ƏLƏKBƏr MƏMMƏdov ceyhun yusifov iLqAr Seyfullayev vergİ



Download 2,97 Mb.
Pdf ko'rish
bet33/288
Sana26.07.2021
Hajmi2,97 Mb.
#128788
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   288
Bog'liq
20181017072307 Vergi və tərəqqi

Vergİ VƏ TƏrƏqqİ


kimi qəbul edilirdi. Bu ideyalara görə insanın narazılığı (xoşbəxt
olmaması)  onda  maddi  baxımdan  daha  uğurlu  soydaşlarına
paxıllıq  hissinin  yaranmasından  doğur.  Utopik  sosialistlər
hamının  maddi  baxımdan  bərabərləşdirilməsini  (paxıllığın
məhdudlaşdırılması), birinin digərindən üstünlüyünün (təkəbbü -
rün məhdudlaşdırılması) və insanın maddi nemətlərə hərisliyinin
(tamahın  məhdudlaşdırılması)  aradan  qaldırılmasını  ictimai
xoşbəxtliyə nail olmanın yeganə yolu kimi qəbul edirdilər. Həm
islamda, həm də xristianlıqda, təkəbbür, paxıllıq, tamahkarlıq
kimi  xüsusiyyətlər  insana  yaraşmayan  əməllər  kimi  təqdim
 olunur. Təsadüfi deyil ki, ilkin utopistlər məhz kilsə xadimləri,
rahiblər  arasında  yetişmişlər.  İnsanların  bərabərləşdirilməsi
ideyası İtalyan filosofu və domonikan rahibi Tomazo Kampan-
ellonun (1568-1639) və XVIII əsrdə yaşamış Fransız mütəfəkkiri
Etyen-Qabriel Morellinin (xüsusilə ilk dəfə 1755-ci ildə nəşr
olunmuş “Təbiət Məcəlləsi” adlı tədqiqatında) əsərlərində daha
qabarıq təsvir olunur [90].
Təkmil  cəmiyyətin  qurulması  ideyası  Anri  Sen-Simonun
(1760-1825), Şarl Furyenin (1772-1837), Robert Ouenin (1771-
1858) əsərlərində geniş təbliğ edilmişdir. Onlar gəlirlərin ədalətli
bölgüsü  ideyası  ilə  yanaşı  xüsusi  mülkiyyətin  və  əməyin
istismarının aradan qaldırılması yolu ilə istehsalın yenidən təşkili
barədə fikirlər də səsləndirir, kollektiv və fərdi maraqlar arasında
ziddiyyətləri  cəmiyyətdə insanlar arasında bərabərsizliyin əsas
səbəbi  kimi  qəbul  edirdilər.  Onların  fikrincə,    bərabərsizliyi
təbliğat və təşviqat, yaxşı nümunə və xeyriyyəçilik vasitəsilə
aradan  qaldırmaq  olar.  Utopik  sosialistlərin  fikrincə  elmin,
incəsənətin və sənətkarlığın köməyilə insanların tələbatlarının
tam ödənilməsi və firavanlığın təmin olunması təkmil cəmiyyətin
əsas məqsədidir [90].
Qeyd etmək lazımdır ki, nəfsə, tamaha, paxıllığa və hərisliyə
qalib gəlmək, xeyirxahlıq kimi ideyalar Azərbaycan xalqının
qədim və zəngin mədəniyyətindən qaynaqlanan milli məfkurə -
sində həmişə ön planda olmuşdur.
İnsanları mülkiyyətdən məhrum etməklə bərabərləşdirilməsi
paxıllıq  hissi  ilə  yanaşı  sosial  fərqlənmə  mexanizmini  də
məhdudlaşdırır. Yaxşı məlumdur ki, sosial fərqlənmə mexanizmi
41

Download 2,97 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   288




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish