sof ko‘makchilar.  2.Ko‘makchi vazifasida qo‘llanuvchi so‘zlar.