Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти

 

---

92 
 

---

93 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
10-МОДУЛ. 
 
 
ТАЙЁР МАҲСУЛОТ ВА УНИНГ СОТИЛИШИНИ 
ҲИСОБГА ОЛИШ
 
 
11-маъруза. Тайѐр маҳсулот ва унинг сотилишини 
ҳисобга олиш 
 

---

94 
 
 
 
 
МАЪРУЗА ТЕХНОЛОГИЯСИ 
Ўқув соати: 2 соат 
Талабалар сони:  60 та 
Ўқув машғулот шакли: Ахборотли маъруза 
Маъруза режаси: 
1. Тайѐр маҳсулотлар киримини ҳужжатлаштириш ва ҳисоби 
2. Тайѐр маҳсулот сотишни ҳужжатлаштириш ва ҳисоби
Ўқув машғулотининг мақсади: талабаларга тайѐр маҳсулотлар 
кирими ва сотилишини ҳужжатлаштириш ва ҳисобда акс эттириш
тўғрисида тушунчалар бериш. 
Педагогик вазифалар: 
тайѐр 
маҳсулотлар 
кирими 
ва 
сотилишини ҳужжатлаштириш ва 
ҳисобда акс тартибларини очиб 
бериш. 
 
Педагогик вазифалар: 
тайѐр маҳсулотлар кирими ва 
сотилишини ҳужжатлаштириш ва 
ҳисобда акс тартибларини билиб 
оладилар
Ўқитиш воситалари: видеопроектор, доска. 
Ўқитиш усуллари: Тушунтириш, ақлий ҳужум. 
Ўқитиш шакллари: Коллектив иш
Ўқитиш шароити: Техник воситалар билан таъминланган аудитория.
Мониторинг ва баҳолаш: Оғзаки, тест савол-жавоблари. 
 
11-маъруза 
 
ТАЙЁР МАҲСУЛОТ ВА УНИНГ СОТИЛИШИНИ 
ҲИСОБГА ОЛИШ
 

---

95 
1. ТАЙЁР МАҲСУЛОТЛАР КИРИМИНИ ҲУЖЖАТЛАШТИРИШ 
ВА ҲИСОБИ 
Корхона омборхонасига тайѐр маҳсулотлар асосан ишлаб чиқариш 
бўлинмаларидан (цехлардан) қабул қилинади. Кирим қилиш наклоднойлар, 
далолатномалар, счѐт-фактуралар, забор варақалари асосида амалга оширилади. 
Қабул қилинган тайѐр маҳсулотларнинг соний-суммовий ҳисоби учун
уларнинг ҳар бирига карточкалар очилади ѐки умумий омбор ҳисоби китоби 
юритилади. Кирим ҳужжатлари ва омбор ҳисоби регистрлари тайѐр 
маҳсулотлар кирими синтетик ва аналитик ҳисобини юритишга асос бўлиб 
ҳисобланади.
Тайѐр маҳсулотларни ҳисобга олиш учун 21-сон БҲМС да қуйидаги 
счѐтлар тизими кўзда тутилган: 

2810 ―Омбордаги тайѐр маҳсулотлар‖ 

2820 ―Кўргазмадаги тайѐр маҳсулотлар‖ 

2830 ―Комиссияга берилган тайѐр маҳсулотлар‖ 
Ушбу 
счѐтлар 
актив 
счѐтлардир, 
уларнинг 
дебетида 
тайѐр 
маҳсулотларнинг қолдиғи, келиб тушиш натижасида кўпайиши, кредитида эса 
– камайиши акс эттирилади.
Корхона омборига кирим қилинган барча тайѐр маҳсулотлар 2810 
―Омбордаги тайѐр маҳсулотлар‖ счѐтининг дебетида ва бошқа тайѐр 
маҳсулотларни қайси манбалардан келиб тушганлигини кўрсатувчи 
счѐтларнинг кредитида акс эттирилади, жумладан: 

Кредит 2010 ―Асосий ишлаб чиқариш‖ – асосий ишлаб чиқаришдан 
олинган тайѐр маҳсулотларнинг таннарх бўйича қийматига; 
