Рахит ва рахитсимон касалликлар клиник манзарасининг
умумий тавсифи
Касаллик
Пайдо
бўлиш
муддати
Бирламчи клиник
манзараси
Махсус белгилари
Д-
витамини
танқислиг
и рахити
1,5–3
ойлик
Қўзғалувчанлик,
инжиқлик,
уйқу
бузилиши,
терлаш,
иштаҳа
пасайиши,
мушаклар
гипотонияси
Суякдаги
ўзгаришлар:
краниотабес,
пешона-
чакка
дўмбоқлари,
рахитик
чўтка
ва
билакузуклар,
баъзида
оёқлар
деформацияси.
Остеопороз.
Фосфат-
диабет
1 ёш 3
ойлик
Оёқлардаги
деформациялар,
билакларда
рахитик
билакузуклар оёқ
мушаклари
гипотонияси
Авж
олиб
борувчи
вирусли
деформация,
метафизларда
қўпол
окалсимон
деформациялар.
Периоститнинг
пўстлоқ
қавати бир томонлама
қалинлашуви
ҳисобига,
найсимон
суякларнинг
қалинлашиши.
Дебре-де
Тони-
Фанқони
касаллиги
2 ёш 6
ойлик– 3
ёш
“Сабабсиз”
ҳарорат
кўтарилиши.
Полиурия,
полидипсия,
мушаклардаги
оғриқлар
Ҳароратнинг кўтарилиши,
авж олиб борувчи суяк
деформациялари,
жигар
катталашиши, ич қотиши,
суяк
тўқимасининг
умумий
шикастланиши.
Буйрак тубуляр ацидози,
фосфат-диабет ва рахитга
нисбатан
кўпроқ
ифодаланган остеопороз.
Буйрак
тубуляр
ацидози
5–6
ойлик –
2–3 ёш
Полиурия,
полидипсия,
кўзғалувчанлик,
инжиқлик,
мушаклар
гипотонияси,
мушакларлаги
оғриқлар
Полиурия,
полидипсия,
мушаклар
гипотонияси,
адинамия,
жигар
катталашиши, ич қотиши,
оёқларда
авж
олиб
борувчи
валгусли
деформация,
умумий
остеопороз,
метафиз
50
қонтурларининг
ноаниқ
бўлиши, рахитик зона
кенглиги 2 см. кўпинча
суякларнинг қонцентрик
атрофияси.
Шифокор тактикаси
Даволаш
1. Парҳез. Болани имқон қадар она сути билан овқатлантириш.
Она сути ўрнини босувчи озиқлар берилганда, улар таркибидаги
Д витамини миқдорини ҳисобга олган ҳолда, Д витаминининг
профилактик миқдорини тайинлаш лозим.
2. Патогенетик даво:
енгил даражали рахитда Д витамини 45–60 кун давомида
кунига 2500 ХБ берилади.
ўрта оғирли даражасида эса, 45–60 кун давомида кунига
5000 ХБ берилади.
массаж, гимнастика.
Профилактикаси
Антенатал профилактика:
Ҳомиладор аёл шахсий гигиена қоидаларига риоя этиши,
тоза ҳавода сайр қилиши керак.
Тўлақонли овқатланиш, ДЖТ билан шуғулланиш.
Қиш ва баҳорда ҳомиладорликнинг 32 ҳафтасидан
бошлаб, Д витамини 500 ХБ дан ҳар куни, 8 ҳафтадавомида
берилади.
Постнатал профилактика:
Ҳамма болаларга 500 ХБ дан кунига Д витамини
буюрилади: соғлом болаларга 1 ойликдан бошлаб; чала
туғилган болаларга 2 ҳафталигидан (тез ўсиши, минерал
моддаларга эҳтиёж юқорилигини эътиборга олган ҳолда)
берилади. Профилактика куз, қиш ва баҳорда ўтказилади;
июндан сентябргача (ёз ойларида) махсус профилактика
буюрилмайди. Д витамини профилактикаси бола ҳаётининг
1 ва 2 йилларида зарур ҳисобланади.
Табиий овқатлантириш, етарлича қуёш нурида (офтобда)
бўлиш.
51
Д витаминини назоратсиз қабул қилиш Д витаминидан
заҳарланиш хавфини туғдиради (нефрокальциноз).
Рахит билан оғриган болаларга профилактик эмлашларни
ўтказиш мумкин.
Do'stlaringiz bilan baham: |