Toshkent kimyo-texnologiya institiuti "tasdiqlayman"

Kafedra mudiri:                                 dots. G.N.Tavaldiyeva 

 

Fanning ishchi o‘quv dasturi “M va KT” fakulteti

 

Ilmiy-uslubiy Kengashining    

2019- yil    -avgustdagi 1- sonli majlisida tasdiqlandi. 

 

Fakultet Ilmiy uslubiy Kengashi raisi:                      prof.G‘.X.Hamroqulov 

---

358 

 

      

I. 

O‘quv fanining dolzarbligi va oliy kasbiy 

ta’limdagi o‘rni 

 

O‘zR    Prezidentining  2018-yil  5-iyundagi  “Oliy  ta’lim  muassasalarida  ta’lim  sifatini 

oshirish  va  ularning  mamlakatda  amalga  oshirilayotgan  keng  qamrovli  islohotlarda  faol 

ishtirokini ta’minlash bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi  PQ-37-75-sonli  Qarori 

Oliy ta’lim muassasalarida ta’lim sifatini tubdan takomillashtirish, ularning mamlakatda amalga 

oshirilayotgan  keng  qamrovli  islohotlarda  faol  ishtirokini  ta’minlash,  shuningdek,  2017-2021 

yillarda  O‘zbekiston  Respublikasini  rivojlantirishning  beshta  ustuvor  yo‘nalishi  bo‘yicha 

 Harakatlar  strategiyasi,  O‘zR  Prezidenti  tomonidan  ilgari  surilgan  5  ta  muhim 

tashabbusda belgilangan vazifalarni izchil amalga oshirish maqsadini ko‘zlaydi.  

Bu maqsadlar O‘zR Prezidentining kadrlar tayyorlashning ma’no-mazmunini tubdan qayta 

ko‘rib chiqish, xalqaro standartlar darajasida oliy  malakali mutaxassislar tayyorlash  maqsadida 

2017-yil  20-aprelda  qabul  qilingan  «Oliy  ta’lim  tizimini  yanada  rivojlantirish  chora-tadbirlari 

to‘g‘risida»gi PQ-29-09-sonli  qarorida  belgilab  berilgan  oliy  ta’lim  tizimini  tubdan 

takomillashtirish, mamlakatimizni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish borasidagi ustuvor vazifalarni 

amalga oshirishni nazarda tutadi. 

Davlatimizning ta’lim tizimini yanada rivojlantirish borasidagi siyosatida ko‘zlanganidek, 

ta’lim-tarbiyaning  asosiy  maqsadlaridan  biri  «oliy  ta’limning  ma’naviy-axloqiy  mazmunini 

kuchaytirish,  talaba-yoshlarning  qalbi  va  ongiga  milliy  istiqlol  g‘oyasini,  xalqimizning  yuksak 

ma’naviyati va insonparvarlik an'analariga sadoqat tuyg‘usini chuqur singdirish»dir. 

 O‘zbek  xalqining  milliy  qadriyatlaridan  biri  uning  milliy  tili  ekanligini  e’tiborga  olsak, 

mustaqil  davlatimizda  davlat  tilining  ijtimoiy  mavqeyi  tobora  ortib  borayotgan,  ish  yuritishda 

to‘liq davlat tiliga o‘tilayotgan bugungi kunda barcha mutaxassislarning millatidan qat'iy nazar, 

o‘zbek tilini puxta egallashlarini taqozo etmoqda.   

Kishi o‘z fikrini aniq  va ravon ifodalashi uchun nutqi uslublardan ham xabardor bo‘lishi, 

kundalik so‘zlashuv  tilidan tashqari, rasmiy ish yuritish tilini, muomala madaniyati, kasb odobi  

sirlarini bilishi kerak. 

O‘zR  “Davlat  tili  to‘g‘risida”gi  qarorining  10-moddasida  “Korxonalar,  muassasalar, 

tashkilotlar  va  jamoat  birlashmalarida  ish  yuritish,  hisob-kitob,  statistika  va  moliya  hujjatlari 

davlat tilida yuritiladi”, - deyiladi. 

“O‘zbek tili” fanini o‘qitish O‘zbekistonda istiqomat qiladigan boshqa millat vakillarining 

davlat tilini puxta egallashiga, milliy, madaniy qadriyatlarni o‘rganishiga va ularga hurmat bilan 

munosabatda bo‘lishiga, barcha sohalarda erkin fikr almashishiga hamda mutaxassislik doirasida 

muloqot yuritishiga zamin yaratadi.  

“O‘zbek tili” fani davlat tilida og‘zaki va yozma muloqot yuritish, tilning orfoepik va imlo 

qoidalari,  sohaviy  terminologiya,  mutaxassislik  tili,  monologik  va  dialogik  matn  tuzish,  nutq 

uslublari, sohaviy hujjatlarni tayyorlash va rasmiylashtirish masalalarini qamrab oladi.  

Ushbu  fan  dasturi  ta’lim  o‘zga  tillarda  olib  boriladigan  guruhlarda  davlat  tilini  o‘rgatish 

uchun me’yoriy hujjat sanaladi hamda talabalar o‘zbek tilidan egallashlari shart bo‘lgan bilim, 

ko‘nikma, malakalarning zaruriy me’yorini asoslab beradi. 

“O‘zbek tili” fani bo‘yicha ta’lim samaradorligiga erishish uchun o‘quv jarayonida sohaga 

oid yangi adabiyotlardan foydalaniladi,  talabalarda innovatsion fikrlashni rivojlantirishga, yangi 

g‘oya va tashabbuslarni shakllantirishga e’tibor qaratildi. 

Ta’lim sifatini oshirishda  talabalar bilimini nazorat qilish bo‘yicha baholashning yangicha 

tizimi va mezonlari asosidagi zamonaviy, shaffof va adolatli  usullari ishlab chiqildi. 

---

359 

 

“O‘zbek tili” fani gumanitar va ijtimoiy-iqtisodiy fanlar blokiga kiritilgan kurs hisoblanib, 

birinchi kursda o‘qitilishi maqsadga muvofiq.