|
Ta’lim metodlarini samarali qo`llash mezonlari
Metodlar
Qaysi
vazifalarn i
yechishda bu
metod
samaraliroq?
Qanday o`quv
materiali
mazmuni uchun
bu metod
qulay?
O`quvchilar-
ning qanday
xususiyatlari
uchun bu
metodni
qo`llash
foydali?
Bu metodni
qo`llash uchun
o`qituvchi
qanday
hislatlarga ega
bo`lishi kerak?
Og`zaki
bayon
metodi
Nazariy
bilimlarni
shakllantiri sh
uchun
O`quv materiali
asosan nazariy
va axborot
ko`rinishida
bo`lgan holda
O`quvchilar
o`quv
materialinin g
og`zaki
bayonini
o`zlashtirishga
tayyor
bo`lganda
O`qituvchi bu
metodni boshqa
metodlardan ko`ra
yaxshiroq
egallagan holatda
22
Matematika fanini o’qitishda innovatsion yondashuvlar moduli bo`yicha o’quv-uslubiy majmua
Ko`rgazma
li metod
O`quvchilarda
kuzatuvchanli
kni rivojlantirish
va o`rganiladiga
n masalalarga
bo`lgan diqqatni
oshirish uchun
O`quv materiali
mazmunini
ko`zgazmali
vositalar bilan
gavdalantirish
mumkin bo`lgan
holatlarda
O`quvchilar
uchun
ko`rgazmali
vositalar yetarli
bo`lganda
O`qituvchi qo`l
ostida barcha
ko`rgazmali
vositalar yetarli
bo`lganda yoki
ularni o`zi
mustaqil
tayyorlay
olganida
Reproduk-
tiv
(o`zlashti-
rilgan
bilimlarni
qayta
bayon
qilish)
Bilim
va
ko`nikmalarni
shaklllantir ish
uchun
O`quv
materiali
mazmuni yoki o`ta
murakkab
yoki
juda
sodda bo`lgan
holda
O`quvchilar bu
mavzuni
muammoli qilib
o`rganishga hali
tayyor emas
O`qituvchining
bu mavzuni
muammoli qilib
o`rgatishga vaqti
yo`q bo`lgan
holda
Tadqiqot-
izlanish
Mustaqil
fikrlash,
tadqiqot olib
borish va
masalaga ijodiy
yondashuv
ko`nikmalarini
rivojlantir ish
uchun
O`quv materiali
mazmuni o`rtacha
murakkablikda
bo`lganda
O`quvchilar
mazkur
mavzuni
muammoli
tarzda
o`rganishga
tayyor bo`lgan
hollarda
O`qituvchi
izlanish metodini
yaxshi egallagan
va mavzuni
muammoli
o`rganish uchun
yetarli vaqtga ega
bo`lganda
Amaliy
Amaliy
ko`nikma
va
malakalarni
rivojlantir ish
uchun
O`quv materiali
mazmuni amaliy
mashqlar, tajriba
o`tkazish va turli
amaliy faoliyatli
topshiriqlarni
bajarishni talab
qilsa
O`quvchilar
mazkur mavzu
bo`yicha amaliy
topshiriqlar-ni
bajarishga
tayyor bo`lsa
O`qituvchi
amaliy
mashg`ulotlarni
o`tkazish uchun
yetarlicha o`quv
va didaktik
materiallar,
mashqlar
to`plami va
o`quv
qo`llanmalariga
23
Matematika fanini o`qitishda innovatsion yondashuvlar moduli bo`yicha o`quv-uslubiy majmua
ega bo`lsa
Mustaqil
ishlash
metodlari
O`quv
faoliyatida
mustaqil ishlash
Ko`nikmalari-ni
shakllan-tirish
va
ularni
rivojlantir
ish uchun
O`quv materiali
mustaqil
o`rganish uchun
imkoniyatini
bersa
O`quvchilar
mazkur mavzu
bo`yicha
mustaqil
ishlashga tayyor
bo`lsa
O`qituvchi
mustaqil ishlarni
tashkil qilish
bo`yicha
yetarlicha
o`quv va didaktik
materiallar ega
bo`lsa
Induktiv
Umumlashtir ish
va induktiv
xulosa chiqarish
Ko`nikmalari-ni
rivojlan-tirish
uchun
O`quv materiali
darslikda induktiv
tarzda berilgvn yoki
uni induktiv tarzda
bayon qilish
samarali bo`lgan
holda
O`quvchilar
induktiv xulosa
chiqarishni
yaxshi bilib,
deduktiv xulosa
chiqarishga
qiynalayotgan
bo`lsalar
O`qituvchi
ta’limning
induktiv
metodlaridan
yaxshi xabardor
bo`lsa
Deduktiv
Tahlil qilish va
deduktiv xulosa
chiqa-rish
ko`nikma-larini
rivojlanti-rish
uchun
O`quv materiali
darslikda deduktiv
tarzda berilgan yoki
uni deduktiv tarzda
bayon qilish
samarali bo`lgan
holda
O`quvchilar
deduktiv fikr
yuritish va
xulosa
chiqarishga
tayyor bo`zlsalar
O`qituvchi
ta’limning
deduktiv
metodlaridan
yaxshi xabardor
bo`lsa
Matematika fanini o’qitishda innovatsion yondashuvlar moduli bo’icha o’quv-uslubiy majmua
3.1. MODUL
NAZARIY
MASHG`ULOT
MATERIALLARI
25
Matematika fanini o’qitishda innovatsion yondashuvlar moduli bo’icha o’quv-uslubiy majmua
1-MAVZU: MATEMATIKA FANINI O`QITISHNING ILG`OR XALQARO
TAJRIBALARI VA FANNI O`QITISHGA QO`YILAYOTGAN
ZAMONAVIY TALABLAR (2 soat)
Reja:
1. Ta`lim tiziminini yanada takomillashtirishga doir qonun hujjatlari.
2. Matematika fanini o`qitishning ilg`or xalqaro tajribalari. PISA, TIMSS,
TALIS va PIRLS xalqaro tadqiqotlari.
3. STEAM texnologiyalari.
4. Singapur matematikasi.
5. Matematika fanini o`qitishga qo`yilayotgan zamonaviy talablar va tavsiyalar.
Tayanch iboralar:
PISA, TIMSS, TALIS va PIRLS xalqaro tadqiqotlari, STEAM
texnologiyalari, Singapur matematikasi.
1. Ta`lim tiziminini yanada takomillashtirishga doir qonun hujjatlari.
O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M.Mirziyoyevning 2018 yil 5
sentyabrdagi “Xalq ta’limini boshqarish tizimini takomillashtirish bo`yicha
qo’shimcha chora-tadbirlar to’g’risida” gi PF-5538-sonli farmoni va “Xalq ta’limi
tizimiga boshqaruvning yangi tamoyillarini joriy etish chora-tadbirlari to’g’risida”
gi PQ-3931-sonli qarori asosida 2018–2021 yillarda xalq ta’limi tizimini yanada
takomillashtirish bo’yicha chora-tadbirlar dasturi tasdiqlandi. Hujjat beshta
bo’limdan iborat.
I. Qonun hujjatlarini takomillashtirish
«O’qituvchining maqomi to’g’risida»gi Qonunni qabul qilish rejalashtirilgan,
unda quyidagilar nazarda tutiladi:
o’qituvchining maqomi, pedagogik faoliyat printsiplarini belgilash;
o’qituvchilar malakasini oshirish tizimini takomillashtirish; o’qituvchining
nufuzi va qadr-qimmatini himoya qilish kafolatlari, sh.j. o’qituvchilarning kasbiy
26
Matematika fanini o’qitishda innovatsion yondashuvlar moduli bo’icha o’quv-uslubiy majmua
faoliyati bilan bog’liq bo’lmagan ishlarga jalb etilishini taqiqlash, xususan aybdor
shaxslarning javobgarligini oshirish;
ijtimoiy ta’minot va yakka tartibda pedagogik faoliyat yuritish huquqini
mustahkamlash;
o’qituvchilarning kasbga oid huquq va manfaatlarini himoya qilish
maqsadida uyushmalar (ittifoqlar) va boshqa tashkilotlarga birlashish huquqini
belgilash.
Nodavlat umumta’lim muassasalari, o’quv va o’quv-metodik adabiyotlarni nashr
etish hamda boshqa xalq ta’limi sohalari faoliyatini tartibga soluvchi normativ-
huquqiy baza rivojlantiriladi. Bolalarni umumta’lim muassasalariga qabul qilish
bo’yicha davlat xizmatlarini ko’rsatish reglamenti tasdiqlanishi lozim.
II. Ta’lim sifatini yaxshilash va innovatsion ta’lim texnologiyalarini joriy
etish.
Yangi davlat ta’lim standartlari va umumiy o’rta ta’lim o’quv dasturlarini, shu
jumladan STEAM usulini bosqichma-bosqich joriy etish va takomillashtirish
ko’zlangan.
Xalq ta’limi muassasalari ilg’or jahon tajribasiga tayanib, ta’lim sifatini
takomillashtiradilar. Respublikaning quyidagilarda ishtirok etishi bunda yordam
beradi:
PISA o’quvchilarning o’qishdagi yutuqlarini baholash bo’yicha xalqaro
dasturda (15–16 yashar o’quvchilarning matematik savodxonligi, o’qish va
tabiatshunoslik sohasidagi savodxonligini baholash);
TIMSS maktabdagi matematika va tabiiy fanlar sohasidagi ta’lim sifatining
xalqaro tadqiqotida (4 va 8-sinflar o’quvchilarining matematika va tabiiy fanlar
sohasidagi savodxonligini baholash);
PIRLS matnni o’qish va tushunish sifatining xalqaro tadqiqotida
(boshlang’ich maktab o’quvchilarining matnni o’qish hamda tushunish darajasi va
sifatini baholash).
27
Matematika fanini o’qitishda innovatsion yondashuvlar moduli bo’icha o’quv-uslubiy majmua
Bundan tashqari, mamlakatimiz TALIS o’qitish va o’qish tizimining xalqaro
tadqiqotida (o’qituvchilarning mehnat sharoiti va maktablardagi ta’lim muhitini
baholash) qatnashadi.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
