Mexanik hodisalar jismlarning muvozanati oddiy mexanizmlar

51-MAVZU
LABORATORIYA ISHI. YASSI KO‘ZGU YORDAMIDA 
YORUG‘LIKNING QAYTISHINI O‘RGANISH
Kerakli asboblar. 1) yassi ko‘zgu o‘rnatilgan optik disk; 2) nurli 
ko‘rsatkich yoki 3–6 volt kuchlanishga mo‘ljallangan cho‘g‘lanma elektr 
lampochkasi; 3) o‘lchamlari 160 × 200 mm bo‘lgan oq qalin qog‘oz.
Ishni bajarish.
115-rasm.
1. 115-rasmda ko‘rsatilgan qurilma yig‘iladi. Optik disk 
o‘rtasiga yassi ko‘zgu o‘rnatiladi.
2. Nurli ko‘rsatkichni (yoki cho‘g‘lanma elektr lam-
pochkasini) optik disk chetiga mahkamlab, undan ko‘zguga 
yorug‘lik tushiriladi.
3. Tushish burchagini o‘zgartirib, ularga mos kelgan 
qaytish burchaklari aniqlanadi. Natijalari sinf doskasiga 
yozib boriladi.
4. Tushish burchagi va qaytish burchaklari teng ekanligi 
tekshiriladi.
5. Oq qalin qog‘ozni qaytayotgan nur tomondagi diskka yopishadigan 
qilib  qo‘yiladi.  Shunda  qog‘oz  yuzida  qay tayotgan  nur  ko‘rinib  turadi. 
Qog‘ozni biroz burilsa, qaytgan nurning boshlanishi ko‘rinadi. Bu 
hodisadan xulosa chiqariladi.

---

151