|
22
Июнь
17
Адабиётлар:
1.. Ўзбекистон. Респуликаси. вазирлар. маҳкамасининг. 434-сон. 27.05.2019. қарори.
Ўзбекистон.Республикасида.экологик.таълимни.ривожлантириш.концепциясини.тасдиқлаш.
тўғрисида.
2..Исмоилов.А..Аҳмадов.Г..«Экологик.таълим-тарбия.қўлланма».Т.,1997й..(11-20.бет)
3..Абдурахмонова.М..«Табиатга.меҳр.муҳаббат».1993й..«Бошланғич.таълим».№.5-6.(55.
бет)
4..Бобоёрова.Р.О..БабаяроваГ.Н.‹‹.Мактабгача.ёшдаги.болаларга.экологик.таълим-тар-
бия.бериш››.Т.,2015й..№.5.(71.бет)
5..«Илк.қадам».таянч.дастури..–.Т.,.2018
6.. З.А.. Рахмонқулова. ва. бошқ.. Мактабгача. ёшдаги. болаларни. атроф-муҳит. билан. та-
ништириш.(илк,.кичик,.ўрта.гуруҳлар.учун)..Т.:.2015.
17
22
Июнь
17
IQTISODIY TUSHUNCHALARNI RIVOJLANTIRISHDA
BIOLOGIYANING O‘RNI
Cho‘lponova Dildora G‘ofurjonovna
Namangan viloyatiYangiqo‘rg‘on tumani
24-maktab biologiya fani o‘qituvchisi
Telefon:+99894-304-27-10
Annotasiya: Ushbu maqolada talimni tarbiyadan tarbiyani ta’limdan ajratib bo‘lmasligi va
iqtisodiy.tushunchalarni.shakllantirishda.biologiya.fanini.o‘rni.haqida.
Kalit so‘zlar:.tarbiya,iqtisod,tadbirkorlik,tejamkorlik,raqobat,foyda
Yoshlarni.kelajak.uchun.munosib.voris.qilib.tarbiyalash.biz.ustoz.va.pedagoglarni.bosh.maqsadi.
va. vazifasidir.Shunday. taxlikali. kunlarda. bu. bizdan. katta. mas’uliyat. yuklaydi.O‘quvchilar.
bilimli uddaburon tadbirkor vatan uchun sodiq farzandlar bo‘lishida O‘zbekiston iqtisodiyotini
rivojlantirishi. uchun. etarli. ko‘nikma. malaka. bilan. ta’minlashimiz. lozim.Shunday. ekan. ular.
ongida. milliylik. o‘zlik. vatanparvarlik. ruhida. tarbiyalash. bilan. birga. iqtisod,. tejamkorlik.
tadbirkorlik,foyda,. raqobat. kabi. tushunchalarni. rivojlantirishda. biologiyaning. o‘rnini. juda.
muhimligini.unutmasligimiz.lozim.
Biologiya.tirik.organizmlarni.hayoti.tabiat.haqidagi.fandir.Iqtisod-bu.inson.hayot.kechirishi.
uchun. zarur. ne’matlarni. yaratishga. qaratilgan. xo‘jalikni. yuritishdir.Tabiatda. tayyor. xolda. non,.
kiyim-kechak,.tayyor.maxsulotlar.uchramaydi.Odam.o‘z.mehnati.aql-idroki.evaziga.iqtisodiyotni.
xarakatga. keltiradi.Tabiat. iqtisodiyotning. xom-ashyo. omboridir.Tabiatda. hayvonlarning. qorni.
to‘ysa. dam. oladi,. uxlaydi.Lekin. inson. erishgan. yutuqlari. va. mavqei. bilan. qanoatlanmaydi.
Tabiatda. va. jamiyatda. bo‘layotgan. xodisalarni. tushunishga. bilishga. intiladi.O‘z. extiyojlarini.
tabiatdan. oladi.Demak. extiyoj-bu. muayyan. sharoit. da. yashash. va. rivojlanish. uchun. zarur.
omillarga. muxtojlik.Biologiyada. buning. uchun. bir. qancha. misollar. keltirishimiz. mumkin.
Odam.organizmida.nimadir.yetishmasa.salbiy.xolatlar.yuzaga.keladi.Masalan.temir.yetishmasa.
kamqonlik,kalsiy. yetishmasa. suyaklar. mo‘rt. va. egiluvchan,. markaziy. nerv. sistemasini.
qo‘zg‘aluvchanligi. ortadi.Oqsil. yetishmasa. o‘sib-rivojlanish. sekinlashadi.Yana. o‘simlik. yaxshi.
o‘sishi. uchun. o‘g‘itlar. solish. lozim.Bu. extiyojlarni. qondirish. uchun. rejali. ish. yuritish. lozim.
Agarda. siz. ortiqcha. o‘g‘itlar. solsangiz. o‘simlikka. yerga. zararli. ta’sir. etadi.Yuqoridagi. fikrlar.
orqali. organizm. uchun. zarur. extiyojlarni. tabiatdan. olishini. va. to‘la. qondirilgan. extiyojlar.
natijasida. normal. o‘sadi. va. rivojlanadi.Extiyojlar. ortgan. sari. tejamkorlikka. o‘tadi.Tejamkorlik.
bilan. odam. oldiga. qo‘ygan. maqsadiga. erishadi.O‘simliklarda. hosil. bo‘lgan. organik. moddalar.
yangi.poya.barg.hosil.bo‘lishi.o‘sishi.gullarni.gullashi.meva.yetilishi.uchun.kerak.Lekin.ayrim.
qismini.zaxira.sifatida.olib.qoladi.Chunki.tabiatda.har.xil.to‘siqlarni.va.qiyinchiliklarni.yengish.
kurashish.uchun.ishlatadi.Shunday.ekan.biz.o‘quvchilarga.tabiatda.bo‘layotgan.voqea-xodisalar.
ma’lum. bir. qonuniyat. asosida. sodir. bo‘lishini. tushuntirish. bilan. ularni. hayotga. tayyorlaymiz.
Ularga.barcha.tirik.organizmlar.yashashi.uchun.me’yor.kerakligini.extiyojlar.qondirilishi.normal.
o‘sish.garovi.ekanligini.tejamkorlik.tabiatdan.oqilona.foydalanish.deganini.uqtirishimiz.lozim.
Tuproq. suv. xavoni. toza. saqlash. va. tabiiy. resurslarni. tejash. kelajakda. yaxshiyashash. imkonini.
beradi.Bu.esa.tadbirkorlik.degani.yani.bola.botanikani.yaxshi.o‘zlashtirgan.bo‘lsa.yerni.almashlab.
ekish,.o‘g‘itlash,.tuproqning.melorativ.xolatini.yaxshilash.kerakligi.haqida.bilimga.ega.bo‘ladi.
Tomorqaga.bug‘doy,.makkajo‘xorini.orqama.-ketin.ekaverish.tuproq.unumdorligini.kamayishiga.
sabab. bo‘ladi.Shuning. uchun. bug‘doydan. so‘ng. loviya,. mosh,. soya. ekishni. rejalashtirishni.
bilishi. mumkin.Ikkinchidan. kartoshka. ekilgan. tomorqaga. loviya. ekish. bilan. xosilni. ikki. xissa.
oshiramiz..Chunki.dukkakli.ekinlar.havodagi.azotni.o‘zlashtirish.xususiyatiga.ega.Bu.yo‘l.bilan.
u.nafaqat.ikki.marta.xosil.oladi,.balki.tuproqning.tabiiy.xolatini.saqlab.qoladi,mineral.o‘g‘itga.
ajratilgan.sarmoyani.tejaydi.Demak.tadbirkorlik.pul.sanash.degani.emas.ishni.aniq.puxta.ko‘ra.
bilish.demakdir.Tadbirkorda.foyda.va.raqobat.haqida.aniq.ma’lumot.bo‘lishi.lozim.Raqobat.bor.
joyda.rivojlanish.bo‘ladi.Hayotda.tirik.organizmlar.yashashi.ko‘payishi.xukmronlik.qilishi.uchun.
18
Do'stlaringiz bilan baham: |
