Microsoft Word 13. Ma'Ruzalar matni

11.3. Shtrix-kodlarni avtomatik aniqlash usullarini qo‘llash 

Logistik  zanjirning  har  bir  bo‘g‘ini  orqali  katta  miqdordagi  tovar  birliklari 

o‘tadi. Har bir bo‘g‘in ichida ham tovarlar bir necha marta saqlash va qayta ishlash 

joylari  bo‘ylab  harakatlanadilar.  «Tovarlar  harakatining  butun  tizimi  –  bu  uzluksiz 

harakatdagi  diskret  oqimlardir,  ularning  tezligi  ishlab  chiqarish  salohiyatiga, 

yetkazishlar  muntazamligiga,  mavjud  zaxiralar  o‘lchamlariga,  va  shuningdek 

realizatsiya  va  iste'mol  tezligiga  bog‘liqdir.»  Bunday  dinamik  logistik  tizimni  

samarali  boshqarish  imkoniyatiga  ega  bo‘lish  uchun  unga  kiruvchi  va  undan 

chiquvchi,  hamda  uni  ichida  aylanib  turuvchi  moddiy  oqimlarning  assortimenti 

to‘g‘risidagi axborotga doimiy ravishda ega bo‘lish zarur. 

Chet  el  tajribalariga  qaraganda,  bu  muammoni  yechish  uchun  moddiy  oqim 

bilan bo‘lgan logistik operatsiyalarda alohida  yuk birligini aniqlash qobiliyatiga ega 

bo‘lgan mikroprotsessorli texnikani ishlatish zarur. Gap, albatta, turli xildagi shtrix-

kodlarni  «o‘qiy  oladigan»  uskunalar  xaqida.  Ushbu  uskunalar,  logistik  operatsiya 

xaqidagi  axborotni,  u  amalga  oshirilayotgan  vaqtda  va  joyda  –  xo‘jaliklar,  sanoat 

korxonalari,  ulgurji  bazalar,  do‘konlar  omborlarida,  transportda  –  olish  imkonini 

beradilar. Olingan axborot vaqtning real miqyosida qayta ishlanadi, bu esa boshqaruv 

tizimiga optimal muddatlarda javob qaytarish imkonini beradi. 

Axborotni  avtomatik  to‘plash  turli  xildagi  shtrix-kodlarni  ishlatishga 

asoslangan,  ularning  har  biri  o‘z  texnologik  ustunliklariga  ega.  Masalan  11.3-

rasmdagi  ITF-14  kodi  o‘z  ixchamliligi  bilan  ajralib  turadi  va  tovar  partiyalarini 

kodlash uchun ishlatiladi. 

11.1-jadvalda turli mamlakatlar kodlari keltirilgan.