O‘zbek tilida “Ma’naviyat” semali leksik birliklarning semantik tahlili

 

 

Scientific adviser:                                         p.h. Muhamedova S 

Master student:                                          Khurbanova Maftuna 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

6 

 

KIRISH 

     Tadqiqotning    dolzarbligi.    Istiqlol  yillarida  Vatanimizning  barcha 

jabhalarida  tub  yangilanish  jarayoni  boshlandi.    Iqtisodiy,  siyosiy,    madaniy-

ma‘rifiy  sohalarda  amalga  oshirilgan  tub  islohatlar  O‗zbekistonni  keng 

rivojlanish  yo‗liga  olib  chiqdi  va  jahonga  tanitdi.  Mustaqillik  yillarida 

O‗zbekiston  nafaqat  iqtisodiy-  siyosiy  jihatdan,  balki  ma‘naviy  jihatdan  ham 

yuksaklikka  ko‗tarildi.  Bunday  taraqqiyot  tilshunoslik  sohasida  ham  aks 

etmoqda. 

Obyektiv  olamning  inson  ongida  aks  etishi  va  tilda  o‗z  ifodasini  topishi, 

obyektiv  borliqdagi  elementlarning  oddiydan  murakkabga  qarab  sinflarga 

birlashuvchi  va  bo‗laklarga  bo‗linishi  bu  jarayonlarning  inson  ongida  yuzaga 

kelishi  hamda  tilda  o‗z  ifodasini  topishi  bilan  bog‗liq  ―ma‘naviyat‖  semasida 

ham shunday jarayonlar kechadi.  Ana shu holatni tilshunoslik nuqtai nazaridan 

hamda  insonning  tilga  ta‘siri  natijasida  tilimizda  ro‗y  beradigan  o‗zgarishlarni 

millatimizning o‗lmas qadriyatlari, milliy mentalitetimizga xos bo‗lgan ―o‗zbek 

harakteri,  o‗zbekona  an‘analar‖ning  ta‘siri  natijasida  yuz  bergan  tilimizdagi 

yangi  jarayonlarni  o‗rganish  ishning  dolzarbligini  ko‗rsatadi.  Prezidentimiz 

I.A.Karimov  ta‘kidlab  o‗tganlaridek,  ―biz  ajdodlardan  avlodlarga  o‗tib 

kelayotgan  bebaho  boylikning  vorislari  sifatida  ona  tilimizni  asrab-

avaylashimiz, uni boyitish, nufuzini yanada oshirish doimiy ishlashimiz zarur… 

bir so‗z bilan aytganda, o‗zbek tilini ilmiy asosda har tomonlama rivojlantirish, 

milliy  o‗zlikni,  Vatan  tuyg‗usini  anglashdek  ezgu  maqsadlarga  xizmat  qilish‖

1  

ishimizning dolzarbligini belgilab beradi.