Ўзбекистон республикаси олий ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент молия институти

 
4-мавзу.Илмий тадқиқот методлари. 
 
Илмий тадқиқот методлари турлари.Эмперик тадқиқот усуллари. Эмперик-назарий 
тадқиқот методлари. Назарий тадқиқот методлар. Методикани илмий жиҳатдан асослаш. Режа-
дастурни тузишдан олдин вазифаларни ечиш методлари. Илмий кузатиш копонентлари. Илмий 
кузатиш методи. Ижтимоий фандаги кузатиш методи. Қиёслаш усули. Ҳисоблаш билан ўлчаш 
миқдорий маълумот олишнинг асосий методлари. Тахлил ва синтезнинг эмперик, гуманитар-
назарий ва тузилмали-генетик усуллари. Моделлаштириш усулида тадқиқот объектининг 
асосий хоссалари. 
5-мавзу.Илмий билишнинг методологик асослари 
Ахборот, билим, илм тушунчалари. Илмий даража ва унвонлар тавсифи. Илмий билиш 
тушунчаси. Илмий билишнинг шакллари. Назарий ва эмпирик тадқиқот усуллари. Илмий 
ижодкорлик методологиясининг назарий асослари. Муаммо, гипотеза, назария, ғоялар, 
тамойиллар, категория ҳамда қонуниятлар. Назариянинг муҳим элементлари-тамойил ва 
қонуниятлари. Табиий илмий билиш методлари. Илмий тадқиқотнинг асосий методлари: 
тажриба, синов, кузатиш, индукция, дедукция, интуиция. Фараз. Далил.
 
6-мавзу.Илмий-тадқиқот йўналишларини танлаш ва илмий-тадқиқот ишлари 
босқичлари 
 
“Илмий-тадқиқот” тушунчаси. Илмий йўналиш. Илмий муаммо, илмий мавзу. Илмий 
тадқиқот йўналишларини танлаш. Мавзунинг самарадорлигини баҳолаш. Илмий-тадқиқот 
ишлари босқичлари. Муамммонинг долзарблиги, унинг фан ва техникани ривожлантиришдаги 

---

17 
аҳамияти. Муаммонинг структураси. Илмий мавзуга қуйиладиган талаблар. Фундаментал
тадқиқотларнинг долзарблигини аниқлаш мезонлари. Амалий тадқиқотларнинг долзарблиги 
асослаш. Иқтисодий самарадорлилик ва аҳамиятлилик даражаси. Мавзу долзарблигини 
асослашда иккиламчи ва бирламчи ахборот манбаларидан фойдаланиш.