Мавзу 1: Тармоқ технологияси

Мавзу 1: Тармоқ технологияси. 
Режа 
1. Тармоқлар ҳақида умумий тушунча ва афзалликлари. 
2. Компьютер тармоқлар типи. 
3. Компьютер тармоқлари топологияси 
 
1. Тармоқлар ҳақида умумий тушунча. 
Хозирги даврда компьютерларни ўзаро ахборотлар алмашишини жуда зарур ва 
эхтиѐжлидир. Компьютерларни бу жараѐнларини амалга оширилиши компьютер 
тармоғини юзага келтиради. Олдинига кўплаб ташкилотлар, фирмалар тармоқ орқали 
қимматли, махфий ахборотлар чиқиб кетишидан хадиксирадилар. Лекин хозирга келиб 
тармоқ дастурлари анча ривожланди ва қимматли ахборотларни химоялаш имконияти 
кенгайди. Худди шунингдек компьютер тармоғини яратиш, ўрнатиш каби ишларни 
бажарувчи фирмалар кўпайди. 80 йилларда тармоқларни қуриш нархлари арзонроқ эди. 
Энди эса компьютер тармоғини яратиш фирма ва ташкилотлардан бир мунча кўпроқ 
маблағларни ажратиш зарурлиги сазилмоқда. Бунга сабаб уни қуриш учун зарур техник 
қисмлар турлари ортганлиги, тармоқ кабелларининг олдингиларига нисбатан сифати ва 
ахборот ўтказиши юқорилиги, компьютер хоналарига кондиционерларни ўрнатиш каби 
омиллар туфайлидир. Бугунги кунда “тармоқ компьютери” жумласи пайдо бўлиб, бу 
марказлашган ҳолда ахборотларни сақлаш, қайта ишлаш деб тушуниш мумкин. Ёки уни 
“Сервер” компьютер деб аташади. 
Компьютер тармоғи афзалликлари. 
Ахборотларни қайта ишлашни марказлашуви. Тармоқ ютуқларини намойиш этиш 
учун асосийларидан бир бўлган -марказий бошқарув ва маълумотларни сақлашни оддий 
мисол билан тушунтирамиз. 
Фараз қилинг унча катта бўлмаган фирмада уч ишчи ўринда марказий маълумотлар 
базасига почта бўлимида тарқатилаѐтган махсуотлар, мижоз бюртмалари, талаблар 
киритилмоқда. 
Хар хафтада тахминан 100 янги мижозлардан қўнғироқлар тушмоқда, яъни 
уларнинг буюртмалари улар билан сухбатлашган уч жойдаги операторлар орқали МБ га 
киритилган. Бошлиқ хафтанинг охирида буюртмачиларни барча рўйхатларини тўлиқ 
ҳолда олиши керак. 
Барча операторлар томонидан тақдим этилган рўйхатлар устида ишлаш, рахбар 
учун анчагина қийинчиликлар туғдириши мимкин.