Fizika8 Uzb i-bob 1-26. pmd

53-§. Elektr energiyani uzatish
203-rasm
204-rasm
Iste’molchiga
1. Nima uchun elektrostansiyalardan elektr energiyani uzoq masofaga uzatish uchun
ularning kuchlanishi oshiriladi?
2. Kuchaytiruvchi yordamchi stansiyalarda kuchlanish qay tarzda oshiriladi?
3. Elektr uzatish tarmoqlari, asosan, nimalardan tashkil topgan?
4. Pasaytiruvchi yordamchi stansiyalarda elektr kuchlanish qay tarzda pasaytiriladi?
1. Shaharchadagi aholining iste’moli uchun 100 MW quvvatli elektrostansiya zarur
bo‘ladi. Agar uzatish tarmog‘idagi kuchlanish 500 kV bo‘lsa, undan qancha tok
o‘tadi? Uzatish tarmog‘idagi kuchlanish 220 V bo‘lgan taqdirda-chi?
2. 44 MW quvvat oladigan iste’molchilarga elektr energiya 50 km masofadan
ko‘ndalang kesim yuzasi 100 mm
2
 bo‘lgan alyuminiy sim orqali uzatilmoqda.
Uzatish tarmog‘idagi kuchlanish 500 kV bo‘lganda 1 minutda simlardan qancha
issiqlik ajralib chiqadi? Uzatish tarmog‘idagi kuchlanish 220 V bo‘lganda-chi?

---

148
3. 500 kV kuchlanishli elektr toki pasaytiruvchi yordamchi stansiyalarda uch bosqichda
pasaytirilib, so‘ngra iste’molchilarga uzatiladi. 1-bosqichda 35 kV ga, 2-bosqichda
6 kV ga va 3-bosqichda 220 V ga pasaytiriladi. Har bir bosqichda pasaytiruvchi
transformatorning  birlamchi va ikkilamchi chulg‘amlaridagi o‘ramlar soni nisbati
qanday bo‘ladi?
O‘zingiz yashab turgan joyda elektr toki qayerdan kelishi, qayerdagi pasaytiruvchi
yordamchi stansiyada kuchlanish pasaytirilishini aniqlang. Olingan ma’lumotlarni
daftaringizga yozing.