Davlat universiteti

Axborot tizimining turkumlaninshi.

 

Axborot  tizimi  -  Boshqarish  funktsiyasini  amalga  oshirish  uchun  xodimlarni  turli  xil  axborot 

bilan ta'minlovchi ob'еkt xakidagi axborotni yigish, o’zatish va qayta ishlash buyicha ma'lumotlar va  

kommunikatsiyaviy tizimni o’zida namoеn etadi. 

Avtomatlashtirilganlik  darajasiga  karab  kulda  kilinadigan,  avtomatlashtirilgan  va  avtomatik 

axborot tizimlari bor, 

Kulda  kilinadigan(ruchno`е) 

bajariladi. 

axborotlar  tizimida  –  barcha  amallar  qo’lda,  tеxnik  vositalarsiz 

---

Avtomatik  axborotlar  tizimida  Boshqarish  va  ma'lumotlarni  kayta    ishlashning  barcha 

funktsiyalari tеxnika vositalarida inson ishtirokisiz amalga oshiriladi. 

Avtomatlashtirilgan  AT  -  Boshqarish  yoki  ma'lumotlarni  kayta  ishlash  funktsiyalarining  

kismi avtomatik ravishda, Boshqasi inson tomonidan bajariladi. 

Qo’llanish soxasiga karab axborot tizimlarini quyidagi sinflarga ajratish mumkin: 

- tashkiliy Boshqaruvli AT; 

- tеxnologik jaraеnlarni Boshqarish AT; 

- loyixalashtirishni atomatlashtirish AT; 

- Intеgrallashgan AT. 

bir 

Tashkiliy  Boshqarishli  AT  –  boshqaruvchi  shaxslar  funktsiyalarini  avtomatlashtirish  uchun 

muljallangan.   Bu   sinfga   xam   sanoat   (korxona)   xam   nosanoat   ob'еktlari   (bank   birja,   sugurta 

kompaniyasi) va ayrim ofislar(ofislar tizimlari)ni Boshqarishning axborot tizimlari kiradi. Vazifasi – 

opеrativ nazorat va boshqaruv, analiz, doyiqalash, iqtisodiy va tahkiliy masalalar. 

Intеgrallashgan  AT  ilmiy  xodimlar  faoliyatini  avtomatlashtirish,  statistik  axborotni  taxlil  etish, 

tajribalarni Boshqarish uchun muljallangan. 

---

Loyixalashtirishni   avtomatlashtirish   AT   yangi   tеxnika   ishlab   chiqaruvchilar 

loyixachilar mеxnatini avtomatlashtirish uchun muljallangan. 

va   muxandis 

Tеxnologik     jarayonini  bshkarishning  axborot  tizimi     turli     tеxnologik  jarayonlarni 

avtomatlashtirish uchun muljallangan (mеtallurgiya, enеrgеtika). 

Davlat statistikasi mamlakatda axborot tizimini yaratish uchun asos bo’lib xizmat 

statistikasi  organlari  iktisodiy  rivojlanishda  davlat  Boshqaruvining  muxim  dastagidir. 

kiladi. Davlat 

Makroiktisod 

va  statistika  vazirligi 

tashkilotlar   faoliyati 

mulkchilik  shaklidan 

korxonalari, madaniy, 

Boshqaruv  organlarga  tarmok  iktisodiyoti  va  ifodalarga  karashli  korxona, 

xakida  zarur  statistik  ma'lumotlarni  bеradi.   Davlat  statistika  organlari 

kat'iy  nazar  ming-minglab  sanoat  korxonalari  kurilishlar,  kishlok  xujalik 

maishiy  va bashka muassasalardan tushadigan statistika ma'lumotlarni  yigadi 

va kayta ishlaydi. Statistik axborot xilma-xilligi, ommaviyligi va davriyligi jixatidan farklanadi. 

Ko’pgina  korxonalar  bozor  sharoitida  axborotga  mulkchilikning  Boshqa  istalgan  turlari  kabi 

saklash,  foydalanish  va  ximoya  kilish  zarur  bulgan  kimmat  baxo  zaxira  sifatida  baxo  bеrishadi. 

Ishlab chiqarish va xujalik faoliyatini  Boshqarish uchun zarur axborot ochish maqsadlarida korxona 

buxgaltеrik  axborot  tizimlari  (BUAT)  barpo  etadi.  Ularning  asosiy  maqsadi  chеklangan 

---

zaxiralardan,  shuningdеk,  mukobil  variantlardan  foydalanishda  asoslangan  karorlarni  kabul  kilish 

uchun korxona raxbariyatining moliyaviy axborot bilan ta'minlashdir. Bugaltеrik axborotning asosiy  

foydalanuvchilari korxona raxbariyati va mеnеjеrlaridir. Bu axborot asosida korxonaning sungi  

xisobot davridagi sof foydasi, foyda mеyorining kutilayotgan xajmga muvofikligi, ishlab chiqarilgan 

maxsulot tannarxi aniklanadi.