O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti

Kelib  chiqishi.  Ayumosilikatli  jinslar  tub  jinslarining  mexanik  nurashi 

tufayli vujudga keladi. 

Ishlatilishi.  Alyumosilikatli  jinslar  asosan  qurilish  materiallari  sifatida 

foydalaniladi. 

Gilli  jinslar.  Gilli  jinslar  tabiatda  juda  keng  tarqalgan.  Ular  stratisferadagi 

cho‘kindi  jinslarning  yarmidan  ko‘pini  tashkil  etadi.  Gilli  jinslar  tipik  bo‘lakli 

jinslar bilan kimyoviy jinslar o‘rtasida oraliq vaziyatni egallaydi.  

Gilli  jinslarning  zichlashmagan  va  metamorfizmga  uchramagan  turlari 

yuqori g‘ovaklikka (50-60%) ega bo‘ladi. Suv bilan aralashtirilganda xamirsimon 

massa  hosil  qiladi.  Bu  massadan  turli  idishlar  yasash  mumkin.  Ular  olovda 

toblanganda toshdek qattiq va mustahkam jinsga aylanadi. 

Gilli 

jinslar 

mineral 

tarkibiga 

ko‘ra 

kaolinitli, 

gidroslyudali, 

montmorillonitli, paligorskitli va boshqa ko‘plab turlarga bo‘linadi.