Ащоли статистикаси

4.9. Фарзанд кўриш жадвалларини тузиш 
Фарзанд кўра олиш даражаси жадваллари аҳолининг айрим ёш 
гуруҳлари бўйича туғиш даражаси тавсифини олиш мумкин бўлган 
маълумотларни беради. Бу жадваллар кўпроқ аёлларнинг ёши беш йиллик 
интервали билан, эркаклар учун эса, ундан кўпроқ даврга тузилади. 
Жадваллар барча аҳоли учун, шаҳар ва қишлоқ аҳолиси учун ва айрим 
олинган тармоқлар бўйича ҳам тузилади. 
Бундай жадвалларни тузиш аҳоли рўйхати ва жорий ҳисоби 
материаллари асосида тузилиб, \чда аншуювчи маълумот сифатида 
оначаоийнг ёш гуруҳлари бўйича 2 йил давомида туғилганлар сони ва давр 
ўртасига тўғри келадиган аҳоли рўйҳати маьлумотлари (аёлларнинг ёшлари 
бўйича тақсимоти ҳисобланади. 
Бошланғич кўрсаткич қуйидагича аниқланади: 
Ҳозирги вақтда статистика идораларида ушбу жадвалларни тузшида 
аниқлик киритиш усули қўлланилади. Бу ҳолат касрнинг махражига тегишли 
бўлиб, унда X ёшдаги аёлларнинг вафот этишини эътиборга олган ҳолда, 
уларнинг ўртача сони аниқланади. 
Бу ерда: N X ёшдаги аёлларда аввалги йил туғилган болалар сони; 
N — X ёшда аёллардаги бу йил туғилган болалар сони; 
8 — шу йил бошида X ёшда бўлган аёллар сони; 
М — X ёшда бўлган, аввалги йилда ўлган аёллар сони; 
М — X ёшда шу йилги аёллар сони. 
Фарзанд кўра олиш жадвални тузишда аҳоли рўйхати маълумотлари 
асосида, асосийси, аёлларнинг ёш таркиби бўйича сони ва улар туққан 
болалар сони, бошланғич маълумот бўлиб F ҳисобланади. 
Бу ерда: Д
ҳ
— X ёшда бўлган аёллардаги болалар сони; 

---

18 
O
Ҳ
X ёшдан Ҳ+1 ёшгача бўлган оралиқдаги ўртача болалар сони. 
Оналарнинг ёш таркиби қуйдаги маълумотлар, одатда силлиқланмаган 
бўлади. F ни графикка киритилгач, силлиқлаш мумкин. Бу график қандай 
ёшдагиларни силлиқлаш лозимлигини кўсатади. Фарзанд кўра олиш 
жадваллари 5 йил оралиқ ёш билан тузилади.