Karimov I. A. Barkamol avlod O’zbekiston

Mazkur tadqiqotning asosiy maqsadi quyidagilar: 

 -  ochiq  tipdagi  suvda  suzish  basseynlarida  suv  ta’minotining  yopiq 

zanjirli aylanma tizimlarini o’rganish; 

-ochiq  tipdagi  suvda  suzish  basseynlarida 

suv  almashinish 

jarayonlari,  suvlarni  tozalash  va  zararsizlantirish  usullarini  o’rganish  va 

ba usullardan eng samaralisini tanlash; 

-tanlangan 

zararsizlantirish 

usulining 

iqsodiy 

jihatdan 

samaradorligini ilmiy izohlash  

-cho’milish  basseynlarida  suv  ta’minotining  aylanma  tizimlarini 

loyihalash  va  zararsizlantirish  bo’yicha  O’zbekistonning  qishloq 

---

 

8 

hududlari uchun tavsiyalar ishlab chiqish. 

Ishning  ilmiy  yangiligi  shundaki,  O’zbekiston  iqlimiy  sharoitida 

ochiq  tipdagi  suvda  suzish  basseynlari  suvlarini  zararsizlantirish 

jarayonlari birinchi marta o’rganilmoqda. 

 

Sharq  halqlari  orasida  ma’lum  va  mashhur  bo’lgan  Kaykovus 

qalamiga  mansub"Qobusnoma"  asarida  ham  farzandlarga  hunar  va  kasb 

ilmini  o’rgatish  bilan  bir  qatorda«shinovarlik»  ya’ni  «suvda  suzmoq»  ni 

o’rgatish ham zarurlig ialohida ta’kidlangan. 

Cho’milish basseynlari sport sog’lomlashtirish inshootlari turkumiga 

kiruvchi  inshootlar  bo’lib,    turli  yoshdagi  kishilarni  cho’milish  va 

suzishga  o’rgatish  hamda  suv  sporti  musobaqalarini  o’tkazish  uchun 

xizmat qiladi. 

Inshootlarni  loyihalash  va  qurishda,    qurilish  muddatlari  qisqa 

bo’lishi, 

qurilish 

va 

montaj 

ishlarining 

keng 

miqyosda 

mexanizasiyalashtirilishi  va  mahalliy  qurilish  materiallaridan  ko’proq 

foydalanilishi,    hamda  inshootlarning  mustahkam,    arzon  bo’lishi  va 

samarali  ishlashini  ta’minlash  ko’zda  tutiladi.    Ular  me’moriy  dizayn 

nuqtai  nazaridan  chiroyli  va  texnik  tomondan  samarali  ishlanishi  shart. 

Hozirgi  kunga  qadar  chop  etilgan  adabiyotlar  va  me’yoriy  xujjatlarda 

cho’milish  basseynlarini  loyihalashga  doir  texnologik  va  texnik-iqtisodiy 

hisoblashlarga qo’yiladigan talablar,  ularni hisoblash uslublari va tanlash 

kriteriylari yetarli darajada yoritilmagan. 

Taniqli  o’zbek  olimi,    akademik  Yax’yo  G’ulomov  rahbarligida  olib 

borilgan  arxeologik  tekshirishlar  natijasida  Markaziy  Osiyo  xonliklariga 

qarashli  shaharlarda  o’zlarining  me’moriy-    muhandislik  yechimlari 

jihatidan  kishini  hayratda  qoldiradigan  bir  nechta  cho’milish  basseynlari 

inshootlarining  qoldiqlari    topilgan.  Saroy  va  maydonlarda  qurilgan 

bunday  inshootlari  ko’pgina  sir-asrorlarga  boy  bo’lib,    me’moriy 

shakllarning  yorqinligi  va  texnologiya  jihatidan  g’ayrioddiyligi  bilan 

---

 

9 

taxsinga  loyiqdir.    Bundan  bir  necha  ming  yil  ilgari  o’z  davriga  nisbatan 

bunday  ajoyib  inshootlarning  qurilishi  o’sha  vaqtlarda  bu  sohada  yuqori 

malakaga  egabo’lgan  mutaxassislar  yashaganligidan,    hamda  ular  suv  va 

shamol 

energiyalaridan 

oqilona 

foydalanish 

qonunlarini 

yaxshi 

tushunganliklaridan darak beradi.  

Bundan 

ko’rinib 

turibdiki 

bizda 

basseynlar 

to’g’risida 

ma’lumotlardan  loyihalash,  montash  qilish  va  qurish  ishlarida   

kamchiligimiz  bo’lmasligi  shart,  ahir  biz  buyuk  ajdodlarning  navqiron 

vakillari, avlodlari hisoblanamiz!