R. X. Alimov, O’. T. Xayitmatov, A. F. Xakimov, G. T. Yulchieva, O. X. Azamatov, U. A. Otajanov

                     11.3. Interaktiv moliyaviy amallar 
  Internet    paydo  bulgandan  beri  iqtisodiy-moliya  jarayonlari  global  miqyosda 
ortib  bormoqda.  SHu  vaqtning  o’zida  moliyaviy  muxitning  dinamikasi  kuchayishi 
uning  barqarorligini  susaytirmoqda,  bu  esa  o’z  navbatida  inkirozga  uchrash  
darajasini oshirada. 
  Moliyaviy  muxit  o’z  ma’nosiga    ko’ra  maksimal  axborotlashgan  va 
virtuallashgandir.    SHu    sababdan  Internet  texnologiyalari  bank  ishiga  hamda 
brokirlik xizmatlariga singdirilmoqda.  
YAngi  telekommunikatsiya  qurilmalari  moliyaviy  operatsiyalarni  tez  va  kam 
xarajatlar evaziga amalga oshirishni ta’minlaydi. 
 
sotib oluvchi 
 
Brouzer 
 
sotuvchi serveri 
 
Tranzaktsiyani 
boshqarish 
 
shlyuz 
 
Alishtirish 
 
sotuvchi 
banki 
 
Aniqlash va 
xisob kitob 

---

 
152 
 Bank ishiga Internetni singdirish uch xil yo’ldan bormoqda: 
  Bankning va boshqa xujjatlarni elektron qayta ishlash; 
  Tulov  tizimini  kompyuterlashtirish,  yaьni  tulov  operatsiyalarini 
kompyuterlar orqali amalga oshirish; 
  Bankning  ishchi  stantsiyalari  o’rtasida  aloqani  o’rnatish  uchun 
telekommunikatsiya tizimlaridan foydalanish. 
Ixtiyoriy  tadbirkor  o’ziga  xizmat  ko’rsatish  uchun  bank  tanlayotganda  “Qulay, 
Ishonchli,  Foydali”  degan  qoidaga  rioya  qiladi.  Bu    esa  uning  eьtiborini  beixtiyor 
banklarning kompyuterlashtirilganiga va Internet-bank ishiga tushadi. 
Internet-bank  ishi  bu  ma’lumotlar  bazasi,  dasturlar  va  boshqa  qurollarning 
yig’indisidan  iborat  bo’lib,  ma’lumotlarni  bir  joyga  to’plash  hamda  ulardan 
Internetga ulangan kompyuterlardan foydalanish imkonini  berish. 
Internet- bank ishini O’zbekiston Respublikasida tashkil qilish yo’nalishi va ular 
uchun ishlatiladigan dasturlar tijorat banklarining ravnaqiga va davlatning moliyaviy 
siyosatida  muxim  o’rin  tutishi  lozim.  SHu  maqsadda  bank  ishi  sohasida  katta 
yutuqlarga erishgan davlatlar tajribasini o’rganishimiz lozim