Dasturlash tillari va axborot-kommunikatsiya texnologiyalari 1-semestr

Qavslar 
Dasturchilar  ifodalarda    qavslar  joylashtirish  bilan  ustunlik  va    birlashish 
qoidalarini  o‘zgartirishlari  mumkin.    ifodaning    qavslar  bilan  oralgan  qismida  uning 

---

Dasturlash tillari va axborot-kommunikatsiya texnologiyalari                                                              1-semestr
 
 
56 
 
qo‘shni unparenthesized qismlari dan ustunlik bor. Misol uchun, ko‘paytirish qoshish 
dan ustun tursada , bu ifodada 
(A + B) * C 
Qo‘shish  birinchi  baholanadi.  Matematik  jihatdan,  bu  mukammal  tabiiy.  Bu 
ifoda, ko‘paytirish  operatorining birinchi operandi mavjud emas toki Qavsga olingan 
kichik ifodadagi qo‘shish baholanmaguncha. Bundan tashqari, Qismi 2.1.2 dan ifoda 
quyidagicha belgilangan bo‘lishi mumkin 
(A + B) + (S + D) 
toshib ketishni oldini olish uchun. 
Arifmetik ifodalarda  Qavslar mumkin bo‘lgan tillar Barcha ustunlik qoidalariga 
bo‘lib olishi  va shunchaki  operatorlarni chapdan  o‘ng yoki o‘ng dan chapga  sherik 
qiladi.  Dasturchi  istalgan  tartibini  Qavslar  bilan  belgilash  mumkin  .  Bu  yondashuv 
oddiy  bo‘ladi,  chunki,  na  muallif  na  dastur  o‘quvchilari  har  qanday  ustunlik  yoki 
associativelik  qoidalarini  yodda  saqlashi  kerak.  Bu  sxema  yomon  tomoni  :yozuv 
ifodalar ko‘proq zerikarli qiladi va u kodi oqilishiga(chiroyli  syntax) ham jiddiy xavf. 
Biroq, bu Ken Iverson tomonidan amalgaoshirilgan  tanlov edi,APL dizayneri. 
 
Ruby iboralar 
Ruby  sof  ob’ekt  yo‘naltirilgan  til  ekanligini  eslab  ,  orasida,  boshqa  narsalar 
orasida,  har  bir  ma’lumotlar  qiymati,    ob’ekt  hisoblanadi.  Ruby  Sga  asoslangan 
tillarda  kiritilgan  arifmetik  va  mantiqiy  operatsiyalar  to‘plamni  qo‘llab-quvvatlaydi. 
Ifodalar sohasida  S asoslangan tillarida farqli tomoni  Ruby ning arifmetik, bogliqlik 
va  tenglashtirish  operatorlari,  shuningdek  masssiv  indeks  ,siljishlar  va  bit  bilan 
ishlovchi mantiq operatorlari funksiya sifatida amalga oshirildi. Misol uchun, ifoda a 
+ b    a Ob’ektinining  + funksiyasiga chaqiruv  b obektni parameter qilibberilgan. 
Operatorlarni funksiya  qilib amalga  oshirishning biri qiziqarli jihati shuki  ular 
amaliy dasturlar tomonidan qayta yozilishi  mumkin. Shuning uchun, bu operatorlari 
qayta aniqlanishi mumkin. oldindan belgilangan operatorlarni tez-tez qayta aniqlash 
foydali  bo‘lmasa-da  biz  hali  3  da  ko‘ramiz,  ba’zi  tillarda  foydalanuvchi  belgilangan 
turlari ortiqcha yuklash operatorlari bilan amalga oshirilishi mumkin.