O’zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi farg

4-jadval.  

Non zavodini sotib olishning samaradorligi 

№ 

Birinchi loyiha 

bo’yicha 

ma’lumotlar 

O’lchov birligi 

Son bahosi 

1 

Non zavodining 

qiymati 

$ 

4 800 000 

2 

Aylanma ka’italning 

qiymati 

$ 

200 000 

3 

Yil davomida 

kutilayotga daromad 

foizi 

% 

15 

4 

Yil davomida 

aylanma ka’italning 

aylanishlari soni 

Marta 

36 

5 

Asosiy ka’italning 

amortizatsiya 

me’yori 

% 

20 

 

        5-jadval.  

Kolbasa fabrikasi ijarasining iqtisodiy maqsadliligini aniqlash uchun 

ma’lumotlar. 

№ 

 

2-loyiha bo’yicha ma’lumotlar 

O’lchov birliklari 

Bahosi 

1 

2 

3 

4 

1 

Kolbasa fabrikasining qiymati 

$ 

4 500 000 

2 

Mulk kom’leksi tarkibida yangi 

fondlarning ulushi 

% 

50 

---

 

 

45 

3 

Mulk kom’leksi qiymatida o’rtacha 

eskirish darajasidagi fondler ulushi 

% 

40 

4 

Mulk  kom’leksi  qiymatida  eskirgan 

fondlarning ulushi 

% 

10 

5 

Qoldiq qiymatni o’lchovchi koeffisient 

Nisbiy 

ko’rsatkichlar 

0,6 

6 

Ob’ektning yuklanishi taxminiy 

koeffisienti 

— ” — 

0,8 

7 

Ijara foizi normasi 

% 

7 

8 

Yil davomida kutilayotgan foyda 

normasi 

% 

15 

9 

Aylanma ka’ital qiymati 

$ 

500 000 

10 

Ka’ital aylanishi soni 

Marta 

32 

11 

Asosiy ka’ital amortizatsiya normasi 

% 

15 

 

Muammoli qism 

• Investor non zavodini sotib olganda  qancha muddat ichida bankka kredit 

qaytarishini  aniqlang.  Daromad  solig’I  –  30%.  Sotib  olish  ikki  bosqichda 

amalga oshirilishi mumkin, birinchi qismida umumiy summaning 60% to’lansa, 

2-bosqichda qolgan qismi to’lanadi. 

• Quyidagi kreditlarning qaysi biri investor uchun ma’qulroq bo’ladi: 

• “Aval”  banki  kredit  foizini  berilgan  kundan  boshlab  hisoblashni 

boshlaydi; 

• privat Bank kreditni 5 yilga beradi; 

 

4-mavzu. Tarmoqlararo erkin raqobat. 

 

•  Nazariy qism; 

•  Tahliliy qism; 

 

6-jadval ma’lumotlari asosida hisoblang: 

•  Tovar qiymati va har bir tarmoq ishlab chiqarish izderjkasi; 

•  Ishlab chiqarish bahosi va o’rtacha foyda me’yori; 

 

---

 

 

46 

6-jadval. 

 Ishlab chiqarish harajatlari, daromad o’rtacha me’yori va ishlab 

chiqarish bahosi ma’lumotlari. 

Tarmoqlar  Kapital 

m′‚% 

C

n,

 

n, 

K′

1,

% 

K′

2,

% 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

7 

1 

7000c+1000v 

100 

1500 

1/6 

20 

30 

2 

6000c+2000v 

200 

2000 

1/5 

20 

20 

3 

5000c+3000 v 

100 

1500 

1/3 

20 

15 

4 

4000c+4000v  

200 

1000 

1/2 

20 

10 

5 

3000c+5000v 

100 

1000 

2 

20 

10 

6 

2000c+6000v 

100 

500 

3 

20 

10 

7 

1500c+6500v 

100 

300 

4 

20 

20 

8 

7500c+500v 

400 

1500 

1/6 

20 

40 

 

Jadval ma’lumotlari asosida quyidagilarni aniqlang. 

•  Tarmoqlarning  foyda  normasini  aniqlang  va  tarmoqning  texnik 

rivojlanishi haqida xulosa chiqaring; 

•  Sotishning  foydaliligini  va  uni  tarmoqning  foyda  me’yori  bilan 

solishtiring; 

•  Har bir tarmoqning yillik foyda normasini; 

 

Muammoli qism. 

• Eng  foydali  termoqlarni  aniqlang  va  sizning  nazaringizdagi 

kelajakdagi imkoniyatlarni baholang. 

• Barcha  ko’rsatkichlarni  qo’shilgan  qiymat  hamma  tarmoqlarda  bir 

xil bo’lgandagi va 100% ni tashkil etgandagi holatda qayta hisoblab chiqing. 

• Jadvalda  keltirilgan  yig’ilib  boorish  me’yorlariga  asoslanib,  3-yil 

oxiriga  kelib  har  bir  tarmoqning  funksional  ka’ital  qiymatlarini  qayta 

hisoblang. 

• Zamonaviy iqtisodiy tizimlarda o’ringa ega bo’lgan mutloq raqobat 

bozorlarini sanab o’ting. 

    

 

---

 

 

47 

5-mavzu. Kapital aylanishi. 

•  Nazariy qism; 

•  Tahliliy qism; 

7-jadval ma’lumotlari asosida aniqlang: 

•  Bir yilda har bir kapitalning umumiy aylanishini; 

•  Har bir bo’naklangan kapital uchun foyda me’yorini; 

•  Uch yildan keyin korxona amortizatisya fondining qiymatini; 

•  Uskunaning yillar davomidagi xizmati bo’yicha fizik eskirishi; 

•  Tasavvur qilaylik, uskunaning asosiy kapital tarkibidagi ulushi 70% va 

u  30%ga  arzonladi.  Ma’naviy  eskirishning  birinchi  shaklidagi  foiz 

yo’qotilishini hisoblang.