O‘zbekiston respublikasi oliy va

Ikkinchi kichik muammo: Bozor muvozanatini ta‟minlaydigan shart 
Kichik 
muammoning 
yechimini 
topishga yordam beruvchi muammoli 
savollar: 
Minimal 
va 
maksimal 
baholar 
o‗rnatilishi kimlar uchun foydali? 
Minimal baho muvozanat bahodan 
yuqori o‗rnatiladimi yoki past? 
Bozorda 
qanday 
hollarda 
tovar 
ortiqchaligi paydo bo‗ladi? 
Maksimal baxolar o‗rnatilganda bozorda 
qanday holat yuz beradi? 
Yechimi: 
Berilgan yo‗naltiruvchi savollarga javob 
berishadi: 
Minimal baholar ishlab chiqaruvchilarni 
ximoya qilish maqsadida va mahalliy 
sanoatni rivojlantirish uchun davlat 
tomonidan o‗rnatiladi. Maksimal baho 
esa, iste‘molchilarni ximoya qilish 
maqsadida o‗rnatiladi. 
Minimal baho muvozanat bahodan 
yuqori o‗rnatiladi. 
Davlat tomonidan minimal baholar 
o‗rnatilganda ishlab chiqarish xajmi 
ko‗payib taklif xajmi talab xajmidan 
ko‗p bo‗ladi va bozorda profesit yuzaga 
keladi.
Talab xajmi taklif xajmidan oshib ketadi 
va bozorda tovar tanqisligi yuz beradi. 
Maksimal baho o‗rnatilganda tovar 
tanqisligi paydo bo‗ladi va davlat o‗z 

---

55 
―Qora bozor‖ning vujudga kelishi 
natijasida baholar qanday o‗zgaradi? 
―Qora bozor‖da mahsulotning bahosi 
qanday aniqlanadi? 
 
 
zaxira fondidan yetishmayotgan tovarni 
bozorga chiqarmasa natijada ―Qora 
bozor‖ tashkil topadi va tovarning bahosi 
muvozanat bahodan yuqoriga ko‗tarilib 
ketadi.
Belgilangan baholarda taklif xajmi 
topiladi va ushbu taklif miqdori talab 
funksiyasiga tenglashtirlib ―Qora bozor‖ 
da 
mahsulotning 
bahosi 
keltirib 
chiqariladi.