Dehqon fermer xujaligi iqtisodiyoti. Dehkan farming economy

Qashqadaryo viloyati bank tizimining asosiy ko‘rsatkichlari 

Farqi 

Ko‘rsatkichlar 2013-yilda 2014-yilda 

(+:-)  

% 

Qishloq xo‘jaligi bo‘yicha asosiy ko‘rsatkichlar 

Paxta hosili 

Jumladan 

 

 

 

 

Fermerlar soni 

5 025 

5 370 

345 107 

Maydoni (ga) 

160 400

160 400 

0 100 

Miqdori (tonna) 

417 000

417 000 

0 100 

Paxta yig‘im terimiga ajratilgan naqd pul 

(mln so‘m) 

73 088 

76 061 

2973 104,1 

Ajratilgan kredit (mln so‘mda) 

177 510

197 363 

19 853 

112 

Imtiyozli kredit (mln so‘m) 

172 964

193686 

20 722 

112 

Tijorat kredit (mineral o‘g‘itga) 

4 546 

3 677 

-869 81 

Paxta yakuniy hisob- kitoblari uchun 

kelgan mablag‘lar (mln so‘m) 

319 705

306607 

-13 098 

95,9 

G‘alla hosili 

Jumladan 

 

 

 

 

Fermerlar soni 

5 264 

5 264 

0 100 

Maydoni (ga) 

145 000

145 000 

0 100 

Miqdori (tonna) 

379 200

379 200 

0 100 

G‘alla yakuniy hisob- kitoblari uchun 

kelgan mablag‘lar (mln so‘m) 

141 869

161236 

19367 

113,7 

Ajratilgan kredit, mln so‘mda 

72 771 

85 242 

12 471 

117 

Imtiyozli kredit (mln so‘m) 

59 359 

70 594 

11 235 

119 

Tijorat krediti (mineral o‘g‘itga) 

13 412 

14 648 

1 236 

109 

Texnika sotib olish uchun ajratilgan kredit 

Soni 85 

121 

36 

142 

Summasi (mln so‘m) 

16 415

13 994 

-2 421 

85 

Qishloq xo‘jaligi mahsulotlari yetishtirish uchun ajratilgan kredit 

Intensiv bog‘ tashkil etish uchun 

(mln so‘m)  

1 171 

1 154 

-17 99 

Urug‘lik kartoshka sotib olish uchun 

(mln so‘m) 

27 984  957 3644 

Dotatsiya 

Ajratilgan mablag‘ (ming so‘m) 

30 227

27 396 

-2 831 

90,6 

Sarflangan mablag‘(ming so‘m) 

30 227

27 396 

-2 831 

90,6 

Shundan, bank krediti (ming so‘m) 

704 

2 335 

1 631 

331,7 

Manba: O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki Qashqadaryo viloyati Bosh 

boshqarmasi ma’lumotlari asosida tahlil qilingan. 

 

Ushbu jadval ma’lumotlari tahlilidan ko‘rinib turibdiki, xo‘jalik 

yurituvchi subyektlarga texnika sotib olish uchun jami 2014-yilda 13994 

mln so‘m kredit ajratilib, bu ko‘rsatkich 2013-yilga nisbatan 15 foizga 

---

 

243

kamaygan. Biroq texnikalar soni 36 taga ko‘paygan. Qishloq xo‘jaligi 

mahsulotlari yetishtirish uchun, ya’ni intensiv bog‘ yaratish uchun 2014-

yilda 1154 mln so‘m kredit ajratilib, 2013-yilga nisbatan 1 foizga 

kamayganligini ko‘rish mumkin. Urug‘lik kartoshka sotib olish uchun 

esa ajratilgan kredit miqdori 957 mln so‘mga oshgan. Shunigdek, fermer 

xo‘jaliklariga berilgan dotatsiya miqdori tahlil qilinayotgan yillarda 9,4 

foizga kamaygan. Demak, fermer xo‘jaliklari moliyaviy tomondan 

yildan yilga barqaror rivojlanib borayotganligidan dalolatdir. 

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining «2013–2017-yillar davrida 

sug‘oriladigan yerlarning meliorativ holatini yaxshilash va suv 

resurslaridan oqilona foydalanish chora-tadbirlari to‘g‘risida» 2013-yil 

19-apreldagi PQ-1958-sonli Qaroriga asosan Davlat dasturi qabul 

qilindi. Ushbu dastur doirasida respublika viloyatlarida 2-besh yillikka 

mo‘ljallangan loyihalarni tuzish ishlari amalga oshirildi.  

Qashqadaryo viloyatida 2013-yilda irrigatsiya-melioratsiya sohasida 

amalga oshirilgan ishlar to‘g‘risida to‘xtaladigan bo‘lsak, quyidagi 

ma’lumotlarni keltirish mumkin: 

2013-yilda Sug‘oriladigan yerlarning meliorativ holatini yaxshilash 

jamg‘armasi kengashining 2013-yil 18-fevraldagi 37-sonli yig‘ilish 

bayoniga asosan  30 ta loyiha asosida kollektorlarni qurish va rekon-

struksiya qilish hamda tizimli ta’mirlash-tiklash ishlari bo‘yicha 781,5 

km uzunlikda 12299,3 mln so‘mlik ishlarni amalga oshirish rejalash-

tirilgan bo‘lib, shundan 2014-yilning 31 dekabr holati bo‘yicha 796,4 

km uzunlikdagi kollektorlarda 12431,3 mln so‘mlik yoki rejaga nisbatan 

101 foiz ishlar amalga oshirildi. Jumladan: a) qurish va rekonstruksiya 

qilish obyektlarida 31 dekabr holatiga 102,1 km uzunlikda, 6207,6 mln 

so‘mlik yoki rejaga nisbatan 102 foiz ishlar amalga oshirildi; b) tizimli 

ta’mirlash-tiklash obyektlarda 31-dekabr holati bo‘yicha 694,4 km 

uzunlikda, 6223,7 mln so‘mlik yoki rejaga nisbatan 100 foiz tizimli 

ta’mirlash-tiklash ishlari amalga oshirildi.  

2013–2017-yillarda sug‘oriladigan yerlarning meliorativ holatini 

yaxshilash va suv resurslaridan oqilona foydalanish bo‘yicha tasdiq-

langan Davlat dasturini amalga oshirishdan quyidagi natijalarga erishish 

kutilmoqda (11.1.2-jadval). 

Viloyat suv xo‘jaligiga kiritilayotgan investitsiya mablag‘lari hamda 

respublika miqyosidagi yirik suv inshooatlari qurilishi va qayta 

ta’mirlanishini tashkil qilishda xorijiy investitsiyalar o‘zining 

jonbozligini ko‘rsatmoqda.  

---

 

244

11.1.2-jadval