Alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti umumiy huquqshunoslik

1. Jinoyat huquqi tushunchasi, vazifasi usullari va prinsiplari. 

 

  Jinoyat  huquqi  davlat  tomonidan  o'rnatilgan,  qonun  bilan  qo'riqlanadigan 

ijtimoiy  munosabatlar uchun xavfli bo'lgan tajovuzlarning jinoyat  ekanligi va jazo 

sazovorligini,  jazo  choralari  tayinlash  shartlari  va  tartibini  hamda  jinoiy 

javobgarlikdan va jazodan ozod qilishni belgilovchi huquqiy normalar yig’indisidan 

iborat. 

    

Jinoyat  huquqiy  normalar  o'z  mazmuniga  ko'ra  ikkita  guruhga  bo'linadi. 

Birinchi  guruhga  jinoyat  huquqining  jinoyat  va  jazoga  tegishli  umumiy  qoidalari, 

prinsiplari  va  institutlari  kiradi.  (Umumiy  qism).  Ikkinchi  guruhga  alohida 

jinoyatlar  va  bu  jinoyatlarning  belgilarini,  jinoyat  sodir  qilgan  shaxslarga  nisbatan 

tayinlanadigan jazo choralarini belgilovchi normalar kiradi. (maxsus qism). 

    

Vazifalari: O'zbekiston Respublikasi JKning 2- moddasida belgilanishiga ko'ra 

jinoyat  huquqining  vazifalari  shaxsni,  uning  huquq  va  erkinliklarini,  jamiyat  va 

davlat  manfaatlarini,  mulkni  tabiiy  muhitni,  tinchlikni,  insoniyat  xavfyaizligini 

jinoiy  tajovuzlardan  qo'riqlash,  shunengdek  jinoyatlarni  oldini  olish,  fuqarolarni 

respublika konstitutsiyasi va qonunlariga rioya qilish ruhida tarbiyalashdan iborat. 

---

 

138

      Jinoyat huquqining vazifasini keng ma'noda olganda jinoyat huquqiy vositalari 

orqali jinoyatchilikka qarshi kurashdir. 

    

Jinoyat  huquqiy  tarbiyalash  vazifasini  ham  bajaradi..Yangi  jinoyat  qonuning 

mavjudligi,uning  amalda  qo'llanilishi  fuqarolarda    qonunlarni  hurmat  qilish,  o'z 

shaxsi, qonuniy  huquq  va  manfaatlarini  himoya qilinganligiga  hamda jinoyat sodir 

qilgan  shaxsning  muqarrar  ravishda  jazolanishiga  ishonch  ruhida  tarbiyalashdan 

ham iboratdir.. 

    

Jinoyat  huquqi  jinoyatchilikka  qarshi  kurash  olib  boradigan,  fuqarolarni 

rag’barlantirish  va  ularga  imtiyozlar  berish  funksiyasini  ham  bajaradi..M 

javobgarlikdan ozod qilish. 

   Prinsiplari:  JKning  3-moddasida  qonuniylik,  fuqarolarning  qonun  oldidagi 

tengligi,  demokratizm,  insonporvarlik,  odillik,  ayb  uchun    javobgarlik, 

javobgarlikning  muqarrarligi prinsiplari nazarda tutiladi.