O‘zbekiston sog‘liqni saqlash vazirligi toshkent tibbiyot akademiyasi

 

Ba'zi androgen preparatlar, antiandrogenlar va anabolik steroidlarning kimyoviy tuzilishi 

 

 

A n d r o g ye n   p r ye p a r a t l a r. 

 

 

                 

CH

3

CH

3

O

C

C

2

H

5

O

O

  

CH

3

CH

3

O

C

O

O

(CH

2

)

5

CH

3

 

 

      

             Testesteron prpionat                                             Testesteron  enantat 

 

A n t i a n d r o g ye n   p r ye p a r a t l a r. 

 

 

 

Flutamid 

 

                 

CH

3

CH

3

O

O

Cl

CO

CH

3

C

CH

3

O

           

N

H

O

CH

3

CH

3

C

NHC(CH

3

)

3

O

 

 

            

                     Siprateron  atsetat                                     Finasterid 

 

 

 

___________________________________________ 

1

 Lotinchadan  masculinus - erkakcha 

2 

Lotinchadan  virilis - erkaklarga xos 

---

42 

 

A n a b o l i k   s t ye r o i d l a r. 

 

 

O

CH

3

O

C

O

CH

2

CH

2

 

Fenobolin 

 

 

            

O

CH

3

O

C

O

(CH

2

)

8

CH

3

  

O

CH

3

CH

3

CH

3

OH

  

                           Retobolil                                                     Metandrostenolon 

  

 

 

Androgen  gormonlarning  antogonistlari  ham  yaratilgan.  Umuman  olganda  testosteron  ishlab 

chiqarilishi  gipotalamus  gormon  preparati  gonodorelin  yoki  uning  sintetik  analogi  leuprorelin 

yordamida, agar organizmda ularni doimiy katta konsentratsiyalarini hosil qilish (dozalashning bunday 

uslubida  ular  gipofizning  oldingi  bo‘lagining  gonodotrop  gormonlarini  hosil  bo‘lishini  to‘xtatadilar) 

bilan kamaytirish mumkin. Ushbu preparatlarni prostata bezining giperplaziyasida qo‘llash mumkin. 

Androgenlar biosintezini keskin to‘xtatish qobiliyatiga zambrug‘larga qarshi vositalar ketokonazol 

va uning analoglari (steroidlar sintezida qatnashuvchi R-450 sitoxromini qamal-lash hisobiga) xamda s 

p i r o n o l a k t o n   egadir.  

Ammo androgenlar antogonistlari sifatida ikki gurux moddalar eng ko‘p diqqatga sazovordir.  

1) androgen retseptorlarning qamallovchilar (siproteron atsetat, flutamid); 

2)  5α-  reduktaza  ingibitorlari,  testosteronni  degidrotestosteronga  aylanishini  susaytiruvchilar 

(finasterid). 

Siproteron atsetat progesteronning xosilasi bo‘lib, steroidlarga mansubdir. Periferik to‘qimalardagi 

testosteronga  (digidrotestosteronga)  sezgir  «Nishon»  androgenlar  retseptorini  qamal  qilib,  preparat 

spermatogenezni to‘xtatadi. Uni kiritishni to‘xtagandan keyin spermato-genez 4 oydan keyin tiklanadi. 

 MNS dagi androgen retseptorlarini qamallab, u jinsiy xissiyotni susaytiradi va impotensiyaga o lib 

kelishi mumkin. Antiandrogen ta'siridan tashqari siproteron atsetat arzimagan gestagenlik faolligiga ega 

ekanligi  gonadotrop  gormonlarni  va  shu  tufayli  erkaklar  jinsiy  bezlaridan  androgenlar  ishlab 

chiqarilishini  kamaytirishiga  sabab  bo‘ladi.  Qon  zardobida  testosteron  bilan  bir  qatorda 

lyuteinizatsiyalovchi va follekulo rag‘batlantiruvchi gormonlar miqdori ham kamayadi.