65
paydalanıwı ushın barlıq za’ru’r jag’daylardı jaratıw,- dep jazadı Prezidentimiz,-
ja’miyetimizdi reformalastırıw h’a’m jan’alandırıw payıtında aldımızg’a qoyılg’an
en’ a’h’miyetli wazıypalar- mine usılar boladı».
49
O’tiw da’wirinde, en’ tiykarg’ı maqsetke- ja’miyetimizdi demokratiyalastırıw
h’a’m bazar ekonomikasın qa’liplestiriwge jetiw jolında iske asırılıwı ju’da’ qıyın
bolg’an jag’daylardın’ ushırasıwı adamlardın’ belgili waqıtları turmıs
jag’daylarının’ to’menleniwine alıp
kelgeninde, xalıqtın’ kem ta’miynlengen
qatlamların sotsiallıq jaqtan quwatlaw eldegi turaqlılıqtı saqlawda u’lken
a’h’miyetke iye bolatug’ınlıg’ı O’zbekistan Respublikasının’ ta’jiriybesinde
da’liyllendi.
G’a’rezsizlik jıllarında O’zbekistanda ma’mlekettegi real ekonomikalıq
jag’daylardı, bar bolg’an resurslar menen mu’mkinshiliklerdi esapqa alıp, xalıqtı
sotsiallıq jaqtan qorg’awdın’ mexanizmi du’zildi. Sonın’ menen qatar
reformalastırıwdın’ h’a’r qıylı basqıshlarına sa’ykes sotsiallıq siyasattın’ anıq
kontseptsiyaları islep shıg’ılıp, a’melge asırılıp bardı.
Bazar ekonomikasına o’tiw reformalarının’ ekonomikalıq jaqtan qıyın
jag’dayda jasawına h’a’m sezilerli da’rejede sotsiallıq qarsılıqlardın’ bar bolıwına
qaramastan, O’zbekistanda aqıllılıq penen alıp barılg’an sotsiallıq siyasattın’
arqasında sotsiallıq konfliktlerden aman saqlanıp qalındı.
Sonın’
menen birge, reformalardın’ da’slepki basqıshında xalıqtı sotsiallıq
jaqtan qorg’aw boyınsha alıp barılg’an siyasattın’ kemshilikleri de ashıq ko’rine
basladı. Dotatsiyalar menen jen’illikler xalıqtın’ h’a’mmesine tegis berilip, bunday
ma’mleketlik ja’rdemge mu’ta’jligi barma, joqpa degen ta’repleri esapqa alınbadı.
Sonın’ na’tiyjesinde to’men ta’miynlengen ka’mbag’allıq awh’alda jasaytug’ın
xojalıqlar menen ten’dey tabısları ko’p, qurg’ın jasaytug’ın, ma’mleketlik
ja’rdemge mu’ta’jligi joq xojalıqlarda ma’mlekettin’ esabınan beriletug’ın
ja’rdemlerden paydalana berdi. Bul awh’al sotsiallıq a’dilliktin’ buzılıwına,
ma’mleketlik qarjılardın’ orınsız ısırap etiliwine h’a’m biraz adamlarda «ba’ri bir
49
Қараңыз: Каримов И. Ўзбекистон XXI аср бўсағасида: хавфсизликка хавф, барқарорлик шартлари ва
тараққиѐт кафолатлари.Т.,1997й 125-бет.
66
bizdi ma’mleket ash etpeydi» degen asırandıshılıq psixologiyasının’ ku’sheyiwine
alıp keldi.
Sonlıqtan reformalardın’ teren’lesip barıwı menen sotsiallıq
siyasatqa bir
qansha o’zgerisler kirgizildi- sotsiallıq ja’rdemge h’aqıyqat mu’ta’j bolg’an, kem
ta’miynlengen shan’araqlarg’a beriletug’ın boldı. Bul siyasat «adresli sotsiallıq
qorg’aw» dep ataldı. Al h’aqıyqat sotsiallıq qorg’awg’a mu’ta’j bolg’an
shan’araqlardı anıqlaw, olarg’a tiyis bolg’an ja’rdemnin’ mug’darın belgilew
xalqımızdın’ teren’ tariyxına iye, a’dillikti, ta’rtipti bekkemlewde u’lken rol
atqaratug’ın ma’h’a’llelerge tapsırıldı.
Bazar
ekonomikasına basqıshpa basqısh o’tiw
printsipi milliy
o’zgesheligimizge, o’zbek ma’mleketshiligi da’stu’rlerine ta’n bolıp, ol o’tiw
da’wirin quramalı xarakterin esapqa alg’an h’alda, sotsial-ekonomikalıq
reformalardı puxta oylap, sotsiallıq jarılıwlarsız, evolyutsiyalıq ta’rizde a’melge
asırıwdı usınadı.
O’zbek ma’mleketshiliginin’ o’zine ta’n milliy o’zgesheliklerinin’ biri
bolg’an, ma’mleketshilik rawajlanıwının’ revolyutsiyalıq sekiriwlerin sheklep,
evolyutsiyalıq ta’rizde jetilisip barg’anlıg’ın prezident İ.Karimovtın’ to’mendegi
pikirleri menen tiykarlawımız maqsetke muwapıq: «Shıg’ısta demokratiyalıq
protsesslerdin’ burınnan qa’liplesken o’zine ta’n h’a’m o’zine sa’ykes
o’zgeshelikleri bar. Bunı h’esh qanday na’zerden qashırıp bolmaydı. Yag’nıy,
Shıg’ısta demokratiyalıq protsessler baylanıslı ra’wishte h’a’m a’ste aqırın
rawajlanadı. Bul tarawda revolyutsiyalıq o’zgerisler jasawg’a urınıwlar ju’da’
unamsız, h’a’tte qayg’ılı na’tiyjelerge alıp keledi. Revolyutsiyanı Batıs alımları
«ja’miyetlik rawajlanıwdın’ primitiv h’a’m jabayı forması» dep atag’an». Ta’biyiy,
bunday jol bizge h’esh qashan tuwrı kelmeydi. Bul pikirlerdin’ qanshelli tiykarlı
ekenligin sotsial rawajlanıw h’a’m ko’rsetip turıptı.
Do'stlaringiz bilan baham: 
