Microsoft Word ernest xeminguey chol va dengiz ziyouz com doc

www.ziyouz.com кутубхонаси 
40
синди. 
Чол рулга ўтирди. У ҳатто акуланинг дам ўтган сайин кичрайиб, ниҳоят зиғирдаккина бўлиб 
кўринган-ча, чўкиб боришига ҳам қарамай қўйди. Авваллари бундай манзарадаи у кўз 
узолмасди. Бироқ ҳозир унинг қайрилиб қарагиси ҳам келмади. 
— Қўлимда энди чангаккина қолди,— деди у.— Аммо унинг нима нафи ҳам тегарди? Менда 
яна икки эшкак, румпель ва тўқмоқ бор. 
«Мана энди улар алоҳа мени мункитиб қўйишди,— деб ўйлади у.— Акулаларни тўқмоқ 
билан уриб ўлдириш учун мен энди қариб қолганман. Шундай бўлса ҳам, қўлимда эшкак, 
тўқмоқ, қолаверса, румпель бор экан, мен улар билан олишавераман». 
У қўлини яна шўр сувга солди. 
Кеч кира бошлаган, атрофда денгизу осмондан бўлак ҳеч вақо кўринмас эди. Шамол боягига 
қараганда кучлироқ эсар, бундан чол кўп ўтмай ерни кўришига умид боғлар эди. 
— Чарчабсан, чол,—деди у.—Руҳинг чарчабди.
Унга акулалар яна говгум маҳалда босқин ясашди. Чол энди балиқ ҳеч шак-шубҳасиз ўз 
ортидан денгиз бўйлаб қолдираётган кенг йўлни қоралаб сузган жигар ранг сузғичларни кўрди. 
Улар ҳатто бу изни топиш учун ўзларини тўрт томонга уришмас, балки ёнма-ён бўлиб тўғри 
қайиққа қараб келишарди. 
Чол румпелни маҳкамлаб қўйди, елканни қайта боғлади ва қуйруқ остидан тўқмоқни олди. 
Бу — узунлиги икки ярим футча келадиган синиқ эшкакнинг ар-ралаб олинган бўлаги эди. Чол 
унинг дастак бўлган жойидан фақат бир қўллабгина тузукроқ ушлай олар эди. У акулани кутиб, 
тўқмоқни ўнг қўлига маҳкам сиқиб ушлаб олди, панжасида айлантириб ҳам кўрди. Улар иккита 
эди, иккиси ҳам galanos эди. 
«Биринчиси балиққа қаттиқ ёпишиб олгунча, сабр қилишим керак,— деб ўйлади у,— 
ўшанда, мен унинг ё бурни учига, ё худди миясининг ўзига тушираман». 
Ҳар икки акула ҳам биргалашиб сузиб келишди. Улардан сал олдинроқда бўлгани 
жағларини кериб балиқнинг кумуш ранг биқинига тишларини қадаган замон, чол тўқмоқни 
баланд кўтарди ва залвор билан акуланинг япасқи бошига туширди. Гўё ичи тўқ резинка тошга 
ургандай қўли зириллади, қалқон каби суяк-ларнинг мусти-метин қаттиқлиги билиниб кетди ва 
чол акуланинг бурни учига яна жон-жаҳди билан айлантириб урди. Акула сувга сирғилиб кетди. 
Бошқа акула бўлса зиндонасига урадиганини уриб бўлиб, ўзини четга олишга улгурган, энди 
эса, у яна оғзини ўпқондай йириб яқинлашган эди. Акула балиққа ташланиб, унга ёпишиб 
олмасдан бурун, чол унинг жағларида қолган оппоқ гўшт парчаларини кўрди. Чол айлантириб 
урди, аммо зарб каллага тушди-ю, акула унга бир қараб қўйиб, балиқдан бир парча гўшт юлиб 
олди. У ўлжасини ютиш учун ўзини четга оларкан, чол яна айлантириб қўйиб юборди, аммо 
зарб яна акула бошининг қайишқоқ ва қаттиқ ерига тўғри келди. 
— Қани, берироқ келчи, galano,— деди чол.— Яна бир марта бери келгин! 
Акула балиққа бало-қазодай ташланди, у жағларини картиллатиб ёпган онда, чол тўқмоқ 
туширди. Туширганда ҳам, тўқмоғини иложи борича баланд кўтариб, бор кучи билан туширди. 
Бу сафар зарб акула бош суягининг негизига тўғри келди, чол худди шу ернинг ўзига яна 
қайтадан урди. Акула балиқдан бир луқма гўштни тилар-тиламас узиб олди-ю, денгиз қаърига 
кетди. 
Чол акулалар яна пайдо бўлмасмикин деб, кутди, аммо улардан дарак бўлмади. Кейин у, 
улардан бирининг қайиқ ёнида ўралишаётганини пайқаб қолди. Бошқа акуланинг бўлса ўзи 
тугул сузғичи ҳам кўринмай кетган эди. 
«Мен уларни гумдон қиларман деб ҳатто хаёлимга ҳам келтирмаган эдим,— деб ўйлади 
чол.— Авваллари, рост, бу қўлимдан келарди. Дарҳақиқат, мен уларнинг ҳар икковини ҳам 
ўласи қилиб майиб қилдим, ўлдими энди, шунда ҳам ўзини ҳеч бало урмагандай тутса. Агарда 
тўқмоқни икки қўллаб ушлай олганимда эди, унда мен биринчисини турган гап — ўлдирардим: 

---

Эрнест Хемингуэй. Чол ва денгиз (қисса)