Parmanov h 2020y 1-variant

                                     21-variant

1. 

Qalqondorlarga xos xususiyatlarni aniqlang.

1) umurtqali hayvon; 2) Silur davrida yashash uchun kurashda

kamaya borishi ro'y bergan; 3) ularda jag' bo'lmagan; 4) to'garak

og'izlilarning olis ajdodi hisoblanadi; 5) Kembriy davrida

yashagan;

6) Proterozoy erasining oxirida kelib chiqqan;

7) minogalar  va miksinalarning uzoq ajdodi hisoblanadi

A) 1, 2, 5, 7  B) 1, 3, 4, 6, 7  C) 3, 4, 5, 7    D) 4, 5, 6, 7

2. 

Trias (a), Yura (b) davrlarida qaysi organizmlarda

idioadaptatsiya kuzatilgan?

1) yo'ldoshlilar kenja sinfi; 2) uchar kaltakesaklar;

3) arxeopteriks; 4) yirtqich sudralib yuruvchilar;                       5)

o'txo'r sudralib yuruvchilar; 6) xaltalilar kenja sinfi; 7)

quruqlikdagi sudralib yuruvchilar

A) a-2; b-1    B) a-4; b-3, 4    C) a-7; b-5     D) a-7; b-6

3. 

Yo'ldoshli sutemizuvchi hayvonlarga xos xususiyatlarni

aniqlang.

a) Uchlamchi davr boshlarida keng o'rin olgan;

b) Bo'r davrida paydo bo'lgan; c) ular orasida eng qadimgisi

primatlar turkumi hisoblanadi;

d) boshskeletlilar kenja tipiga mansub; e) ular orasida eng

qadimgisi hasharotxo'rlar turkumi hisoblanadi

A) a, b, e   B) b, c, d   C) b, d, e    D) c, d, e

4. 

Trias davridagi o'rmonlar qaysi o'simliklardan iborat bo'lgan?

a) ochiq urug'lilar; b) plaunlar; c) ninabargli o'simliklar;

d) sagovniklar; e) paporotniklar; f) qirqbo'g'imlar

A) a, b, d, f    B) b, c, d, e   C) a, b, e, f     D) a, c, d, e, f

5. 

Ordovik davrida qaysi molluskalarning xilma-xilligi ortgan (a)

va qaysilarining kamayishi (b) yuz bergan?

A) a- boshoyoqli, qorinoyoqli; b - ikki palla chig'anoqli

B) a- bir-ikki palla chig'anoqli; b - boshoyoqli, qorinoyoqli

C) a- bir-ikki palla chig'anoqli, boshoyoqli; b - qorinoyoqli

D) a- qorinoyoqli; b - boshoyoqli, bir-ikki palla chig'anoqli

6. 

Quyidagi davrlarda paydo bo'lgan organizmlar va davrlar bilan

juftlang.

a) kembriy; b) silur; c) devon; d) toshko'mir; e) perm

1) ochiq urug'lilar paydo bo'lgan; 2) ko'p oyoqlilar paydobo'lgan;

3) sudralib yuruvchilar paydo bo'lgan;

4) jag'siz qalqondorlar yashagan; 5) o'simliklar quruqlikka

chiqqan

A) a-4; b-3; c-2; d-1; e-5

B) a-4; b-5; c-2; d-1; e-3

C) a-4; b-5; c-3; d-2; e-1

D) a-1; b-2; c-4; d-5; e-3

7. 

Qaysi davrlarda ochiq urug'li o'simliklar paydo bo'lgan (1),

hukmronlik qilgan (2) va kamaygan (3)?

a) bo'r; b) yura; c) trias; d) toshko'mir; e) perm.

A) 1 - d, 2 - c, b 3 - a  B) 1 - e, 2 - c, b 3 - a

C) 1 - a, 2 - b 3 - c, e  D) 1 - c, 2 - d, 3 - a,

8. 

Sianobakteriyalar (a) va sutemizuvchilarning xaltali kenja sinf

vakillari (b) qachon paydo bo'lgan?

A) a - Arxey erasida; b - yura davrining ikkinchi yarmida

B) a - Proterozoy erasining ikkinchi yarmida; b - bo'r davrining

o'rtalarida

C) a - Arxey erasida; b - bo'r davrining ikkinchi yarmida

D) a - Proterozoy boshlarida; b - trias davrining oxirida

9. 

Quyida berilganlardan qaysilari trias davrida paydo bo'lgan?

1) kaltakesak, toshbaqa ajdodi; 2) dastlabki sutemizuvchilar; 3) uchar

kaltakesaklar; 4) ko'poyoqlilar; 5) arxeoptriks

A) 1, 2, 3, 4     B) 1, 4, 5     C) 1, 2, 3   D) 1, 2

10.  Ordavik davrida qaysi organizmlarning xilma-xilligi ortgan?

1) bulutlar; 2) boshoyoqlilar; 3) qorinoyoqlilar; 4) ikki pallalilar;

5) suvo'tlar

A) 1, 4    B) 2, 4, 5    C) 1, 2, 3   D) 2, 3, 5

11.  Prokariotlar (a) va molluskalar (b) qachon paydo bo'lgan?

A) a - Proterozoy; b - Paleozoy

B) a - Arxey; b - Proterozoy

C) a - Proterozoy; b - Arxey

D) a - Axey; b - Arxey

12.  Korall riflarining hosil bo'lishi avj olgan davrda qaysi

organizmlarning turli-tumanligi kamaygan?

A) boshoyoqli, qorinoyoqli molluskalar

B) bulutlar va ba'zi bir-ikki palla chig'anoqli molluskalar

C) qo'ng'ir, qizil suvo'tlar

D) kovakichlilar va bulutlar

13.  Silur davriga (a), trias davriga (b), bo'r davriga (c) xos

aromorfozlarni aniqlang.

1) kaltakesak, toshbaqalar ajdodlarining paydo bo'lishi; 3) uchuvchi

hasharot - suvaraklar, ninachilarning rivojlanishi; 4) bir urug'pallali,

ikki urug'pallali sinflarining ko'p oilalari rivojlanishi;

5) sutemizuvchilarning xaltali va yo'ldoshli kenja sinf vakillarining

paydo bo'lishi; 6)dastlabki sutemizuvchi hayvonlarning paydo

bo'lishi; 2) zamburug'lar paydo bo'lishi; 7) ko'p hujayrali yashil

suvo'tlarining ba'zilari quruqlikka chiqishga muvaffaq bo'lishi.

A)  a-3, 7; b-2, 4; c-5  B) a-4, 6; b-3, 7; c-1, 2

C)  a-7; b-1, 6; c-4, 5  D) a-1, 2; b-3, 6; c-4

14.  Zarafshon tog' tizmalarida qaysi davrga oid tirik organizmlar

qoldiqlari topilgan?

1) kembriy; 2) ordovik; 3) silur; 4) devon;

5) toshko'mir; 6) perm

A) 2, 5, 6      B) 3    C) 1, 2     D) 3, 4

15.  Stegotsefallar uchun o'ta qulay sharoit qaysi era va davrda

vujudga keldi?

A) paleozoy, perm   B) mezozoy, yura

C) paleozoy, toshko'mir

D) mezozoy, bo'r

16.  Primatlar (a) dumsizlar (b) turkumi qaysi turkumdan kelib

chiqqan?

A) a - oz tishlilar; b - panjaqanotlilar

B) a - hasharotxo'rlar; b - dumlilar

C) a - yirtqichlar; b - dumlilar

D) a - xaltalilar; b - panjaqanotlilar

17.  Quyidagi qaysi jarayonlar bo'r davrida sodir bo'lmagan?

1) paparotniklar va ochiq urug'liklarning kamayishi;

2) bir va ikki urug'pallalilarning paydo bo'lishi;

3) sudralib yuruvchilarning hukumron bo'lishi;             4) tishli

qushlarning bo'lishi; 5) daraxtsimon o‘simliklarning yoppasiga

halok bo‘lishi; 6) xaltali va yo'ldosh kenja sinf vakillarining

paydo bo'lishi;                   7) hasharotlar sinfining avj olishi

A) 3, 5, 7     B) 5, 7    C) 1, 2, 3, 5       D) 4, 6, 7

18.  Pleozoy erasida paydo bo'lgan organizmlarning davrlari bilan

juftlang.

a) silur; b) devon; c) toshko'mir; d) perm

1) hasharotlar; 2) suvda hamda quruqlikda yashovchilar; 3)

ochiq urug'lilar; 4) sudralib yuruvchilar; 5) psilofitlar; 6) suyakli

baliqlar

A) a-5; b-1, 2; c-3, 6; d-4

B) a-5; b-1, 2, 6; c-3; d-4

C) a-6; b-1, 5; c-3; d-4

D) a-5, 6; b-1, 2; c-3; d-4

---

Parmanov H       __2020y

19.  Ordovik davrida (a), toshko‘mir davrida(b) qaysi

organizmlarning xilma-xilligi ortgan?

A) a -ikki palla chig'anoqli; b - stegotsefallar

B) a -ikki palla chig'anoqli, boshoyoqli; b - qorinoyoqli

C) a- boshoyoqli, qorinoyoqli; b - stegotsefallar

D) a- qorinoyoqli; b - suvaraklar, ninachilar

20.  Perm davriga (a), silur davriga (b), bo'r davriga (c) xos

aromorfozlarni aniqlang.

1) sudralib yuruvchi hayvonlarning paydo bo'lishi;

2) zamburug'lar paydo bo'lishi; 3) uchuvchi hasharot -

suvaraklar, ninachilarning rivojlanishi;                    4) bir

urug'pallali, ikki urug'pallali sinflarining ko'p oilalari

rivojlanishi; 5) sutemizuvchilarning xaltali va yo'ldoshli kenja

sinf vakillarining paydo bo'lishi;                      6) kaltakesak,

toshbaqalar ajdodlarining paydo bo'lishi; 7) ko'p hujayrali yashil

suvo'tlarining ba'zilari quruqlikka chiqishga muvaffaq bo'lishi.

A) a - 3, 6; b - 1, 2; c - 4

B) a - 3, 7; b - 4, 6; c - 1, 2

C) a - 1; b - 7; c - 4, 5 D) a - 2, 4; b - 3, 7; c - 5

21.  Quyida berilganlardan qaysilari trias davrida paydo bo'lgan?

1) kaltakesak, toshbaqa ajdodi; 2) dastlabki sutemizuvchilar; 3)

uchar kaltakesaklar;

4) ko'poyoqlilar; 5) arxeoptriks

A) 1, 2, 3, 4     B) 1, 4, 5     C) 1, 2, 3   D) 1, 2

22.  Magnoliyasimonlar va lolasimonlarning ko'p oilalari qaysi

davrda rivojlangan?

A) uchlamchi

B) yura      C) bo'r    D) toshko'mir

23.  Dastlabki o'rmonlar qaysi o'simliklardan tashkil topgan?

1) paporotnik; 2) plaun; 3) kalamit; 4) kordait;

5) qirqbo'g'im; 6) lepidodendron

A) 1, 2, 5   B) 2, 3, 6    C) 1, 2, 3  D) 1, 3, 5

24.  Zarafshon tog' tizmalarida past bo'yli psilofitlar bilan birgalikda

qanday hayvonlarning toshga tushgan tasviri topilgan?

A) sodda hayvonlar     B) chuvalchanglar

C) kovakichlilar           D) molluskalar

25.  Umurtqali hayvonlarning dastlabki vakili −

qalqondorlar qaysi era va davrda yashagan?

A) paleozoy, kembriy B) paleozoy, ordovik

C) paleozoy, silur

D) paleozoy, devon

26.  Qaysi erada yassi chuvalchanglar (1), kovakichlilar (2), qalqondor

baliqlar (3) suvda va quriqlikda yashovchilarning dastlabki turlari (4),

sutemizuvchilarning xaltali va yo'ldoshli kenja sinf vakillari (5) paydo

bo'lgan?

a) arxey; b) paleozoy; c) proterozoy; d) mezozoy; e) kaynozoy

A) 1 c, 2 c, 3 b, 4 b, 5 d

B) 1 a, 2 b, 3 c, 4 d, 5 e

C) 1 a, 2 c, 3 b, 4 c, 5 e

D) 1 c, 2 a, 3 b, 4 b, 5 e

27.  Qaysi era va davrda qalin yungli karkidonlar, mastodontlar va

dengiz sigirlari qirib yuborilgan?

A) mezozoy, trias

B) mezozoy, yura

C) kaynozoy, uchlamchi

D) kaynozoy, to'rtlamchi

28.  Quyidagi davrlarda paydo bo'lgan organizmlar va davrlar bilan

juftlang.

a) kembriy; b) silur; c) devon; d) toshko'mir; e) perm

1) ochiq urug'lilar paydo bo'lgan; 2) ko'p oyoqlilar paydobo'lgan;

3) sudralib yuruvchilar paydo bo'lgan;

4) jag'siz qalqondorlar yashagan; 5) o'simliklar quruqlikka

chiqqan

A) a-4; b-3; c-2; d-1; e-5

B) a-4; b-5; c-2; d-1; e-3

C) a-4; b-5; c-3; d-2; e-1

D) a-1; b-2; c-4; d-5; e-3

29.  Proterozoy erasiga (a), yura davriga (b), toshko'mir davriga (c)

xos aromorfozlarni aniqlang.

A) a - ochiq urug'li o'simliklarning paydo bo'lishi;                    b

- dastlabki sutemizuvchi hayvonlarning paydo bo'lishi; c -

arxeopterikslarning paydo bo'lishi

B) a - ochiq urug'li o'simliklarning paydo bo'lishi;                    b

- boshskeletsizlar kenja tipining paydo bo'lishi;              c -

suvaraklar, ninachilarning rivojlanishi

C) a - boshskeletsizlar kenja tipining paydo bo'lishi;             b -

arxeopterikslarning paydo bo'lishi; c - ochiq urug'li

o'simliklarning paydo bo'lishi

D) a - boshskeletsizlar kenja tipining paydo bo'lishi;            b -

kaltakesak, toshbaqa ajdodlarining paydo bo'lishi; c -

dastlabki sutemizuvchi hayvonlarning paydo bo'lishi

30.  Yura (a) va devon (b) davrlarida paydo bo'lib, hozirgacha

saqlanib qolgan o'simliklarni aniqlang.

A) a - plaun; b - paparotnik

B) a - sekvoya; b - qirqbo'g'im

C) a - lepidodendron; b - plaun

D) a - kalamit; b - qirqquloq

---

Parmanov H       __2020y