dori turlarining va assortimentining ko‘payishi natijasida farmatsevtik bozorining
murakkab zanjiri yuzaga keldi: ishlab chiqaruvchi vrach taqsimlash tarmog‘i: ulgurji
savdo tashkilotlari dorixona muassasalari bemorlar yoki ularning oila a’zolari. Mazkur
holatda “sifatni taminlash” tushunchasi paydo bo‘ldi.
Sifatli mahsulot yaratilishini boshqarish uchun alohida tizim kerak – ushbu tizim
“Sifatni ta’minlovchi tizim” deyiladi. Sifatli mahsulotni ishlab chiqarishni kafolatlash
uchun korxonada “Sifatni ta’minlovchi tizim” tashkil etilgan bo‘lishi kerak. Ushbu tizim
dori vositalari yoki boshqa mahsulotni ishlab chiqarish korxonasidagi yoki xizmat
ko‘rsatish muassasasida tashkil etilishidan qat’iy nazar bir xil sifatni kafolatlashi aniq.
Faqatgina samarador “Sifatni ta’minlovchi tizim” tashkil etilgan korxonada boshqa
standartlar talabiga javob beradigan dori vositasi yoki tibbiyot buyumlarining sifati birdek
to‘liq kafolatli bo‘lishi ta’minlanadi.
Farmatsevtik sifat tizimi quyidagi elementlarni o‘z ichiga olishi kerak:
jarayonlar o‘lchamlari va mahsulot sifatining monitoringi;
oldini olish va tuzatish bo‘yicha
faoliyat olib borish;
rahbariyat tomonidan o‘zgarishlarni boshqarish va
tahlil qilish;
farmatsevtik sifat tizimi doirasida monitoring olib borishda indikatorlar
tasdiqlangan va foydalanilayotgan bo‘lishi kerak.
“Sifatni ta’minlovchi tizim” ning asosiy maqsadi – bu:
1)
ishlab chiqariladigan mahsulot xususiy talablarga doimo javob berishini
ta’minlash;
2)
“talabga javob bermaydigan” mahsulotni ishlab chiqarishga imkon qoldirmaslik.
Mahsulot sifatini nima kafolatlay oladi? Ushbu tushuncha ishlab chiqarilgan
mahsulotni faqat uni o‘ziga xos xususiyatlari talabidan kelib chiqib baholash noto‘g‘ri va
bu tor ko‘lamda yondoshishlikni yuzaga keltiradi.
Nafaqat tayyor mahsulot, balki uni ishlab chiqarilishi va sotilishiga ta’luqli bo‘lgan
barcha jarayonlar maxsus talablarga javob berishi kerak. Ushbu talablar aniq qilib
korxonaning ichki hujjatlarida yozilgan bo‘lishi lozim: xom ashyo va
materiallar sifatiga
qo‘yiladigan xususiy talablar; asbob-uskunalarga qo‘yiladigan talablar hamda yarim
tayyor va tayyor mahsulotga qo‘yiladigan talablar, malakali xodimlar, har jarayon
rejalashtirilgan, jarayonlarni olib borish sharoitlari, standart ishlab chiqarish va
boshqaruv jarayoni, shuningdek boshqa umumiy faoliyatiga qo‘yiladigan talablar
majmuasi.
Korxona hujjatlarida keltirilgan talablar majmuasi butun ishlab chiqarish bosqichlari
hamda mahsulot sifatiga birdek ta’sir ko‘rsatadi. Korxonadagi mavjud hujjatlarga
asoslanib ishlab chiqarishning barcha jarayonlarini tashkil etilganida va ushbu hujjatlarda
keltirilgan maxsus talablarga rioya qilinganida tayyor mahsulot to‘liq kafolatlangan,
sifatli deb tan olinadi.
Mahsulot sifatini kafolatlash uchun ishlab chiqarish korxonasida mahsulot sifatiga
bevosita va bilvosita ta’sir ko‘rsatadigan jarayonlar va ushbu jarayonlarda ishtrok
etadigan xodimlar keltirilgan talablarga to‘liq javob berishi lozim va bunga isbot ham
bo‘lishi, hamda barcha faoliyat hujjatlashtirilishi kerak.
Sifatsiz mahsulot ishlab chiqarmasligi uchun chora-tadbirlar ishlab chiqarilgan va har
bir ishlab chiqarish jarayoni bosqichida paydo bo‘lgan muammoni to‘liq hal etadigan
mutaxassislar belgilangan bo‘lishi kerak. Ushbu hodimlar vaziyatni to‘liq tushinishi,
muammoni hal eta olishi hamda Yaroqsiz bo‘lib qolgan mahsulotni nima qilishni va
qayerga joylashtirishni oldindan bilishi kerak.
Ushbu tamoillarga amalda rioya etilishi korxonada “Sifatni ta’minlovchi tizim” ning
mavjudligidan, samaradorligidan, hamda xodimlarning o‘z vazifasini to‘la bajarilishidan
dalolat beradi.
Har bir mavjud tizimlar kabi “Sifatni ta’minlovchi tizim” ham korxonada ishlab
chiqarilgan mahsulot sifatini ta’minlovchi bir-biri bilan bog‘liq bo‘lgan va bir-biriga
ta’sir ko‘rsatadigan boshqa bo‘limlar bir butun tizimni tashkil etadi.
Farmatsevtika sohasida sifat tizimi rivojlanishining uchinchi bosqichi bu sifat
menejmenti
hisoblanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: 
