Texnologiyasi instituti

Detallarni  valiklar orasida o`yib olish. 
Hozir Oryol mashinasozlik zavodi chiqargan VPE, NPE PV-38 markali presslar o`yib olish 
uchun ishlatilmoqda. AQSH, Germaniya va boshqa davlatlarda erkaklar ko`ylaklaridagi mayda de-
tallarni o`yib olishdan foydalanilmoqda. Bunda to`shama balandligi 110 mm.ga, ya`ni 150 qavatga 
etadi. 
 
Biroq    gazlamalarni  faqat  mexanik  usulda  emas,  balki  mexanik  bo`lmagan  usulda  ham 
qirqish mumkin. Ularning bir biridan farqi shundaki, mexanik usulda qirqish asboblariga, gazlama 
bevosita  tegib  turishi  shart  bo`lsa,  mexanik  bo`lmagan  usulda  gazlamaga  qirqish  asbobi  bevosita 
tegib to`rmaydi. Shuning uchun bu usul kontaktsiz qirqish usuli deyiladi. Bu usullarga:  lazer nurida 
bichish, elektr uchqunida bichish,  gidromonitorda bichish kiradi.  
 
Gazlamani lazer nuri bilan qirqishda uzluksiz rejimda ishlaydigan optikaviy kvanta 
viy generatorlar (OKG) ishlatiladi. U SO
2
 bilan ishlaydi. U yana o`zgaruvchan tok bilan ishlaydigan 
bo`lishi  mumkin.  To`shamalar  lazer  nuri  bilan  katta  tezlikda  qirqilsa,  qirqilgan  joylarning  cheti 
tikroq    tushadi.  Sun`iy  tolali  gazlamalarning  esa  chetlari  erib  qolib,  qirqilgan  joy  titilib  ketmaydi. 

---

 
34 
OKG ning foydali ish koeffitsienti 12-15 %. Keyinchalik gazli lazer yordamida qirqib olish uchun 
"Luch" mashinasi yaratildi. 
 
Elektr uchquni bilan bichish usulida gazlama 1 ustida grafit chiziq 2 chizilib, unga elektrod 
3  ulanadi.  Grafit  chiziqning  narigi  uchida  yana  bitta  elektrod  4  bo`ladi.  Elektrodlarga  yuqori 
kuchlanishli tok berilsa, gazlama butun grafit chiziq bo`ylab quyib qirqiladi.