Microsoft Word k qosimova darslik



Download 1,23 Mb.
Pdf ko'rish
bet156/228
Sana10.08.2021
Hajmi1,23 Mb.
#144059
1   ...   152   153   154   155   156   157   158   159   ...   228
Bog'liq
K Qosimova darslik

nutq hisoblanadi. Ichki nutq eshittirilmagan va yozilmagan, «o’ylangan» (fikrlangan) 
nutqdir,  bu  nutq  fikrlovchi  kishining  o’ziga  qaratiladi.  Tashqi  nutq  tovushlar 
yordamida  eshittirilib  yoki  grafik  belgilar  bilan  yozilib,  boshqalarga  qaratilgan 
nutqdir. Ichki va tashqi nutqning fiziologik tabiati bir xil; farqi − tashqi nutqda nutq 
a’zolarining  harakati  natijasida  tovush  chiqariladi  yoki  yozib  bayon  etiladi;  ichki 
nutqda nutq a’zolarining harakati tovushsiz yuzaga keladi. 
Ichki nutq materialni tushunish va yodda saqlashga yordam beradi, tashqi nutqni 
o’stirishda  birdan-bir  zaruriy  vosita  hisoblanadi.  O’ylash,  fikr  yuritish  ichki  nutq 
asosida  bo’ladi.  Ichki  nutq  o’quvchini  tashqi  nutqqa,  javobgarlikni  his  qilib 
gapirishga  o’rgatadi.  Ichki  nutq  jarayonida  o’ylash  o’quvchining  nutqi  va 
tafakkurining o’sishida muhim vositadir. 
Maktabda 
o’quvchilarning 
tashqi 
nutqigina 
emas, 
balki 
ichki 
nutqi  ham  o’stiriladi.  Bolalar  ichda  o’qishga  o’rganadilar  va  ichki 
nutqda 
materialni 
o’zlashtiradilar, 
turli 
vazifalarni 
o’zlari 
hal qiladilar, asosiysi − o’zlarining og’zaki va yozma fikrlarini tayyorlab oladilar. 
Fikrni  ifodalash  usuliga  ko’ra  nutq  og’zaki  va  yozma  bo’ladi.  Og’zaki  nutq 
yozma  nutqdan  quyidagicha  farqlanadi:  og’zaki  nutq  tovush  nutqi,  yozma  nutq  esa 
grafik nutqdir. Og’zaki nutqda eshitish sezgisi, yozma nutqda esa ko’rish va motor-
harakat (qo’l harakati) sezgisi asosiy o’rin tutadi. Og’zaki nutq ham, yozma nutq ham 
kishilarning  o’zaro  aloqa  quroli  sifatida  xizmat  qiladi,  ammo  og’zaki  nutq  aniq 
hayotiy sharoitda, bevosita aloqa jarayonida yuzaga keladi; yozma nutqdan bevosita, 
aniq sharoitdan ajratilgan holda ham, kishi ishtirokisiz ham foydalaniladi. 
Og’zaki nutq ko’pincha dialog tarzida, yozma nutq esa monolog tarzida bo’ladi. 
Yozma  nutq  logik  izchillikka  rioya  qilgan  holda,  ayrim  til  shakllarini  tushirib 
qoldirmay, ortiqcha takrorga yo’l qo’ymay bayon qilishni talab etadi. SHuning uchun 
yozma nutq ancha murakkab va mavhum hisoblanadi. 

Download 1,23 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   152   153   154   155   156   157   158   159   ...   228




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish