Microsoft Word kasbiy psixologiya \355.\355.\355


-MAVZU:KICHIK MAKTAB YOSH DAVRI PSIXOLOGIYASI



Download 4,45 Mb.
Pdf ko'rish
bet445/558
Sana05.07.2021
Hajmi4,45 Mb.
#109653
1   ...   441   442   443   444   445   446   447   448   ...   558
Bog'liq
kasbiy psixologiya

23-MAVZU:KICHIK MAKTAB YOSH DAVRI PSIXOLOGIYASI 
REJA: 
23.1.Kichik maktab yoshidagi bolalarning psixik rivojlanishi. 
23.2.Kichik maktab yoshidagi bolalarning aqliy rivojlanishi. 
23.3.O’quv faoliyatining xususiyatlari. 
23.4.Boshlang’ich sinf o’quvchilar shaxsining shakllanishi. 
 
23.1. Kichik maktab yoshidagi bolalarning psixik rivojlanishi 
Kichik  maktab  davri  6-7  yoshdan  9-10  yoshgacha  davom  etadi.  Bu  davrda  bola,  fan  asoslarini 
o’rganish  uchun  biologik  va  psixologik  jihatdan  tayyor  bo’ladi.  Uning  psixikasi  bilim  olishga 
yetadigan  darajada  rivojlanadi.  Shu  yoshdagi  bola  idrokining  o’tkirligi,  ravshanligi,  sofligi,  aniqligi, 
xayolining  yorqinligi,  xotirasining  kuchliligi,  tafakkurining  yaqqolligi  o’zining  qiziquvchanligi, 
ishonuvchanligi  bilan  boshqa  yoshdagi  bolalardan  ajralib  turadi.  Maktab  ta'limiga  tayyorlanayotgan 
bolada diqqat nisbatan uzoq muddatli va shartli barqaror bo’ladi. Kichik maktab yoshidagi bolalarning 
asosiy faoliyati o’qish hisoblanadi.  
Bolaning  maktabga  borishi,  uning  psixologik  rivojlanishi  va  shaxsning  shakllanishidagi  o’rni 
nihoyatda  katta.  Bola  o’quv  faoliyatida  o’qituvchi  raxbarligida  inson  ongining  turli  funksiyalari 
mazmunini  egallaydi,  insoniy  an'analar  asosida  harakat  qilishni  o’rganadi,  o’z  irodasini  o’quv 
maqsadlariga erishish uchun mashq qildiradi. O’quv faoliyati boladan nutq, diqqat, xotira, tasavvur va 
tafakkurini  kerakli  darajada  rivojlanishini  talab  etgan  holda,  bola  shaxsi  rivojlanishi  uchun  yangi 
sharoitlarni yaratadi.  
Birinchi  bor  maktabga  kelgan  bola  o’z  atrofdagilari  bilan  psixologik  jihatdan  yangi  munosabat 
tizimiga  o’tadi.  U  hayotining  tubdan  o’zgarganini,  unga  yangi  majburiyatlar,  nafaqat,  har  kuni 
maktabga borish, balki o’quv faoliyati talablariga bo’ysunish ham  yuklatilganligini his eta boshlaydi. 
Oila  a'zolarining  bola  o’quv  faoliyati,  yutuqlari  bilan  qiziqayotganligi,  shuningdek,  uni  nazorat 
qilayotganligi,  unga  qilinayotgan  yangi  muomala,  munosabat  uning  ijtimoiy  mavqei  o’zgarganligini 
to’la his etishiga, o’ziga nisbatan munosabatining o’zgarishiga asos bo’ladi. Kattalar bolalarni amaliy 
jihatdan  o’z  vaqtlarini  to’g’ri  taqsimlash  borasida  yaxshi  o’qish,  o’ynash,  sayr  qilish  va  boshqa 
narsalar  bilan  shug’ullanishga  o’rgatadilar.  Demak,  oilada  bola  u  bilan  hisoblashadigan, 
maslaxatlashadigan yangi bir o’rinni egallaydi.  
O’quvchining maktabdagi muvaffaqiyati uning keyingi psixik rivoji va shaxsining shakllanishida 
to’liq ijobiy asos bo’ladi. 
Bola  insoniy  munosabatlar  tizimida  ham  alohida  o’rin  egallayotganini,  ota-onasi,  yaqinlari, 
atrofdagilari  unga  yosh  boladek  emas,  balki  o’z  vazifalari,  majburiyatlari  bor  bo’lgan,  o’z  faoliyat 
natijasiga  ko’ra  hurmatga  sazovor  bo’lishi  mumkin  bo’lgan  alohida  shaxs  sifatida  munosabatda 
bo’ladilar.  
Buning  natijasida  bolaning  o’z-o’zidan  oilasi,  sinfi  va  boshqa  jamoalardagi  o’z  o’rnini  anglay 
boshlaganini  ko’rish  mumkin.  Bu  davrda  bolaning  "Men  shuni  xoxlayman"  motividan  "Men  shuni 
bajarishim kerak" motivi ustunlik qila boshlaydi. Maktabda birinchi sinfga kelgan har bir o’quvchida 
psixik zo’riqish kuchayadi. Bu nafaqat uning jismoniy salomatligida, balki xatti-harakatida ham, ya'ni 
ma'lum darajada qo’rqo’vni kuchayishi, irodaviy faollikning susayishida namoyon bo’ladi. 
Bu davrga kelib bola atrofidagilar bilan o’zaro munosabatda ma'lum bir natijalarga erishgan, o’zi 
xoxlayotgan narsalarni hamda, o’z oilasida o’zi egallagan o’rnini aniq biladigan bo’ladi. Shuningdek, 
u o’zini-o’zi boshqarish malakasiga ega bo’ladi, vaziyat va holatga qarab ish yurita oladi. Bu yoshdagi 
bolalar  xatti-harakatlari  va  motivlari  ularning  o’zlariga  beradigan  baholariga  qarab  ''Men  yaxshi 


280 
 
bolaman"  emas,  balki  bu  xatti-harakatlar  o’zgalar  ko’z  o’ngida  qanday  namoyon  bo’lishiga 
qarabbaholanishini tushuna boshlaydilar. 

Download 4,45 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   441   442   443   444   445   446   447   448   ...   558




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish