Microsoft Word jahon dinlari услубий doc

muqaddas rivoyatlardan kengroq foydalaniladi. Katolitsizmda “cherkov otalari”ning 

(patristika) ilohiyotga bag’ishlangan asarlari, Jahon soborlari va Rim papasining 

rasmiy xujjatlari, qadimiy ibodat tajribalari muqaddas rivoyatlar sifatida qabul 

qilingan.

23

 

Katolitsizm aqidalari va marosimlari pravoslaviyenikiga yaqin turadi. Unda 

pravoslaviyedagi kabi «e’tiqod ramzi»ning 12 aqidasi va 7 ta sirli marosimi tan olinadi. 

Lekin e’tiqod ramzi aqidalariga bir qator qo’shimchalar kiritilgan. 589 yilda qabul 

qilingan  filioka  (lotinchadan so’zma-so’z tarjimasi o’g’ildan ham  degan ma’noni 

anglatadi) aqidasiga binoan, xudo Muqaddas Ruh, Хudo Ota va ХudoO’g’il  (Iso)dan 

paydo bo’lgan. Mazkur aqida katolitsizmda Isoning yerdagi noibi deb tan olingan Rim 

                                           

23

 Донини А. У истоков христианства.  М., 1989. – С. 304. 

Xristian dini 

Katolik 

Pravoslav 

Protestantlar 

---

 

49

papasining hokimiyatini yanada mustahkamlaydi. Papa hokimiyati avliyolar va 

farishtalar hokimiyatidan ham yuqori qo’yiladi. 

O’rta asrlarda a’rof hakidagi aqida indulgensiyalar (lotincha indulgere — marhamat 

qilish, shafqat qilish degan ma’nolarni anglatadi) sotishdek noxush hodisani vujudga 

keltirgan. Qayd etish joizki, XII asrgacha indulgensiyalar cherkovga xush keladigan 

ishlarni bajaruvchilarga, ya’ni cherkov o’rnatgan tartiblarga qat’iy amal qilganlar, 

muqaddas joylarni ziyorat qilganlar va salib yurishlarida ishtirok etganlarga berilgan. XII 

asrdan boshlab indulgensiyani sotish tartibi joriy kilingan. Masalaning salbiy jihati 

shundaki, mulkdor kishi «kechirilmas gunohi»dan tashqari, barcha sodir etgan gunohlarini 

pul to’lab yuvishi mumkin bo’lgan. Hattoki kishi qaysi gunohi uchun qancha pul to’lashi 

kerakligi to’g’risidagi jadval ishlab chiqilgan. Cherkov indulgensiyalarni sotish tartibini 

XIX asrgacha qo’llab kelgan. 

Ruhoniylarning ijtimoiy ahvoli masalasida katolitsizm boshqa yunalishlardan 

sezilarli darajada farqlanadi. Katolik cherkovida ruhoniylarning maishiy turmushida XI