Davlat va huquq

MA’MURIY  HUQUQ  SUBYEKTLARI
Ma’muriy  huquq  ijtimoiy  sohaning  turli  sohalarini  tartibga  soladigan 
davlat hukumat organlarining faoliyati bilan chambarchas bog‘liq. Jamiyatning 
hayoti boshqaruvga muhtoj, chunki sanoat ham, qishloq xo‘jaligi ham, mada-
niyat va ma’rifat ham o‘z-o‘zidan rivojlanmaydi.
Prezident,  davlat  boshqaruvi  organlarining  xizmatchilari,  korxonalar, 
muassasalar, tashkilotlarning mansabdor shaxslari va xizmatchilari, 16 yoshga 
to‘lgan O‘zbekiston Respublikasi fuqarolari, chet elliklar va fuqaroligi bo‘lma-
gan shaxslar, jamoat birlashmalari ma’muriy huquq subyektlari hisoblanadi.

---

44
Davlat  hokimiyatining  oliy  idorasi  —  Oliy  Majlis  qanday  qonunlar  qa-
bul  qilmasin  (harbiy  majburiyat,  ta’lim  tizimini  isloh  qilish,  qo‘shma  korxo-
nalar, ijara yoki onalik va bolalikni muhofaza qilish va hokazo), ularning har 
biri ro‘yobga chiqarilishi kerak. Davlat boshqaruvining mahalliy va markaziy 
idoralari buning uchun shart-sharoit yaratadi. Davlat boshqaruvining markaziy 
idoralariga  O‘zbekiston  Respublikasi  Vazirlar  Mahkamasi,  Qoraqalpog‘iston 
Respublikasi Vazirlar Kengashi, O‘zbekiston Respublikasi va Qoraqalpog‘iston 
Respublikasi vazirliklari, davlat qo‘mitalari kiradi.
Ularning har biri iqtisodiyot, madaniyatning alohida tarmoqlarini boshqa-
radi. Masalan, Ichki ishlar vazirligi mamlakatda huquq-tartibotni ta’minlash bi-
lan bog‘liq masalalarni hal etadi, Xalq ta’limi vazirligi esa ta’lim muassasalari 
faoliyatiga rahbarlik qiladi va hokazo.
Mahalliy  hokimiyat  idoralariga  hokim  boshchiligidagi  hokimliklar  kira-
di, ular viloyat, shahar yoki tumanda ijroiya va farmoyish chiqarish hokimiyati 
bo‘lib, kundalik tezkor ishlarni bajaradi.
Ijtimoiy muammolarni hal etishda jamoat tashkilotlari ham ishtirok etadi. 
Mahalliy muammolarni hal etishda o‘zini o‘zi boshqaruvchi mahalliy idoralar, 
masalan,  fuqarolar  yig‘inlari  va  oqsoqollar,  kasaba  uyushmasi  qo‘mitalari  va 
hokazolar  katta  ahamiyatga  ega.  Ular  o‘z  vazifalarini  ko‘ngillilik  asosida  ba-
jaradilar.  Jamoat  tashkilotlarining  qarorlari  faqat  ana  shu  tashkilotga  kiruvchi 
fuqarolar uchun majburiydir.

---