O‟zbеkistоn rеspublikаsi оliy vа o‟rtа mахsus tа‟lim vаzirligi urgаnch dаvlаt univеrsitеti

 
13.1.Turizm industriyasi 
Bugungi  kunda  «turizm  industriyasi»  tushunchasining  ko‗plab  ta‘riflari 
mavjud  bo‗lib,  bunday  ta‘riflardan  eng  ishonchli  va  mukammalroqlaridan  biri 
Birlashgan  MillatlarTashkilotining  1971-yilda  o‗tkazilgan  savdo  va  taraqqiyotga 
bag‗ishlangan  anjumanida  berilgan  edi
33
.  Ushbu  anjumanda  e‘tirof  etilganidek, 
turizm  industriyasi  turistlar  ehtiyojini  qondirish  uchun  turistik  mahsulotlar 
yaratishga  yo‗naltirilgan  barcha  turistik  tashkilotlarning  turli  faoliyatlar 
yig‗indisidan iborat.   
Keyingi  yillar  davomida  ushbu  ta‘rifning  mazmun  va  mohiyatini    aniqlash 
hamda  turizm  industriyasining  tarkibiy  qismlarini  tavsiflash  yo‗lida  ko‗plab 
tadqiqotlar  bo‗ldi.  Ammo  bunga  qo‗l  urgan  tadqiqotchi  va  amaliyotchilar  turli 
qiyinchilik,  to‗siqlarga  duch  keldilar.  Bunday  qiyinchiliklarning  yuzaga  kelishiga 
asosiy  sabab  turizm  industriyasining  iqtisodiyotning  boshqa  sohalari  bilan 
chambarchas bog‗liqligidadir.  
Turizmning keng darajadagi ehtiyojini qondirishda sanoat va qishloq xo‗jaligi, 
qurilish va savdo sohalari yagona, alohida bir tuzilmalar  sifatida ishtirok etadilar. 
Shu  sababli,  turizm  industriyasini  boshqa  sohalardan  keskin  chegaralash  o‗ta 
mushkul  masaladir.    Hozirgi  kunda  faol  iste‘molchi  o‗ziga  kerakli,  xizmatlar 
haqida individual tasavvurini shakllantiradi va bu taklifga bevosita ta‘sir o‗tkazadi. 
                                                 
33
 http://www.unwto.org 
 

---

191 
 
Natijada turizm  industriyasi o‗z tarkibini o‗zgartirib,  yangi,  zamonaviy  turistning 
xohish-istaklari  hisobga  olingan  turistik-rekreatsion  ob‘ektlarni  yaratadi  hamda 
turistlarga  xizmat  ko‗rsatish  sohasiga  yashash  tarzining  qulayligi  va 
ko‗rsatilayotgan  xizmatlarning  yuqori  sifatliligini,  originalligini ta‘minlash  uchun 
zarur bo‗lgan yangi faoliyat turlarini jalb etadi.  
Bu  esa,  o‗z  navbatida,  turizm  infratuzilmasini  tashkil  etuvchi  muhit  va 
resurslardan  jadal  foydalanishga  hamda  avvallari  turistik  hisoblanmagan  yangi 
resurslarni (qishloq va ekologik turizm) muomalaga jalb  etishga undaydi. Turizm 
industriyasi mavjud resurslardan  shunchaki foydalanib qolmasdan, balki muhitga 
nisbatan o‗z individual talabini shakllantirib, o‗zaro ta‘sir harakterini o‗zgartiradi. 
Turizm industriyasi – bu mehmonxonalar va joylashtirish vositalari, transport 
vositalari,  umumiy  ovqatlanish  ob‘ektlari,  ko‗ngil  ochish  ob‘ektlari  va  vositalari,  
davolash,  sog‗lomlashtirish,  sportga  doir,  diniy-marosimchilik,  ishbilarmonlikka 
va  boshqa  maqsadlarga  molik  vositalar,  turizm  operatorlari  va  turizm  agentligini 
amalga oshiruvchi, shuningdek, turizm infratuzilma tashkilotlari majmuidan iborat 
bo‗ladi. 
O‗zbekiston  Respublikasining  «Turizm  to‗g‗risida»gi  Qonunida  turistik 
industriya  tushunchasi  quyidagicha  ta‘riflanadi:  turistik  industriya  –  turistik